IBPBI/1/415-66/09/AB - Zasady ustalenia wartości początkowej środka trwałego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 12 listopada 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 14 listopada 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie sposobu ustalenia wartości początkowej środka trwałego (pytanie Nr 2) - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 listopada 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie sposobu ustalenia wartości początkowej środka trwałego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jako osoba fizyczna prowadzi w imieniu własnym usługowo-handlową działalność gospodarczą. W roku 1997 nabył na cele prywatne używany budynek mieszkalny wraz z przynależnym do niego pawilonem, za łączną kwotę 50.000,00 zł. W roku 2003 uzyskał pozwolenie na rozbudowę pawilonu obejmującą zwiększenie jego powierzchni użytkowej oraz budowę zadaszenia pomiędzy nim a budynkiem mieszkalnym. Jednak budynek do końca 2006 r. nie był wykorzystywany w prowadzonej przez wnioskodawcę działalności gospodarczej (w tym czasie prowadził jedynie punkt gastronomiczny w innej miejscowości). Od lutego 2008 trwa ponowna rozbudowa budynku, obejmująca dobudowę nowego pomieszczenia oraz piętra nad już istniejącą częścią. Budynek ten został wprowadzony do ewidencji środków trwałych w styczniu 2008 r. Wnioskodawca posiada faktury i rachunki dokumentujące koszt rozbudowy budynku w roku 2008, natomiast nie posiada rachunków dotyczących rozbudowy w roku 2003 r. Nie zna także początkowej wartości środka trwałego przed jego ulepszeniem, ponieważ kwota zakupu obejmowała także budynek mieszkalny. Wnioskodawca nie rozpoczął jeszcze amortyzacji tego budynku, ponieważ zgodnie z art. 22h ust. 4 chciałby dokonywać odpisów jednorazowo na koniec roku ustalając indywidualną stawkę amortyzacji tego budynku w oparciu o opinię biegłego, który ustali jego wartość z grudnia 2007 r., do której wnioskodawca doda kwotę związaną z rozbudową w roku 2008, wynikającą z posiadanych przez niego rachunków.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy zgodnie z art. 22g ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można zasięgnąć opinii biegłego, który określi wartość budynku z grudnia 2007, tj. z grudnia roku poprzedzającego ujawnienie środka trwałego w ewidencji... (pytanie Nr 2)

Wnioskodawca nie zna wartości początkowej pawilonu przed jego rozbudową, nie posiada także rachunków dotyczących jego ulepszenia w 2003 r., zatem uważa, że zgodnie z art. 22g ust. 9 ustawy, powinien zasięgnąć opinii biegłego, który ustali wartość powiększonego pawilonu z grudnia 2007 r., tj. z roku poprzedzającego wprowadzenie środka trwałego do ewidencji. Uważa, że wycena biegłego nie powinna być co do zasady sporządzona wg cen z grudnia poprzedzającego założenie ewidencji środków trwałych (co w jego przypadku nastąpiło w 2007 r.), ponieważ zgodnie z takim podejściem wycena w niektórych przypadkach sporządzona byłaby na dzień, w którym środek trwały nie był jeszcze użytkowany na cele działalności, zatem różnica w wycenie mogłaby być znacząca.

Wnioskodawca posiada komplet rachunków dotyczących rozbudowy środka trwałego w 2008 r., zatem za wartość środka do amortyzacji ma zamiar przyjąć kwotę określoną przez biegłego, powiększoną o kwoty wynikające z dokumentacji z 2008 r.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje:

Stosownie do treści art. 22g ust. 1 pkt 1, 2 i 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się:

Przy czym za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług (art. 22g ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 22g ust. 8 ww. ustawy, jeżeli nie można ustalić ceny nabycia środka trwałego nabytego przez podatnika przed dniem założenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wartość początkową tego środka przyjmuje się w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji oraz stanu i stopnia jego zużycia.

Jak wynika ze złożonego wniosku wnioskodawca w 1997 r. nabył na cele prywatne używany budynek mieszkalny wraz z przynależnym do niego pawilonem. W 2003 r. uzyskał pozwolenie na rozbudowę pawilonu, z tym, że budynek do końca 2006 r. nie był wykorzystywany w prowadzonej przez wnioskodawcę działalności gospodarczej. Od lutego 2008 r. trwa ponowna rozbudowa budynku. Wnioskodawca posiada faktury i rachunki dokumentujące koszt rozbudowy budynku w roku 2008, natomiast nie posiada rachunków dotyczących rozbudowy w roku 2003 r. Nie zna także początkowej wartości środka trwałego przed jego ulepszeniem, ponieważ cena zakupu obejmowała także budynek mieszkalny. Budynek ten został wprowadzony do ewidencji środków trwałych w styczniu 2008 r.

Zatem stosownie do cyt. wyżej przepisów, wartość początkowa pawilonu nabytego w drodze kupna winna być, co do zasady, ustalona zgodnie z cyt. wyżej art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc w cenie nabycia.

Mając na względzie przedstawiony we wniosku stan faktyczny, a w szczególności fakt, iż cena nabycia obejmowała również budynek mieszkalny (nie została wyszczególniona cena nabycia pawilonu, który został wprowadzony do ewidencji środków trwałych), jak również okoliczność, iż wnioskodawca nie posiada dokumentów potwierdzających wysokość wydatków poniesionych na rozbudowę pawilonu jaka miała miejsce przed uznaniem go za środek trwały, to wartość początkową ww. pawilonu należy ustalić zgodnie z art. 22g ust. 8 ww. ustawy, a więc w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji oraz stanu i stopnia ich zużycia.

Zauważyć jednakże należy, iż możliwość ustalenia wartości początkowej środka trwałego w drodze wyceny dokonanej przez podatnika stanowi sytuację szczególną, wyjątek od obowiązującej zasady ustalania tejże wartości wg ceny nabycia. Niemożność ustalenia wartości początkowej środka trwałego zgodnie z ww. generalną zasadą winna mieć przy tym charakter obiektywny, a więc dotyczyć np. tych sytuacji, w których podatnik nie posiada - bo nie musiał posiadać (rozbudowa pawilonu nie następowała w związku z zamiarem jego wykorzystania w ramach prowadzonej działalności gospodarczej) stosownych dokumentów stwierdzających wysokość poniesionych przez niego wydatków na nabycie oraz ulepszenie określonego składnika majątku, przed jego uznaniem za środek trwały.

Z kolei z treści art. 22g ust. 17 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż jeżeli środki trwałe ulegają ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową tych środków, ustaloną zgodnie z ust. 1, 3-9 i 11-15, powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 3.500 zł. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3.500 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.

Podstawą do zwiększenia wartości początkowej środków trwałych o wartość wydatków poniesionych na ich ulepszenie, co wiąże się z brakiem możliwości zaliczenia tych wydatków bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów, jest spełnienie warunków zawartych w wyżej powołanym przepisie, tzn. musi nastąpić ulepszenie środków trwałych, a suma wydatków z tego tytułu musi przekroczyć 3.500 zł w danym roku podatkowym.

Ulepszenie polega na przebudowie, rozbudowie, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji środka trwałego. Wyliczenie zawarte w omawianym przepisie stanowi katalog zamknięty, co oznacza, że tylko wydatki związane chociaż z jednym rodzajem działań o charakterze inwestycyjnym, które w konsekwencji skutkują wymienionymi efektami, czyli przebudową, rozbudową, rekonstrukcją, adaptacją lub modernizacją środka trwałego, mogą zostać uznane za wydatki ulepszające ten środek. Zgodnie ze stanowiskiem ugruntowanym w piśmiennictwie i orzecznictwie:

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, od lutego 2008 r., tj. po wprowadzeniu pawilonu do ewidencji środków trwałych, trwa dalsza jego rozbudowa, obejmująca dobudowę nowego pomieszczenia oraz piętra nad już istniejącą częścią. Wnioskodawca posiada faktury i rachunki dokumentujące koszt tej rozbudowy.

W ocenie tut. organu nakłady poniesione na prowadzoną w 2008 r. rozbudowę budynku stanową ulepszenie środka trwałego, które zgodnie z cyt. art. 22g ust. 17 przedmiotowej ustawy powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych.

Reasumując, w roku przyjęcia do używania pawilonu wnioskodawca mógł ustalić (z ww. zastrzeżeniami) jego wartość początkową w oparciu o art. 22g ust. 8 ww. ustawy, tj. w drodze wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji oraz stanu i stopnia ich zużycia. Tak ustaloną wartość początkową należy powiększyć o sumę udokumentowanych wydatków poniesionych w 2008 r. na ulepszenie środka trwałego, o ile suma ta przekracza kwotę 3.500,00 zł.

Ponadto należy zauważyć, że zgodnie z art. 22g ust. 9 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na który powołuje się wnioskodawca, jeżeli podatnik nie może ustalić kosztu wytworzenia, o którym mowa w ust. 4, wartość początkową środków trwałych ustala się w wysokości określonej z uwzględnieniem cen rynkowych, o których mowa w ust. 8, przez biegłego, powołanego przez podatnika. Jednakże, w przedstawionym stanie faktycznym wartość początkowa pawilonu nie może być ustalona na podstawie cyt. powyżej przepisu, bowiem dotyczy on wyłącznie sytuacji, w której środek trwały został wytworzony przez podatnika. Nie może zatem być stosowany w przypadku ustalania wartości początkowej środka trwałego nabytego w drodze kupna.

W świetle powołanych przepisów przedstawione we wniosku stanowisko wnioskodawcy - jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.