IBPBI/1/415-54/13/KB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 13 lutego 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 20 lutego 2013 r.), uzupełnionym w dniach 02, 07 i 27 maja 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie obowiązku wystawiania przez Wnioskodawcę informacji PIT-8C w związku z wypłacaniem opisanych we wniosku zapomóg - jest prawidłowe.

W dniu 20 lutego 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku wystawiania przez Wnioskodawcę informacji PIT-8C w związku z wypłacaniem opisanych we wniosku zapomóg. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismami z dnia 23 kwietnia o 15 maja 2013 r. Znak: IBPBI/1/415-54/13/KB, wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniach 02, 07 i 27 maja 2013 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (Stowarzyszenie) jest organizacją pożytku publicznego, działającą w oparciu o ustawę z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536 z późn. zm.). Zgodnie z przepisami tej ustawy oraz statutem, Wnioskodawca prowadzi działalność społecznie użyteczną, ukierunkowaną na pomoc rodzinom i osobom niepełnosprawnym, znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin. W statucie znajduje się zapis o świadczeniu pomocy społecznej i kryteria jej udzielania, którą Wnioskodawca, jako pozarządowa organizacja pożytku publicznego, może prowadzić zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm. - winno być tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 182).

Wnioskodawca wskazał, iż m.in. w § 7 pkt 5 ww. statutu wskazano, że realizuje swoje cele poprzez "działalność charytatywną i pomoc społeczną prowadzoną na rzecz rodzin wychowujących poważnie niepełnosprawne dzieci, znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej i finansowej", które polegają (zgodnie z § 8 ust. 2 pkt 6 statutu) na udzielaniu "wsparcia finansowego i rzeczowego rodzinom wychowującym poważnie niepełnosprawne dzieci, znajdującym się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej i finansowej". Przedmiotowa działalność jest nieodpłatną działalnością pożytku publicznego na podstawie statutu i w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Wnioskodawca uruchamia projekt (dalej "Program"), w ramach którego udzielać będzie pomocy rodzinom, które pod każdym względem znajdują się w najtrudniejszej sytuacji, tj. w rodzinie wychowuje się niepełnosprawne dziecko, w ciężkim stanie klinicznym, zaś rodzina, z uwagi na niewystarczające dochody, nie jest w stanie zebrać funduszy na leczenie i zapewnienie dziecku godziwej egzystencji. Pomoc będzie przyznawana w postaci comiesięcznych zapomóg, mających charakter świadczeń z pomocy społecznej, przyznanych na wniosek rodzica (rodziców). Rodziny wnioskujące o ww. świadczenie najpierw będą wypełniały elektroniczny formularz wniosku o przyznanie świadczenia, który składa się z Kwestionariusza Rodzinnego Wywiadu Środowiskowego dla potrzeb Programu oraz informacji o stanie zdrowotnym. Rodziny wstępnie zakwalifikowane do Programu będą zobligowane do przedstawienia wyczerpującej dokumentacji w postaci:

* opinii z lokalnego ośrodka pomocy społecznej, potwierdzającej sytuację życiowo-bytową rodziny,

* dokumentów potwierdzających dochód rodziny (zeznanie podatkowe wszystkich wspólnie zamieszkujących członków rodziny, decyzje zasiłkowe z pomocy społecznej, zaświadczenia o dochodach z zakładu pracy, decyzja rentowa),

* szczegółowej dokumentacji medycznej dziecka, będącego w stanie klinicznym wraz z aktualnym zaświadczeniem lekarskim o stanie zdrowia.

Świadczenie będzie przyznawane po pozytywnej weryfikacji wniosku wraz z dołączoną dokumentacją oraz po podpisaniu przez obie strony umowy. Przyznanie świadczenia nie będzie decyzją uznaniową - kwalifikacja do przyznania świadczenia oparta będzie na ściśle określonej ocenie punktowej. Przedmiotowe świadczenie swoim charakterem zbliżone jest do zasiłku stałego przyznawanego przez ośrodek pomocy społecznej. Podobnie jak w przypadku zasiłku stałego (i w przeciwieństwie do zasiłku celowego), nie będzie konieczne, by rodzina pobierająca świadczenie dokumentowała fakturami i rachunkami sposób jego wydatkowania. Weryfikacja sytuacji rodziny wnioskującej o przyznanie świadczenia, połączona z wywiadem środowiskowym, będzie na tyle wnikliwa i szczegółowa, jeśli chodzi o kryteria statusu materialnego i stanu klinicznego dziecka, że wykluczy ona ryzyko przyznania świadczenia rodzinie niespełniającej kryteriów do jej przyznania, jak i wydatkowania świadczenia niezgodnie z jego przeznaczeniem.

