IBPBI/1/415-245/11/ZK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 7 lutego 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 8 lutego 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie konieczności opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu odpłatności za ustanowienie służebności przesyłu - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 lutego 2011 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie konieczności opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu odpłatności za ustanowienie służebności przesyłu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni jest właścicielką gruntu rolnego o pow. 0,4053 ha, na którym znajduje się sad (drzewa owocowe i krzewy wieloletnie). Wzdłuż działki na długości 250 m został wybudowany kanał sanitarny, na którym znajduje się 5 studzienek. W dniu 29 listopada 2010 r. Wnioskodawczyni zawarła z Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej w formie aktu notarialnego umowę ustanawiającą za jednorazową odpłatnością w kwocie 4.058 zł - służebność przesyłu na czas nieokreślony.

Wnioskodawczyni zaznacza, że razem z mężem posiada wspólne gospodarstwo rolne o pow. 112 ar, w skład którego wchodzi jej działka. Gospodarstwo jest zarejestrowane w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni jest zobowiązana od uzyskanej kwoty 4.058 zł zapłacić podatek dochodowy na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, wskutek ustanowienia służebności przesyłu na jej działce równocześnie nastąpiło ograniczenie jej prawa do korzystania z nieruchomości na rzecz Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej, w zakresie określonym w akcie notarialnym. Ww. podmiot miedzy innymi otrzymał: prawo dojazdu i dojścia do wybudowanych na działce urządzeń kanalizacyjnych w celu dokonania czynności eksploatacyjnych, czynności związanych z usunięciem awarii, utrzymaniem urządzeń, konserwacją, remontem, demontażem, wymianą itp. Instalacja sanitarna zbudowana na działce stanowi infrastrukturę techniczną. Wobec tego nieruchomość gruntowa Wnioskodawczyni straciła na wartości, a otrzymana jednorazowa odpłatność w kwocie 4.058 zł, zdaniem Wnioskodawczyni, stanowi odszkodowanie za obniżenie wartości gruntu i możliwość swobodnego nim gospodarowania i nie powinna podlegać opodatkowaniu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Ww. przepis w pkt 3 lit. g) ustawy wskazuje jednoznacznie, że odszkodowania wypłacone w myśl zawartej umowy lub ugody pozasądowej, bez względu na to, czy podstawę dochodzonego roszczenia stanowią przepisy prawa, wyłączone są ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwalnia zatem z opodatkowania inne niż ww. odszkodowania pod warunkiem jednakże, iż podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa.

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Analiza art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy prowadzi więc do wniosku, że przedmiotowe zwolnienie obejmuje odszkodowania wypłacone stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami oraz, że nie będzie ono przysługiwało, jeżeli łącznie spełnione zostaną następujące warunki:

* nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem,

* cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.

Z kolei art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się urządzenie albo modernizację drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Służebność gruntowa, uregulowana została w art. 285 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Stanowi on, że nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Zgodnie natomiast z art. 305¹ Kodeksu cywilnego, nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu). Przy czym, w myśl art. 305¹; k.c., do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych. Służebność może powstać w wyniku różnych zdarzeń prawnych, m.in. orzeczenia sądu, decyzji administracyjnej oraz na podstawie umowy. Służebność może być ustanowiona za wynagrodzeniem lub nieodpłatnie.

W przypadku zawarcia umowy winna ona mieć charakter umowy wzajemnej tzn., że każda ze stron według treści umowy jest zobowiązana do świadczenia wobec drugiej, uznawanego za odpowiednik tego co sama otrzymuje.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni będąca właścicielką gruntu rolnego o pow. 0,4053 ha, na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy o ustanowienie służebności przesyłu, otrzymała od Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej jednorazowo kwotę 4.058 zł. Ww. kwota została wypłacona Wnioskodawczyni w związku z korzystaniem przez Zakład z wybudowanej na Jej działce instalacji sanitarnej stanowiącej infrastrukturę techniczną.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że otrzymana przez Wnioskodawczynię jednorazowa odpłatność za ustanowienie służebności przesyłu nie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Żaden bowiem przepis tej ustawy nie zwalnia tego rodzaju przychodu od opodatkowania tym podatkiem. Wskazać przy tym należy, iż wszelkie zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym przypadku zastosowanie wykładni rozszerzającej jak i zawężającej.

W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze także przepis art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.), zgodnie z którym każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy, co wynika z art. 217 Konstytucji. Tym samym, każdy wyjątek od zasady powszechności opodatkowania, w tym także ulga podatkowa, nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, iż wypłacona Wnioskodawczyni ww. kwota za ustanowienie służebności przesyłu, stanowić będzie przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie bowiem do art. 20 ust. 1 tej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. W przedmiotowej sprawie będzie to jednorazowa odpłatność za ustanowienie służebności przesyłu.

W tym przypadku przedmiotowe przychody należy doliczyć do pozostałych przychodów, podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w roku podatkowym, w którym zostały uzyskane.

W świetle powołanych przepisów i w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, stanowisko Wnioskodawczyni jest zatem nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała, ul. Traugutta 2a.