IBPBI/1/415-584/11/BK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 czerwca 2011 r. (data wpływu do Organu 9 czerwca 2011 r.), uzupełnionym w dniach 22 i 27 lipca oraz 1 sierpnia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku wykazywania w spisie z natury części oraz innych elementów przeznaczonych do sprzedaży, pozyskanych z samochodów przeznaczonych do demontażu oraz sposobu ich wyceny, jak również opodatkowania tym podatkiem czynności nieodpłatnego nabycia pojazdów przeznaczonych do demontażu - jest prawidłowe.

W dniu 9 czerwca 2011 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku wykazywania w spisie z natury części oraz innych elementów przeznaczonych do sprzedaży, pozyskanych z samochodów przeznaczonych do demontażu oraz sposobu ich wyceny, jak również opodatkowania tym podatkiem czynności nieodpłatnego nabycia pojazdów przeznaczonych do demontażu.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 14 lipca 2011 r. Znak IBPBI/1/415-584/11/BK, IBPBII/1/436-297/11/AŻ, IBPBII/1/436-298/11/AŻ wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniach 22 i 27 lipca oraz 1 sierpnia 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, jako wspólnik spółki cywilnej, prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą (stację demontażu pojazdów).

Pojazdy przeznaczone do demontażu, nabywane są w dwojaki sposób:

* dokonywany jest zakup pojazdów wycofanych z ruchu - są to pojazdy niekomplentne, niezdatne do ruchu, nie spełniające wymogów technicznych dla pojazdów dopuszczonych do poruszania się po drogach publicznych,

* właściciele pojazdów przekazują pojazdy nieodpłatnie na rzecz Spółki w celu uzyskania stosownych zaświadczeń o demontażu pojazdów w celu ich wyrejestrowania.

W obu przypadkach pojazdy są rozbierane na części. Poszczególne elementy pojazdów, zdatne do użycia, jako części zamienne używane, przeznaczone są do dalszej sprzedaży, natomiast części i elementy niezdatne do dalszego użytku są przeznaczone do utylizacji lub recyklingu. W tym konkretnym przypadku pojazdy są traktowane, jako odpady w rozumieniu przepisów ustawy o odpadach.

W pierwszym przypadku pojazdy są nabywane według wartości oszacowania określonej przez strony umowy sprzedaży. Wartość nabycia określona jest w umowie sprzedaży i taka wartość jest podstawą do wpisu w dokumentach księgowych spółki. Zapłacona wartość nabycia nie może być weryfikowana na podstawie tabel i cenników określonych przez systemy Audatex lub Eurotax, którymi posługują się urzędy skarbowe do określania podstawy podatku od czynności cywilnoprawnych, przy rejestracji sprzedaży samochodów, ponieważ przedmiotem nabycia nie jest pojazd przeznaczony do ruchu, lecz odpad przeznaczony do demontażu i utylizacji.

W drugim przypadku podstawą przeniesienia własności pojazdu jest obowiązek wynikający z przepisów określających obowiązek demontażu i utylizacji pojazdów wycofanych z ruchu, zatem wartość nabycia pojazdów wynosi "zero" złotych, gdyż obowiązek przejęcia wynika bezpośrednio z ustawy o demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji.

W uzupełnieniu wniosku wskazano ponadto, iż:

* podstawą nieodpłatnego przekazania pojazdu jest zaświadczenie o złomowaniu,

* podatnik ewidencjonuje zdarzenia gospodarcze w podatkowej księdze przychodów i rozchodów,

* nabycie pojazdów do demontażu odbywa się na podstawie umowy cywilnoprawnej, w której określa się markę, model, typ pojazdu, numer identyfikacyjny (VIN) numer rejestracyjny, dane właściciela (sprzedającego lub przekazującego),

* nabywane pojazdy są kompletne.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy nabywanie nieodpłatne pojazdów skutkuje obowiązkiem rozliczania się remanentowego (z części składowych pojazdów) na koniec roku podatkowego, pomimo braku zakupu podstawowego.

