IBPBI/1/415-639/11/AP

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 27 września 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBI/1/415-639/11/AP

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 czerwca 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 27 czerwca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wierzytelności nieściągalnej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 czerwca 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wierzytelności nieściągalnej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, polegającą na produkcji bombek szklanych - ozdób choinkowych. W dniu 5 października 2010 r. sprzedał bombki kontrahentowi, którego firma mieściła się w Wielskiej Brytanii. Z firmą tą Wnioskodawca nawiązał kontakt na targach ozdób choinkowych, które odbyły się zimą 2010 r. Mężczyzna, który nawiązał kontakt z Wnioskodawcą podał swoje nazwisko i złożył zamówienie (następnie kontakty odbywały się telefonicznie i mailowo). Nie było żadnych problemów. Angielska firma oświadczyła, że nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT UE, więc nie podała żadnego numeru NIP. Wnioskodawca wystawił fakturę z 22% stawką VAT na kwotę brutto 17.516,32 euro. W dniu 5 października 2010 r. faktura ta została zaksięgowana przez Wnioskodawcę, podatek VAT również został odprowadzony za miesiąc październik 2010 r. Faktura ta (do dnia złożenia wniosku) nie została zapłacona. Towar został odebrany w Polsce przez polskiego spedytora, który zlecił dosta1)wę polskiej firmie transportowej. Towar został dostarczony pod adres wskazany na fakturze. Po dwóch tygodniach Wnioskodawca podjął próby kontaktu z firmą, ponieważ nie otrzymał zapłaty. Żaden wcześniejszy numer telefonu nie odpowiadał, mail również. W dniu 16 listopada 2010 r. Wnioskodawca złożył w Komendzie Miejskiej Policji zawiadomienie o wyłudzeniu towaru w postaci ozdób choinkowych o wartości brutto 17.516,32 euro. W tej sprawie został przesłuchany pracownik Wnioskodawcy, który prowadził korespondencję z tą firmą. Policja ustaliła, iż pod wskazanym przez kontrahenta adresem jego firma nie istnieje. Natomiast pod adresem, na który skierowana była dostawa zamówionego towaru, zlokalizowanych jest ponad 20 firm. Przesłuchano właścicielkę firmy transportowej oraz jej kierowcę, który towar dostarczył. Policja ustaliła, że osoby te nie miały z tą sprawą nic wspólnego. Najprawdopodobniej w celu odebrania przesyłki przed budynkiem w Anglii czekała zainteresowana osoba. Policja przekazała sprawę prokuraturze rejonowej, która w dniu 30 maja 2011 r. wydała postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci ozdób choinkowych o wartości 17.516,32 euro przez nieustalonego sprawcę (podstawa prawna postanowienia - art. 268 § 1 Kodeksu karnego). Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, iż przedmiotowe należności są monitorowane przez firmę windykacyjną. Wnioskodawca zwrócił się do niej o pomoc w celu windykacji pieniędzy. Jednak bez rezultatu. Otrzymał od nich raport końcowy z postępowania windykacyjnego, z którego wynika, że postępowanie zostaje zakończone z powodu nieosiągalności dłużnika. Wnioskodawca został również poinformowany, iż pod adresem dostawy znajduje się 25 firm, ale żadna z nich nie jest szukaną firmą. Zaproponowano mu również, iż może skierować sprawę do tamtejszego sądu za pomocą partnera firmy windykacyjnej. Jednocześnie poinformowano go o kosztach prawnika, którego wynagrodzenie za godzinę pracy wynosi 1300 GBP + VAT, a dostarczenie nakazu będzie problemem ze względu na brak ustalenia miejsca pobytu sprawcy. Mając na uwadze, że należność Wnioskodawcy to 17.516,32 euro (około 69.000 PLN), a godzina prawnika w Wielkiej Brytanii, to 1300 GBP (około 6.000 PLN), to Wnioskodawca uważa, iż firma windykacyjna ma prawdopodobnie rację odradzając mu to rozwiązanie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy istnieje możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nieściągalnej wierzytelności wynikającej z wystawionej przez Wnioskodawcę faktury i ujętej w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w dniu 5 października 2010 r. w kwocie netto 14.357,64 euro, przeliczonej na PLN wg kursu z dnia 4 października 2010 r., (tabela NBP Nr 193/A/NBP/2010 - 1 euro = 3,9577), co daje przychód netto 56.823,23 zł.

Zdaniem Wnioskodawcy, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów opisaną we wniosku, a nieściągalną wierzytelność, dotyczącą niezapłaconej faktury wystawionej na firmę z Wielkiej Brytanii w dniu 5 października 2010 r. Wnioskodawca uważa, że dołożył wszelkiej staranności, aby odzyskać swoje pieniądze. Zawiadomił Policję, Policja przekazała sprawę prokuraturze, ta jednak umorzyła postępowanie z braku wykrycia sprawcy. Jednocześnie dochodził windykacji w firmie windykacyjnej, jednak i tam postępowanie zakończono z powodu braku sprawcy. Wszystkie te dokumenty Wnioskodawca posiada w swoich aktach. Po uzyskaniu informacji o kosztach pracy prawnika w Wielkiej Brytanii, Wnioskodawca zrobił kalkulację. Okazało się, że cała należność brutto to 17.516,32 euro, co daje 69.000 PLN. Jedna godzina pracy prawnika w tymże państwie to 1.300 GBP, co daje około 6.000 PLN za godzinę. Łatwo policzyć, że tylko 10 godzin pracy prawnika daje kwotę 60.000 PLN. Wnioskodawca uważa, że koszty skierowania sprawy do sądu przekroczą jego należność. Wnioskodawca sporządził taką kalkulację kosztów i stwierdził, że przewidywane koszty związane z dochodzeniem wierzytelności będą wyższe od niej samej. W związku z powyższym, jego zdaniem, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów opisaną wierzytelność na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 20 i ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Z powyższego przepisu wynika zatem, iż przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia, czyli takie, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego. "Należność" odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia oraz do powinności jego spełnienia.

Ponadto z treści cyt. art. 14 ust. 1 ww. ustawy wynika również, iż przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane. Zasadnicze znaczenie ma zatem ustalenie pojęcia "kwota należna", znaczenie tego pojęcia w zasadzie determinuje rozumienie przychodu z działalności gospodarczej. W przepisach podatkowych brak jest definicji pojęcia "kwota należna". Konieczne jest zatem odwołanie się do wykładni językowej. W myśl słownika języka polskiego - "należny" to "przysługujący, należący się komuś". Z kolei czasownik "należeć się" oznacza tyle, co "przysługiwać komuś, stanowić dług, powinność, zapłatę". Kwoty należne" są to te przychody, które wynikają ze źródła przychodów, jakie stanowi działalność gospodarcza i które w następstwie prowadzenia tej działalności stają się wymagalną wierzytelnością, choćby faktycznie środków z tego tytułu jeszcze nie uzyskano.

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodu, są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 20, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1.

postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

2.

postanowieniem sądu o:

a.

oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub

b.

umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a), lub

c.

ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo

3.

protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Należy jednak zauważyć, iż ustawodawca uzależnił możliwość zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów określonej wierzytelności od kumulatywnego spełnienia konkretnych warunków. Co do zasady bowiem wierzytelności odpisane jako nieściągalne nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów.

Przede wszystkim dla zaliczenia wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów jako nieściągalnej muszą łączne spełniać następujące warunki:

* wierzytelność nie jest wierzytelnością przedawnioną, w świetle postanowień kodeksu cywilnego,

* w momencie powstania wierzytelności była ona zarachowana jako przychód należny,

* nieściągalność tej wierzytelności została udokumentowana w sposób określony w art. 23 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jakikolwiek inny dokument niż wymieniony w art. 23 ust. 2 ww. ustawy nie może udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż aby w ogóle możliwym było zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej wierzytelności nieściągalnej, wierzytelność ta musi nie tylko istnieć, ale musiała również uprzednio stanowić przychód należny w tej działalności. Przy czym, termin "kwota należna", o której mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest tożsamy z pojęciem "wymagalne świadczenie" (wierzytelność). Oznacza to, że w istocie powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, to przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego, tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia.

Jak wynika z treści złożonego wniosku Wnioskodawca w dniu 5 października 2010 r. sprzedał kontrahentowi z Wielkiej Brytanii towary handlowe w postaci ozdób choinkowych (bombek szklanych) za kwotę 17.516,32 euro, na którą wystawił fakturę. Po upływie terminu płatności należności wynikającej z ww. faktury Wnioskodawca podjął próby kontaktu z kontrahentem, jednak bez rezultatu. Po zgłoszeniu sprawy na Policję okazało się, iż firma kontrahenta, na którą wystawiona była faktura w ogóle nie istniała. Policja przekazała sprawę prokuraturze rejonowej, która w dniu 30 maja 2011 r. wydała postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci ozdób choinkowych o wartości 17.516,32 euro, przez nieustalonego sprawcę.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż na gruncie przedmiotowej sprawy nie można mówić o przychodzie należnym, ponieważ brak jest podstawy prawnej, na mocy której podmiot - Wnioskodawca (u którego miał powstać przychód) mógłby się skutecznie domagać świadczenia od drugiego podmiotu, skoro ten drugi podmiot w ogóle nie istnieje.

W świetle przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego okoliczności oznacza to, że przedmiotowa wierzytelność nieprawidłowo została uznana i zarachowana przez Wnioskodawcę jako przychód należny prowadzonej działalności gospodarczej. Tym samym wierzytelność ta nie może stanowić wierzytelności, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie i podlegać zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

Wobec powyższego, przedstawione we wniosku stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zauważyć należy, iż przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej była wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy dot. możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej wierzytelności nieściągalnej. Jeżeli Wnioskodawca jest zainteresowany wydaniem interpretacji indywidualnej w zakresie skutków podatkowych nieprawidłowego wykazania przedmiotowej wierzytelności, jako przychodu należnego z prowadzonej działalności gospodarczej, winien w tym zakresie wystąpić z odrębnym wnioskiem ORD-IN.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl