IBPBI/1/415-749/10/RM - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wartości utraconego wadium.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 4 listopada 2010 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBI/1/415-749/10/RM Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wartości utraconego wadium.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia w 4 sierpnia 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 9 sierpnia 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości i momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wartości utraconego wadium - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 sierpnia 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości i momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wartości utraconego wadium.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka Jawna, której Wnioskodawca jest wspólnikiem, brała udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, gdzie zamawiającym był Sąd Okręgowy, a przedmiotem miał być zakup i dostawa sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem.

Spółka, w ramach procedury przetargowej w toku postępowania o udzielenie tego zamówienia publicznego wniosła w dniu 26 stycznia 2009 r. wadium w wysokości 17.000 zł. Wadium to zostało zatrzymane przez zamawiającego z powołaniem się na przepis art. 46 ust. 4a ustawy z dnia 24 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.), stanowiący, że zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3, nie złożył dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1, lub pełnomocnictw, chyba, że udowodni, ze wynika to z przyczyn nie leżących po jego stronie.

W toku postępowania przetargowego, pismem z dnia 30 stycznia 2009 r., zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych, zamawiający wezwał Spółkę do uzupełnienia brakujących oświadczeń i dokumentów, w tym tłumaczenia dokumentów potwierdzających poprawną współpracę oferowanych przez Spółkę komputerów z systemem operacyjnym.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, w dniu 5 lutego 2009 r. Spółka złożyła dokumenty, w tym również wydruki ze strony internetowej Microsoft WHCL zawierające Certyfikat Microsoft w postaci logo (znaku towarowego) z napisem "designed for - Microsoft Windows XP", potwierdzającego poprawną współpracę oferowanych przez Spółkę komputerów z systemem operacyjnym. Spółka nie dołączyła do powyższych wydruków ich tłumaczenia na język polski albowiem znaków towarowych się nie tłumaczy.

Pismem z dnia 16 lutego 2009 r. zamawiający poinformował o wyborze najkorzystniejszej oferty oraz, że oferta Spółki została odrzucona.

Kolejnym pismem z dnia 4 marca 2009 r. zamawiający poinformował Spółkę, że na podstawie art. 46 ust. 4a ustawy - Prawo zamówień publicznych zatrzymuje wadium, gdyż Spółka w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3 cyt. ustawy, nie złożyła tłumaczenia na język polski Certyfikatu Microsoft, potwierdzającego poprawną współpracę oferowanych komputerów z systemem operacyjnym.

Przedstawiając zaistniały stan faktyczny Wnioskodawca wskazał, że w myśl art. 46 ust. 2 pkt 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych, zamawiający zwraca niezwłocznie wadium, na wniosek wykonawcy, którego oferta została odrzucona. Wyjątek od tej reguły stanowi ust. 4a powyższego artykułu, zgodnie z którym zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3, nie złożył dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1 lub pełnomocnictw, chyba że udowodni, że wynika to z przyczyn nie leżących po jego stronie.

Istota sporu pomiędzy zamawiającym a Spółką sprowadzała się zatem do odpowiedzi na pytanie, czy w niniejszej sprawie zamawiający był uprawniony do zatrzymania wadium wpłaconego przez Spółkę, czy tez obowiązany był je zwrócić wobec odrzucenia oferty Spółki. Zatem spór między stronami w istocie sprowadzał się do wyjaśnienia kwestii, czy spółka była zobowiązana do złożenia tłumaczenia wydruku ze strony Microsoft WHCL.

Spółka pismem z dnia 12 marca 2009 r., które złożone zostało u zamawiającego w dniu 13 marca 2009 r. nie zgodziła się z decyzją i wniosła o niezwłoczny zwrot zatrzymanego wadium. Wobec braku zwrotu wadium Spółka wniosła pozew w przedmiotowej sprawie do Sądu Rejonowego.

Sąd rejonowy, wyrokiem z dnia 15 października 2009 r., zasądził od zamawiającego na rzecz spółki kwotę 17.000,00 zł, czyli zwrot kwoty kaucji. W grudniu 2009 r. zamawiający wniósł od tego wyroku apelację.

W dniu 28 stycznia 2010 r. zapadł wyrok Sądu Okręgowego. Sąd uchylił wyrok Sądu Rejonowego. Wyrok ten jest prawomocny. W powyższym stanie rzeczy zatrzymane przez zamawiającego wadium nie zostanie Spółce zwrócone.

Spółka jest podatnikiem zobowiązanym do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy kwota utraconego wadium, które zostało zatrzymane przez zamawiającego z powołaniem na art. 46 ust. 4a ww. Prawo zamówień publicznych, winna być zaliczona do kosztów podatkowych roku podatkowego, w którym uprawomocnił się wyrok sanujący owo zatrzymanie wadium, czy też do kosztów roku podatkowego, w którym Wnioskodawca dokonał wpłaty wadium/zamawiający postanowił zatrzymać wadium.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota utraconego wadium winna być zaliczona do kosztów podatkowych w dacie uprawomocnienia się wyroku Sądu Okręgowego, tj. 28 stycznia 2010 r., albowiem dopiero z chwilą wyczerpania drogi skargowej w postępowaniu sądowym, kwota, która traktowana była przez Spółkę, jako wydatek podlegający zwrotowi (wadium) stała się wydatkiem o charakterze definitywnym.

Analizując do jakiego okresu podatkowego zaliczyć przedmiotową kwotę, można rozważać czy:

* w dacie wpłacenia środków tytułem wadium na rachunek zamawiającego (26 stycznia 2009 r.),

* w dacie zawiadomienia przez zamawiającego o zatrzymaniu wadium (pismo zamawiającego z dnia 16 lutego 2009 r.),

* w dacie kiedy wydatek (na wadium) utracił ostatecznie charakter wydatku o charakterze zwrotnym, czyli w dacie, w której wydatek ten stał się wydatkiem ostatecznym, bezzwrotnym (uprawomocnienie się wyroku Sądu Okręgowego z dnia 28 stycznia 2010 r.), przy czym, w stanie faktycznym będącym przedmiotem wniosku, wpłata wadium oraz zawiadomienie o jego zatrzymaniu nastąpiły w tym samym roku podatkowym.

Jednak, w pierwszej kolejności należało przeanalizować charakter prawny zatrzymania kwoty wadium, by rozstrzygnąć o możliwości zaliczenia tego rodzaju wydatku do kosztów podatkowych.

Możliwość zaliczenia danych wydatków do kosztów uzyskania przychodów uzależniona jest, stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od spełnienia dwóch warunków:

* po pierwsze wydatki te muszą być poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* po drugie przepisy art. 23 ust. 1 ww. ustawy nie mogą wyłączać możliwości zaliczenia danych wydatków do kosztów uzyskania przychodu.

Rozważając istnienie związku przyczynowego między zapłatą wadium, którego kwota zmieniła się w "opłatę sanacyjną" z art. 46 ust. 4a ustawy - Prawo zamówień publicznych, a osiąganymi przez Spółkę przychodami należy się opowiedzieć jednoznacznie za istnieniem takiego związku. Zależność między poniesionymi w danym czasie kosztami, a możliwością uzyskania w przyszłości z tego tytułu przychodu trzeba rozpatrywać na podstawie adekwatnego związku przyczynowego. Przy kwalifikowaniu określonych wydatków poczynionych przez podatnika do kosztów podatkowych należy jednocześnie brać pod uwagę przeznaczenie wydatku (jego celowość), jak też potencjalną możliwość przyczynienia się wydatku do osiągnięcia przychodu podatnika. Udział w przetargu ma na celu zawarcie umowy, a w konsekwencji osiągnięcie przychodu podatnika. Udział w przetargu może wiązać się z różnego rodzaju kosztami, w tym związanymi z koniecznością wpłacenia wadium i zagrożony jest skutkami wynikającymi z art. 46 ust. 4a i ust. 5 ustawy - Prawo zamówień publicznych.

Analiza art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, iż ustawodawca nie zamieścił tam normy, która wprost wyłączałaby z kosztów uzyskania przychodu kwoty wadium. Niemniej należy rozważyć, czy przedmiotową kwotę można uznać za mieszczącą się w normach art. 23 ust. 1, a w szczególności, czy można ja zaliczyć do:

* kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług (art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy),

* opłat sanacyjnych, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wpłacie do budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego, (art. 23 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy),

* strat (kosztów) powstałych w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek zadatków), w związku z niewykonaniem umowy.