W uzupełnieniu wniosku, ujętym w piśmie z dnia 2 maja 2013 r., wskazano m.in., iż zdaniem Wnioskodawcy, zapomoga wypłacana w ramach Programu nie jest darowizną, lecz świadczeniem z pomocy społecznej, w związku z czym do udzielanych zapomóg nie będą miały zastosowania przepisy art. 888 i nast. Kodeku cywilnego. Rodziny biorące udział w Programie, którym zostanie przyznana zapomoga, zawierać będą z Wnioskodawcą umowę o przyznanie świadczenia pomocy społecznej w programie pomocy dzieciom (...), której integralną częścią jest Regulamin udzielania świadczeń pomocy społecznej w Programie. W ocenie Wnioskodawcy, który jako organizacja pożytku publicznego posiada w statucie zapis o działalności w zakresie pomocy społecznej i przyznaje przedmiotową pomoc w oparciu o kryteria jasno określone w Regulaminie udzielania świadczeń pomocy społecznej w Programie, wypłacane zapomogi nie są darowizną w rozumieniu art. 888 i nast. Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca ma obowiązek wystawiania informacji PIT-8C osobie, której będzie wypłacane opisane świadczenie.

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), nie ma obowiązku wystawiania w tym przypadku informacji PIT-8C, ponieważ zgodnie z treścią tego przepisu, świadczenia z pomocy społecznej są wolne od podatku dochodowego. Kwestie pomocy społecznej reguluje ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.). Z przepisów tej ustawy wynika, iż pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi (art. 2 ww. ustawy). Wynika stąd, że organizacje pozarządowe mogą prowadzić działalność w zakresie pomocy społecznej, a świadczenia udzielone w ramach pomocy społecznej przez organizacje pozarządowe, których statuty przewidują tego rodzaju działalność, może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych, o ile statut takiej organizacji pozarządowej przewiduje udzielanie pomocy społecznej oraz istnieją jasno określone kryteria komu ta pomoc przysługuje. Reasumując, ponieważ Wnioskodawca jest organizacją pożytku publicznego, która ma w statucie zapis o pomocy społecznej i ustalone kryteria jej udzielania, świadczenie wypłacane w ramach Programu nie jest darowizną, lecz świadczeniem z pomocy społecznej, które korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ww. ustawy. W związku z tym Wnioskodawca nie ma obowiązku wystawiania informacji PIT-8C dla osoby, której świadczenie będzie wypłacane.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Katalog źródeł przychodów, z których pochodzą dochody (przychody) podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zawiera art. 10 ust. 1 ww. ustawy, gdzie m.in. w pkt 9 wymienia się inne źródła.

Przepis art. 20 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w tym przepisie słowa "w szczególności" oznacza, że wyliczenie zawarte w tym przepisie ma charakter otwarty, przykładowy. Do tego źródła przychodów należy zatem zaliczyć wszelkie przysporzenia majątkowe podatnika, otrzymane lub postawione mu do dyspozycji, których ustawa nie zalicza do innych źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie jak stanowi art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż podstawowe znaczenie w kwestii opodatkowania danej czynności podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w przypadku realizacji nieodpłatnych świadczeń przez określoną instytucję (stowarzyszenie), ma kwalifikacja formy prawnej świadczonej pomocy, tj. rodzaj i treść konkretnej umowy wiążącej strony (stowarzyszenie oraz beneficjenta pomocy). Bezpłatna pomoc świadczona np. przez stowarzyszenia może być bowiem udzielana na podstawie umów darowizny, o których mowa w art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku, bądź też na podstawie innych umów, o czym świadczy treść art. 889 pkt 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którą nie stanowią darowizny bezpłatne przysporzenia gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu.