(pytanie wymienione we wniosku jako trzecie)

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne nabycie na podstawie umowy darowizny winno być opodatkowane według zasad ogólnych. Rozliczenie remanentowe w obu przypadkach winno jedynie dotyczyć pozyskanych części składowych, które są przeznaczone do obrotu na rynku wtórnym, jako używane części samochodowe, jak również części i elementów przeznaczonych do recyklingu (złom, tworzywo sztuczne etc.), przekazywanych wyspecjalizowanym odbiorcom, poprzez określenie wartości części nabytych w formie odpłatnej wg rzeczywistych kosztów nabycia oraz pozyskanych nieodpłatnie na podstawie ilości o wartości "zerowej". Sprzedaż tych części jest rejestrowana w kasie fiskalnej (na rzecz osób fizycznych), bądź w formie faktur (na rzecz przedsiębiorców).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14a kosztami uzyskania powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.

W myśl art. 24a ust. 1 ww. ustawy, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej "księgą", z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

Zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów określa rozporządzenie Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.). Zgodnie z § 27 ust. 1 ww. rozporządzenia, podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, zwanego dalej "spisem z natury", na dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego, na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, a także w razie zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników lub likwidacji działalności. Przy czym, spis z natury powinien zostać sporządzony w sposób określony w § 28 ust. 1-3 ww. rozporządzenia.

Zgodnie z definicją określoną w § 3 pkt 1 cyt. rozporządzenia, towary - to towary handlowe, materiały podstawowe i pomocnicze, półwyroby (półfabrykaty), wyroby gotowe, braki i odpady oraz materiały przyjęte od zamawiających do przerobu lub obróbki, z tym że towarami handlowymi są wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym (§ 3 pkt 1 lit. a) ww. rozporządzenia).

Stosownie do treści § 29 ust. 1 ww. rozporządzenia, podatnik jest obowiązany m.in. wycenić towary handlowe objęte spisem z natury według cen zakupu lub nabycia albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia. Przy czym w myśl § 3 pkt 2 ww. rozporządzenia, przez cenę zakupu należy rozumieć cenę, jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniejszoną o podatek od towarów i usług, podlegający odliczeniu zgodnie z odrębnymi przepisami, a przy imporcie powiększoną o należne cło, podatek akcyzowy oraz opłaty celne dodatkowe, obniżoną o rabaty opusty, inne podobne obniżenia, w przypadku zaś otrzymania składnika majątku w drodze darowizny lub spadku - wartość odpowiadającą cenie zakupu takiego samego lub podobnego składnika. Natomiast ceną nabycia, jest cena zakupu składnika majątku powiększona o koszty uboczne związane z zakupem towarów i składników majątku do chwili złożenia w magazynie według ich cen zakupu, a w szczególności koszty transportu, załadunku i wyładunku oraz ubezpieczenia w drodze (§ 3 pkt 3 ww. rozporządzenia).

Jak wynika z treści złożonego wniosku, Wnioskodawca w związku z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą w postaci stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji, nabywa samochody w dwojaki sposób:

* nieodpłatnie - w zamian za wydanie dotychczasowemu właścicielowi zaświadczenia o przyjęciu pojazdu do demontażu w celu ich wyrejestrowania,

* odpłatnie - dokonywany jest zakup pojazdów wycofanych z ruchu, niezdatnych do ruchu, nie spełniających wymogów technicznych dla pojazdów dopuszczonych do poruszania się po drogach publicznych.

W obu przypadkach pojazdy są rozbierane na części. Poszczególne elementy pojazdów, zdatne do użycia, jako części zamienne używane, przeznaczone są do dalszej sprzedaży, natomiast części i elementy niezdatne do dalszego użytku są przeznaczone do utylizacji lub recyklingu. W tym konkretnym przypadku pojazdy są traktowane, jako odpady w rozumieniu przepisów ustawy o odpadach.