Zatrzymanie wadium przez zamawiającego nastąpiło na podstawie art. 46 ust. 4a ustawy - Prawo zamówień publicznych, zgodnie z którym zamawiający może wadium zatrzymać jeśli wykonawca, wezwany do uzupełnienia dokumentów nie złoży tych dokumentów. Należy wskazać iż, co do zasady zgodnie z przepisem art. 46 ust. 2 pkt 3 tej ustawy, zamawiający zwraca niezwłocznie wadium, na wniosek wykonawcy, którego oferta została odrzucona. Wyjątek od tej reguły stanowi ust. 4a powyższego przepisu. Norma art. 46 ust. 4 ma charakter restrykcyjny, a kwota zatrzymanego wadium staje się swoistego rodzaju sankcją, karą pieniężną nakładaną na ubiegającego się o zamówienie publiczne przez udzielającego to zamówienie.

Wadium ma zabezpieczać prawidłowy przebieg postępowania o zamówienie publiczne. Pełni wiec funkcję dyscyplinującą wykonawców i ma powstrzymać ich przed niezgodnymi z prawem zachowaniami, utrudniającymi zawarcie umowy o zamówienie publiczne (np. ma zapobiegać zmowom wykonawców). Na potwierdzenie ww. stanowiska Wnioskodawca powołał wyrok KIO z dnia 15 kwietnia 2009 r. sygn. akt KIO/UZP 409/09.

Wadium to nie jest jednak karą umowną, ani odszkodowaniem. Nie mieści się zatem w hipotezie normy art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie mieści się również w hipotezie normy art. 23 ust. 1 pkt 54 ww. ustawy, albowiem w kategoriach prawnych sankcja to konsekwencje prawne, jakie powinny być zastosowane przez organy państwowe wobec osób, których zachowanie nie było zgodne z obowiązującą normą prawną.

Według Wnioskodawcy, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 54 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat (kosztów) powstałych w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, zadatków) w związku z niewykonaniem umowy. Utrata wpłaconej przedpłaty (zaliczki, zadatku) powoduje, że powstała w ten sposób strata nie będzie zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.

Wadium, o którym mowa w art. 704 (winno być art. 704) Kodeksu cywilnego, podobnie jak zadatek, o którym mowa w art. 394 ww. Kodeksu, służą do zabezpieczenia interesów obu stron umowy. Dzięki niemu każda ze stron zabezpiecza się na wypadek zerwania umowy przez drugą stronę. Strona, która nie wykona swojego zobowiązania traci wpłacone wadium lub zadatek.

Jak wskazuje Wnioskodawca, oferta złożona w toku przetargu jest oświadczeniem wyrażającym stanowczą wolę zawarcia umowy (art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego), o treści określonej w ogłoszeniu, a uzupełnionej elementami wskazanymi przez uczestnika w ofercie. Oferta jest złożona w toku przetargu, jeżeli dotarła do organizatora w taki sposób, że mógł się zapoznać z jej treścią w terminie wskazanym w ogłoszeniu o przetargu. Wiąże ona oferenta, a zawarcie umowy zależy wyłącznie od woli adresata - organizatora przetargu, który dokonuje wyboru oferty i zawiadamia o tym fakcie uczestników.

Artykuł 704 § 2 (winno być art. 704 § 2) ww. Kodeksu, reguluje dwie funkcje wadium:

* zabezpieczającą, gdyż wadium stanowi zabezpieczenie zawarcia umowy oraz

* kompensacyjną, polegającą na tym, że wadium stanowi zryczałtowane odszkodowanie.

W myśl bowiem art. 704 § 2 (winno być art. 704 § 2) ww. Kodeksu, jeżeli uczestnik aukcji albo przetargu, mimo wyboru jego oferty, uchyla się od zawarcia umowy, której ważność zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie, organizator aukcji albo przetargu może pobraną sumę zachować albo dochodzić zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia. W pozostałych wypadkach zapłacone wadium należy niezwłocznie zwrócić, a ustanowione zabezpieczenie wygasa. Jeżeli organizator aukcji albo przetargu uchyla się od zawarcia umowy, ich uczestnik, którego oferta została wybrana, może żądać zapłaty podwójnego wadium albo naprawienia szkody.