W sytuacji, gdy strony zawrą umowę darowizny, uzyskane na jej podstawie korzyści, jako podlegające (co do zasady) podatkowi od spadków i darowizn, nie będą w ogóle objęte regulacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast w sytuacji, w której pomoc udzielana będzie na podstawie innych niż darowizna umów, wartość otrzymywanej przez beneficjentów pomocy będzie stanowić przychód z innych źródeł, o którym mowa w cyt. art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie jednak, w przypadku spełnienia ustawowo określonych przesłanek, przychód ten może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym. W myśl bowiem art. 21 ust. 1 pkt 79 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są świadczenia z pomocy społecznej.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera legalnej definicji "pomocy społecznej". Podstawowe kwestie związane z udzielaniem tej pomocy regulują przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 182). Zgodnie z art. 2 ust. 1 tej ustawy, pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi (art. 2 ust. 2 ww. ustawy). W myśl art. 3 ust. 1-4 ww. ustawy, pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie sytuacjom, o których mowa w art. 2 ust. 1, przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy. Potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej. Ponadto, jak stanowi art. 25 ust. 1 ww. ustawy, organy administracji rządowej i samorządowej, zwane dalej "organami", mogą zlecać realizację zadania z zakresu pomocy społecznej, udzielając dotacji na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zleconego zadania organizacjom pozarządowym, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 tej ustawy, prowadzącym działalność w zakresie pomocy społecznej, zwanych dalej "podmiotami uprawnionymi".

Powyższe oznacza zatem, iż działalność w zakresie pomocy społecznej mogą prowadzić także organizacje pozarządowe.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż wartość świadczeń udzielanych w ramach pomocy społecznej przez organizacje społeczne i pozarządowe może korzystać z ww. zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, o ile statut organizacji społecznej (pozarządowej) przewiduje udzielanie pomocy społecznej oraz istnieją jasno określone kryteria komu pomoc ta przysługuje.

Z przedstawionego we wniosku oraz jego uzupełnieniu opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca jest organizacją pożytku publicznego, działającą w oparciu o ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej oraz z postanowieniami statutu, Wnioskodawca świadczy pomoc społeczną na rzecz rodzin wychowujących poważnie niepełnosprawne dzieci, znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej i finansowej, której kryteria ustalone są w ww. statucie. Wnioskodawca, w ramach prowadzonej w zakresie pomocy społecznej działalności, zamierza uruchomić program pomocy dzieciom. W ramach tego programu, będzie udzielać finansowego wsparcia rodzinom wychowującym niepełnosprawne dziecko w ciężkim stanie klinicznym, których dochody nie są wystarczające aby zapewnić dziecku fundusze na leczenie oraz godziwą egzystencję. Pomoc będzie przyznawana na wniosek rodzica (rodziców) w postaci comiesięcznych zapomóg, mających charakter świadczeń z pomocy społecznej, na podstawie zawartej umowy o przyznanie świadczenia pomocy społecznej w programie pomocy dzieciom, której integralną częścią będzie regulamin. Jednocześnie jak wynika z wniosku, przyznawanie ww. pomocy nie będzie miało charakteru uznaniowego, lecz opierać będzie się na ściśle określonej ocenie punktowej i odbywać się będzie w drodze ustalonej procedury (obejmującą złożenie wniosku, wstępną weryfikację, dostarczenie dokumentacji w postaci opinii z lokalnego ośrodka pomocy społecznej oraz dokumentacji medycznej dziecka, weryfikacji ww. wniosku oraz dokumentów, podpisania umowy). Rodziny biorące udział w ww. programie będą zawierać z Wnioskodawcą umowę o przyznanie świadczenia pomocy społecznej w programie pomocy dzieciom, której integralną częścią będzie regulamin udzielania pomocy społecznej w programie.

Mając na względzie cyt. wyżej przepisy oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż jeżeli w istocie w myśl odrębnych przepisów niebędących przepisami prawa podatkowego i niemogących być przedmiotem niniejszej interpretacji, zapomogi udzielane rodzinom przez Wnioskodawcę przyznawane będą na podstawie umowy innej niż darowizna (uregulowana w art. 888 Kodeksu cywilnego), w ramach wykonywania statutowych celów Wnioskodawcy z zakresu realizacji zadań w ramach pomocy społecznej, to wartość tych zapomóg, będzie stanowić dla beneficjentów pomocy przychód zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, w odniesieniu do tych przychodów, Wnioskodawca nie będzie pełnił obowiązków płatnika i nie będzie zobowiązany do wystawiania ww. beneficjentom informacji PIT-8C.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, iż w zakresie określenia charakteru prawnego umów zawieranych przez Wnioskodawcę z beneficjentami pomocy zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44 - 100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.