IBPBI/1/415-838/10/AB - Możliwości rezygnacji z określenia dochodu w drodze oszacowania w transakcjach zawieranych ze współmałżonkiem.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 26 sierpnia 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 2 września 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości określenia Wnioskodawcy przez organy podatkowe dochodu w drodze oszacowania, w sytuacji gdy organ podatkowy w wyniku przeprowadzonego postępowania podatkowego stwierdzi, że warunki ustalone w transakcjach zawieranych z małżonką, nie odbiegają od warunków, jakie ustaliłyby między sobą niezależne podmioty - jest prawidłowe.

W dniu 2 września 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości określenia Wnioskodawcy przez organy podatkowe dochodu w drodze oszacowania.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie robót ogólnobudowlanych i płaci podatek dochodowy wg skali podatkowej. Ze względów zdrowotnych zmuszony jest zlecić wykonanie większości odebranych już robót innej firmie (podwykonawcy) aby nie stracić klienta i nie płacić odsetek karnych za odstąpienie od zawartych umów. Ponieważ jego żona również ma zarejestrowaną działalność gospodarczą w tym samym zakresie (roboty ogólnobudowlane), jednakże płaci podatek ryczałtowy, Wnioskodawca zastanawia się, czy może zlecić jej firmie wykonanie ww. robót budowlanych zamiast szukać innego podwykonawcy. Wnioskodawca nie posiada rozdzielności majątkowej. Nie może również "przepisać" zawartch już przez niego umów na firmę żony, gdyż ona nie startowała w przetargach do tych robót. Żona za wykonane prace odprowadzi 5,5% podatku zryczałtowanego, natomiast Wnioskodawca zlecając jej wykonanie tych prac, po cenie oczywiście niższej niż dla swojego klienta (ustalonej w umowach), odprowadzi podatek wg skali od przychodu pomniejszonego o koszty uzyskania (czyli o fakturę od firmy żony).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z opisanymi transakcjami pomiędzy małżonkami, organy podatkowe mogą określić dochód Wnioskodawcy w drodze oszacowania stosownie do postanowień art. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, organy podatkowe nie powinny określać jego dochodu w drodze oszacowania, gdyż umowy między jego firmą, a firmą żony będą zawierane na warunkach rynkowych. Wnioskodawca będzie wykazywał dochód do opodatkowania, na pewno niższy, niż gdyby mógł te prace wykonać samodzielnie, ale z drugiej strony gdyby nie mógł skorzystać z pomocy firmy podwykonawczej, straciłby klientów i nie wykazałby żadnego dochodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie robót ogólnobudowlanych opodatkowaną podatek dochodowy wg skali podatkowej. Małżonka również ma zarejestrowaną działalność gospodarczą w tym samym zakresie (roboty ogólnobudowlane), jednakże płaci podatek zryczałtowany. Ze względów zdrowotnych Wnioskodawca zamierza zlecić firmie żony wykonanie większości odebranych już robót, aby nie stracić klienta i nie płacić odsetek karnych za odstąpienie od zawartych umów. Przy czym, we wniosku wskazano, iż umowa powyższa zostanie zawarta na warunkach rynkowych.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż w sytuacji, gdy każdy z małżonków samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą, czyli jest odrębnym przedsiębiorcą i w zakresie tych działalności zawierane są pomiędzy nimi transakcje, transakcje te rodzą takie same następstwa, jak każda inna transakcja dokonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zatem możliwe jest świadczenie, wskazanych we wniosku usług ogólnobudowlanych na rzecz Wnioskodawcy przez jego małżonkę, prowadzącą odrębną działalność gospodarczą, bowiem usługi będą świadczone w oparciu o stosunek prawny łączący dwa odrębne podmioty gospodarcze.

Stosownie do treści art. 25 ust. 4a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307), w przypadku gdy podmiot krajowy dokonuje transakcji z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju wymienionym w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 25a ust. 6, a warunki ustalone w takiej transakcji odbiegają od warunków jakie ustaliłyby między sobą niezależne podmioty i w wyniku tego podmiot krajowy nie wykazuje dochodów lub wykazuje dochody w zaniżonej wysokości - dochody podmiotu krajowego określa się w drodze oszacowania stosując metody wskazane w ust. 2 i 3 lub stosuje się odpowiednio art. 19.

Przepisy ust. 4 stosuje się również do powiązań o charakterze rodzinnym lub wynikających ze stosunku pracy albo majątkowych pomiędzy podmiotami krajowymi lub osobami pełniącymi w tych podmiotach funkcje zarządzające lub kontrolne albo nadzorcze oraz jeżeli którakolwiek osoba łączy funkcje zarządzające lub kontrolne albo nadzorcze w tych podmiotach. Przy czym przez pojęcie powiązań rodzinnych, o których mowa w ust. 5 rozumie się małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia (art. 25 ww. ust. 5 i 6 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Mając na uwadze cytowane przepisy, należy zauważyć, iż przedmiotem działalności usługowej jest sprzedaż usług, zaś jej celem - podobnie jak w przypadku każdej działalności gospodarczej - osiągnięcie zysku powstającego w wyniku zastosowania określonej marży handlowej wobec wszystkich podmiotów. Odstępstwem od tej reguły byłoby natomiast przerzucanie w wyniku powiązań rodzinnych części lub całości dochodu z jednego podmiotu na drugi podmiot w wyniku zawieranych transakcji handlowych. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wykluczają możliwości zawierania transakcji handlowych pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności gospodarcze, wskazują jednak na konieczność uwzględnienia warunków jakie ustaliłyby między sobą niezależne podmioty.

Tym samym organy podatkowe w przypadkach wskazanych w cytowanych powyżej przepisach maja prawo określić dochód w drodze oszacowania.

W świetle powyższego, w sytuacji gdy organ podatkowy w wyniku przeprowadzonego postępowania podatkowego stwierdzi, że:

* warunki ustalone w transakcjach zawieranych przez Wnioskodawcę z małżonką, odbiegają od warunków, jakie ustaliłyby między sobą niezależne podmioty i w wyniku tego wykazał On dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby nie występowały powiązania rodzinne, to skorzysta z uprawnień przewidzianych w art. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* warunki ustalone w transakcjach zawieranych z małżonką, nie odbiegają od warunków, jakie ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, wówczas nie będzie podejmował działań wskazanych w ww. przepisie.

Jeżeli zatem w istocie transakcje pomiędzy małżonkami zostaną zawarte na warunkach rynkowych (a więc na takich samych zasadach - we wszystkich płaszczyznach umowy - jak podmioty niezależne), wówczas organ podatkowy nie będzie korzystał z uprawnień zawartych w art. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W celu skorzystania z tych uprawnień winny bowiem łącznie zostać spełnione trzy warunki:

* muszą wystąpić powiązania o których mowa w powołanych przepisach,

* w ich wyniku zostają zawarte transakcje, w których warunki odbiegają od "warunków rynkowych", tj. stosowanych przez niezależne podmioty,

* skutkiem ich zawarcia jest nie wykazanie dochodów lub ich wykazanie w zaniżonej wysokości.

Należy jednocześnie podkreślić, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby pełną ocenę czy warunki transakcji zawieranych z małżonką odbiegają (bądź też nie) od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty. Takie ustalenia mogą być poczynione wyłącznie w ramach prowadzonego przez właściwy organ podatkowy postępowania podatkowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa jest wyłącznie przepis prawa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.