Funkcja zabezpieczająca wadium odnosi się do sytuacji, gdy po pozytywnym rozstrzygnięciu aukcji bądź przetargu organizator albo zwycięski uczestnik uchyla się od zawarcia umowy.

Zabezpieczająca funkcja wadium uregulowana została na wzór zadatku (art. 394 Kodeksu cywilnego). Wyraża się ona w tym, że jeżeli od zawarcia umowy (w sytuacji określonej w art. 702 § 3 (winno być art. 702 § 3) w związku z art. 703 § 3 (winno być art. 703 § 3) in fine Kodeksu cywilnego) uchyla się zwycięski uczestnik, organizator może pobraną jako wadium sumę zachować albo dochodzić zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia zapłaty wadium. Z kolei, jeżeli od zawarcia umowy uchyla się organizator aukcji albo przetargu, zwycięski uczestnik może żądać zapłaty podwójnego wadium albo naprawienia szkody.

Funkcja kompensacyjna wadium odnosi się do sytuacji, gdy od zawarcia umowy uchyla się zwycięski uczestnik. Organizator bowiem może zaspokoić swoje roszczenia wyłącznie przez zatrzymanie wadium. Tym samym kwota wadium stanowi zryczałtowane odszkodowanie, o z góry określonej wysokości, należne organizatorowi. W przypadku, gdy zatrzymanie wadium następowałoby na podstawie normy art. 704 § 2 (winno być art. 704 § 2)w ww. Kodeksu, tzn. gdy organizator przetargu wybrał ofertę uczestnika, a uczestnik ten uchyla się od zawarcia umowy, należałoby rozważyć, czy wadium może być uznane za przedpłatę (zaliczkę, zadatek), o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 54 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem norma ta nie wymienia wprost wadium.

Jednak w sprawie będącej przedmiotem wniosku, nie ma to znaczenia, bowiem zatrzymanie wadium nastąpiło nie na podstawie art. 704 § 2 (winno być art. 704 § 2) Kodeksu cywilnego, a art. 46 ust. 4a ustawy - Prawo zamówień publicznych.

Organizator przetargu dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty, o czym poinformował uczestników przetargu pismem z dnia 16 lutego 2009 r. i jednocześnie poinformował, że oferta Spółki została odrzucona. Tym samym Spółka przestała być związana złożoną ofertą, a wadium utraciło charakter przedpłaty (zaliczki/zadatku) - w myśl art. 46 ust. 2 pkt 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych.

Następnie pismem z dnia 4 marca 2009 r. zamawiający poinformował Spółkę, że na podstawie art. 46 ust. 4a ustawy - Prawo zamówień publicznych zatrzymuje wadium.

W powyższej sytuacji zatem przedmiotowa kwota nie mieści się w hipotezie normy art. 23 ust. 1 pkt 54 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwota ta powinna być zatem, zdaniem Wnioskodawcy, zaliczona do kosztów w roku 2010.

Artykuł 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określa zasadę potrącania kosztów, z której wynika, że koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym w którym zostały poniesione. Zasada ta ma zastosowanie również do kosztów pośrednich (art. 5c - winno być art. 22 ust. 5c ww. ustawy).

W związku z powyższym, według Wnioskodawcy, za datę poniesienia przedmiotowego kosztu uznać należy datę uprawomocnienia się wyroku Sądu Okręgowego tj. 28 stycznia 2010. Wprawdzie wpłata przedmiotowej kwoty nastąpiła w dniu 26 stycznia 2009 r., a zatrzymanie przez zamawiającego tej kwoty nastąpiło w dniu 4 marca 2009 r., to jednak do czasu uprawomocnienia się tego wyroku nie spełniała ona warunku uznania jej za koszty, albowiem nie była wydatkiem ostatecznym - miała charakter zwrotny. Dopiero po uprawomocnieniu się wyroku zyskała przymiot wydatku o charakterze definitywnym.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje:

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodu, są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Aby zatem dany wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

* musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,

* musi być należycie udokumentowany.