Mając na względzie wyżej powołane przepisy stwierdzić należy, iż niezależnie od sposobu nabycia pojazdów przeznaczonych do demontażu, wymontowane z nich elementy przeznaczone do sprzedaży zgodnie z cyt. powyżej § 27 ust. 1 w związku z § 3 pkt 1 lit. a) rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów stanowią towary handlowe, podlegające ujęciu w spisie z natury. Towary te winny zatem, co do zasady na podstawie § 27 ust. 1 i 29 ww. rozporządzenia, zostać ujęte w spisie z natury sporządzonym na koniec roku podatkowego, jak również zostać wycenione według cen zakupu lub nabycia (cena zakupu powiększona o koszty uboczne) albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia.

Należy jednak zauważyć, że pojazdy, które nabywa Wnioskodawca są pojazdami wycofanymi z eksploatacji (nabywanymi w celu ich demontażu) i stanowią odpad w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243 z późn. zm.).

W sytuacji zatem, gdy taki pojazd nabywany jest nieodpłatnie nie posiada on więc wartości rynkowej, znajduje się bowiem poza obrotem, a wartość rynkową można jedynie określić w stosunku do składników uzyskanych z jego demontażu. Jednak uzyskanie tych składników (części oraz złomu i tworzywa sztucznego itp) w wyniku demontażu powoduje, iż nie występują koszty uzyskania przychodów z tytułu ich nabycia, w związku z brakiem poniesionego wydatku na ich zakup. Nie ma również podstaw by zaliczać je do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej według wartości rynkowej, gdyż wartość taka będzie z reguły wyższa od "zerowej" ceny nabycia. Wnioskodawca powinien jednak prowadzić ewidencję ilościową uzyskanych z demontażu wymontowanych części, złomu oraz tworzyw sztucznych itp. Ustalone na dzień sporządzenia remanentu wartości rynkowe tych elementów nie będą jednak przyjmowane do rozliczeń podatkowych.

Natomiast w sytuacji odpłatnego nabycia pojazdów przeznaczonych do demontażu, (ponieważ zakupione samochody nie są sprzedawane w całości), wyceny poszczególnych części samochodowych oraz i innych elementów przeznaczonych do sprzedaży w remanencie sporządzanym na koniec roku podatkowego należy dokonać w taki sposób, aby ich wartość nie przekroczyła wartości zakupu (nabycia) wynikającej z dokumentacji zakupionych samochodów i zaksięgowanej po stronie kosztów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, przy czym wycenie podlegają wszystkie części i elementy samochodowe, również te, które zostaną przeznaczone do utylizacji lub recyklingu.

Należy przy tym stwierdzić, iż wybór konkretnej metodologii wyceny elementów składowych spisu z natury (przy zastosowaniu ww. zasad) związany jest z rodzajem prowadzonej działalności i należy do Wnioskodawcy. Wnioskodawca może zatem samodzielnie dokonać wyboru, które części będą uwzględnione w spisie z natury według ich wagi, a które w ujęciu ilościowym.

Reasumując, na gruncie przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, iż Wnioskodawca zobowiązany jest ująć w sporządzonym na koniec roku podatkowego spisie z natury wymontowane części oraz złom i tworzywo sztuczne oraz inne elementy, przeznaczone do dalszej odsprzedaży, które pozostały na stanie na dzień sporządzenia tego spisu wg ilości lub wagi. Jednakże przy ustaleniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej winna być brana pod uwagę jedynie wartość tych składników, które zostały nabyte odpłatnie.

Jednocześnie zauważyć należy, że z uwagi na fakt, iż w uzupełnieniu wniosku, w odpowiedzi na pytanie "co jest podstawą nieodpłatnego przekazania, czy umowa darowizny, czy zaświadczenie o złomowaniu" wskazano, iż podstawą tą jest zaświadczenie o złomowaniu, stwierdzić należy iż ww. czynność prawna może w tej mierze rodzić skutki podatkowe wyłącznie na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc jej ewentualne opodatkowanie winno nastąpić z uwzględnieniem zasad opodatkowania określonych w tej ustawie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku dołączono dokumenty źródłowe. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Jednocześnie informuje się, iż w zakresie dotyczącym pytań wymienionych we wniosku jako pierwsze i drugie wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała, ul. Traugutta 2a.