Powyższe oznacza, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Wydatki muszą być zatem związane z wykonywaną działalnością gospodarczą i poniesione w celu uzyskania przychodów z tej działalności i nie mogą być wymienione w katalogu wydatków nie uznawanych za taki koszt. Niespełnienie którejkolwiek z wyżej wskazanych przesłanek wyklucza możliwość zaliczenia wydatku w ciężar kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 54 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat (kosztów) powstałych w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, zadatków) w związku z niewykonaniem umowy.

Zadatek i wadium są zdefiniowane odpowiednio w art. 394 i art. 704 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z brzmieniem art. 394 ww. Kodeksu, w braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. W razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi. W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.

Zgodnie z art. 704 ww. Kodeksu, w warunkach aukcji albo przetargu można zastrzec, że przystępujący do aukcji albo przetargu powinien, pod rygorem niedopuszczenia do nich, wpłacić organizatorowi określoną sumę albo ustanowić odpowiednie zabezpieczenie jej zapłaty (wadium). Jeżeli uczestnik aukcji albo przetargu, mimo wyboru jego oferty, uchyla się od zawarcia umowy, której ważność zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie, organizator aukcji albo przetargu może pobraną sumę zachować albo dochodzić zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia. W pozostałych wypadkach zapłacone wadium należy niezwłocznie zwrócić, a ustanowione zabezpieczenie wygasa. Jeżeli organizator aukcji albo przetargu uchyla się od zawarcia umowy, ich uczestnik, którego oferta została wybrana, może żądać zapłaty podwójnego wadium albo naprawienia szkody.

Zadatek i wadium służą zatem do zabezpieczenia interesów obu stron umowy. Dzięki niemu każda ze stron zabezpiecza się na wypadek zerwania umowy przez drugą stronę. Strona która nie wykona swojego zobowiązania traci wpłacony zadatek i/lub wadium.

Jak wskazał Wnioskodawca, organizator przetargu dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty, o czym poinformował uczestników przetargu i jednocześnie wskazał, że oferta Spółki została odrzucona. Tym samym Spółka przestała być związana złożoną ofertą, a wadium utraciło charakter przedpłaty (zaliczki/zadatku) w myśl art. 46 ust. 2 pkt 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych. Następnie zamawiający poinformował Spółkę, że na podstawie art. 46 ust. 4a ustawy - Prawo zamówień publicznych zatrzymuje wadium.

W powyższej sytuacji słusznie stwierdził Wnioskodawca, iż przedmiotowa kwota nie mieści się w hipotezie normy art. 23 ust. 1 pkt 54 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem strata, która nie podlega zaliczeniu do kosztów powstaje tylko wówczas, gdy ma miejsce niewykonanie umowy.

Powyższe nie stanowi jednak wystarczającej przesłanki do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów utraconej kwoty wadium. Dla uzyskania takiego statusu konieczne jest również zaistnienie związku przyczynowego między poniesionym wydatkiem, a celem, jakim jest osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.

Zauważyć przy tym należy, iż to na podatniku spoczywa ciężar wykazania ww. związku przyczynowego pomiędzy ponoszonymi wydatkami, a osiąganymi przychodami oraz okoliczności, iż ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wysokość osiągniętych przychodów, bądź na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Wykazanie takiego związku jest warunkiem koniecznym dla uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu.

W tym też zakresie, na gruncie przedmiotowej sprawy istotnym jest ustalenie, czy Wnioskodawca w trakcie postępowania o zamówienie publiczne dochował należytej staranności i podjął wszystkie niezbędne działania, świadczące o spełnieniu żądań zamawiającego, wynikających z niepodlegających interpretacji indywidualnej, przepisów ustawy - Prawo zamówień publicznych.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że przystępując do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego Spółka w dniu 26 stycznia 2009 r. uiściła wadium. Następnie zamawiający pismem z dnia 30 stycznia 2009 r. wezwał Spółkę do uzupełnienia brakujących oświadczeń i dokumentów, w tym tłumaczenia dokumentów potwierdzających poprawną współpracę oferowanych przez Spółkę komputerów z systemem operacyjnym. W odpowiedzi na powyższe wezwanie, w dniu 5 lutego 2009 r. Spółka złożyła dokumenty, w tym również wydruki ze strony internetowej Microsoft WHCL zawierające Certyfikat Microsoft w postaci logo (znaku towarowego) z napisem "designed for - Microsoft Windows XP" potwierdzające jej zdaniem poprawną współpracę oferowanych przez Spółkę komputerów z systemem operacyjnym. Spółka nie dołączyła do powyższych wydruków ich tłumaczenia na język polski albowiem, jak wskazuje Wnioskodawca, znaków towarowych się nie tłumaczy. Następnie, pismem z dnia 16 lutego 2009 r. zamawiający poinformował Spółkę o wyborze najkorzystniejszej oferty oraz, że jej oferta została odrzucona.

Natomiast, pismem z dnia 4 marca 2009 r. zamawiający poinformował Spółkę, że na podstawie art. 46 ust. 4a ustawy - Prawo zamówień publicznych zatrzymuje wadium, gdyż Spółka w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3 cyt. ustawy, nie złożyła tłumaczenia na język polski Certyfikatu Microsoft, potwierdzającego poprawną współpracę oferowanych komputerów z systemem operacyjnym.

Spółka pismem z dnia 12 marca 2009 r. - które złożone zostało u zamawiającego w dniu 13 marca 2009 r. nie zgodziła się z decyzją i wniosła o niezwłoczny zwrot zatrzymanego wadium. Wobec braku zwrotu wadium Spółka wniosła pozew w przedmiotowej sprawie do Sądu rejonowego. Sąd rejonowy, wyrokiem z dnia 15 października 2009 r., zasądził od zamawiającego na rzecz spółki kwotę 17.000,00 zł, czyli zwrot kwoty kaucji. W grudniu 2009 r. zamawiający wniósł od tego wyroku apelację, w wyniku której, w dniu 28 stycznia 2010 r. zapadł prawomocny wyrok Sądu Okręgowego, w konsekwencji którego zatrzymane przez zamawiającego wadium nie zostanie Spółce zwrócone.

Z przedstawionego powyżej stanu faktycznego wynika, iż Spółka, w której Wnioskodawca jest Wspólnikiem nie dostarczyła zamawiającemu żądanych przez niego w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego dokumentów, tj. tłumaczenia na język polski Certyfikatu Microsoft, potwierdzającego poprawną współpracę oferowanych komputerów z systemem operacyjnym. Powyższe zatem, stanowi przesłankę przemawiającą za uznaniem, iż to z winy Spółki doszło do zatrzymania wadium przez zamawiającego. Spółka nie dochowała zatem należytej staranności wymaganej w postępowaniu przetargowym, co było bezpośrednią przyczyną zachowania wadium przez zamawiającego. Co równie istotne zasadność zatrzymania wadium przez zamawiającego została potwierdzona prawomocnym, a więc nie podlegającym zaskarżeniu, wyrokiem sądowym.

Tym samym, uznać należy, iż kwota utraconego wadium zatrzymanego przez zamawiającego nie może być uznana za koszt uzyskania przychodu prowadzonej w formie Spółki jawnej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Mając na względzie, iż wskazane we wniosku wydatki nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodu prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej, ocena stanowiska w zakresie momentu zaliczenia ww. wydatków do tychże kosztów jest bezprzedmiotowa.

Mając powyższe na względzie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się do powołanego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyroku Krajowej Izby Odwoławczej stwierdzić należy, iż postępowanie w sprawie dot. wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. W jego wyniku, organ udzielając interpretacji, przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa podatkowego i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do sytuacji indywidualnej wskazanej przez Wnioskodawcę. Nie można zatem utożsamiać "trybu interpretacji" z postępowaniem podatkowym, a w konsekwencji i żądać, aby wydając interpretację organ, odnosił się do każdego powołanego we wniosku wyroku, czy też prowadził szeroko rozumianą polemikę z każdym poglądem Wnioskodawcy.

W świetle powyższego, Organ podatkowy nie ma obowiązku w wydawanych interpretacjach indywidualnych dokonywać oceny prawnej oraz analizy powołanych przez Skarżącego rozstrzygnięć Krajowej Izby Odwoławczej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl