IBPBI/1/415-214/14/SK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 7 lutego 2014 r. (data wpływu do tut. Biura 21 lutego 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie określenia źródła przychodów do jakiego należy zaliczyć przychody z tytułu wypłaty odszkodowania w związku z powstrzymywaniem się od działalności konkurencyjnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 lutego 2014 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie określenia źródła przychodów do jakiego należy zaliczyć przychody z tytułu wypłaty odszkodowania w związku z powstrzymywaniem się od działalności konkurencyjnej.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenia przyszłe:

Wnioskodawca (dalej: zwany również "Zarządzający") prowadzi działalność gospodarczą wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Działalność gospodarcza obejmuje m.in. pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Wnioskodawca zawarł umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania (dalej: "Umowa", "Umowa o zarządzanie"). Wnioskodawca jest członkiem zarządu Spółki.

Na podstawie Umowy o zarządzanie zobowiązuje się do osobistego świadczenia na rzecz Spółki usług polegających na:

w zakresie przedmiotowym określonym w przepisach prawa, statucie Spółki oraz Regulaminie Organizacyjnym Spółki.

Umowa o zarządzanie reguluje warunki wykonywania zleconych czynności, kwestie wynagrodzenia z tytułu ich wykonania, oraz zakres odpowiedzialności Wnioskodawcy wobec osób trzecich z tytułu wykonania czynności objętych Umową.

Zgodnie z zawartą Umową o zarządzanie: "Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki i osób trzecich za szkodę wyrządzoną przez niego w związku z wykonywaniem Umowy, będącą następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania Usług Zarządczych".

Wnioskodawca zawarł umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w związku z zarządzaniem.

Zgodnie z Umową, Zarządzający kształtuje sposób wykonywania Usług samodzielnie tak, aby mogły one być wykonane należycie, w czasie oraz zakresie ilościowym odpowiednim do potrzeb Spółki.

Na podstawie Umowy, Zarządzający będzie świadczył usługi zarządcze w siedzibie Spółki oraz każdym innym miejscu, w którym okaże się to wskazane z uwagi na interes Spółki.

W przypadku wygaśnięcia lub rozwiązania Umowy, Wnioskodawca zobowiązuje się do powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej przez okres obowiązywania zakazu konkurencji określony Umową; działalność konkurencyjna została zdefiniowana w Umowie. Przykładowo, zakazem konkurencji objęto m.in. świadczenie na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej lub na innej podstawie, pracy lub usług na rzecz podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną. W okresie powstrzymywania się Zarządzającego od działalności konkurencyjnej po wygaśnięciu lub rozwiązaniu Umowy, Spółka wypłaci Wnioskodawcy odszkodowanie w wysokości określonej Umową.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku wypłaty przez Spółkę odszkodowania na rzecz Wnioskodawcy w związku z powstrzymywaniem się od działalności konkurencyjnej, przychód uzyskany przez Niego stanowić będzie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku wygaśnięcia lub rozwiązania Umowy, zobowiązuje się On do powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej przez okres wskazany Umową. W okresie powstrzymywania się Zarządzającego od działalności konkurencyjnej, po wygaśnięciu lub rozwiązaniu Umowy, Spółka wypłaci Wnioskodawcy odszkodowanie. W związku z zakazem konkurencji Wnioskodawca nie będzie mógł wykonywać czynności przewidzianych Umową. W konsekwencji jego zakres prowadzonej działalności gospodarczej po wygaśnięciu lub rozwiązaniu Umowy ulegnie zawężeniu.

W opinii Wnioskodawcy, odszkodowanie wypłacane przez Spółkę stanowić będzie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.

W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o PIT, działalność gospodarcza lub pozarolniczą działalności gospodarcza oznacza działalność zarobkową:

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1, 2 i 4-9.

W opinii Zarządzającego, powstrzymywanie się przez niego od działalności konkurencyjnej stanowić będzie działalność zarobkową o charakterze usługowym. Z jednej strony Zarządzający świadczył będzie usługę na rzecz Spółki, tj. będzie powstrzymywał się od prowadzenia działalności konkurencyjnej, z drugiej zaś, jako zarobek/wynagrodzenie otrzymywać będzie odszkodowanie przewidziane Umową. Działalność ta, wykonywana we własnym imieniu, polegać będzie na zaniechaniu, tj. powstrzymaniu się od zachowań (przewidzianych Umową działań konkurencyjnych). Ponieważ zobowiązanie takie będzie obowiązywało przez określony Umową czas, nie sposób działalności takiej (powstrzymywaniu się) odmówić cech zorganizowania i ciągłości.

Jednocześnie, warunkiem uznania działalności zarobkowej za działalność gospodarczą jest niezaliczenie przychodów do przychodów z innych źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1, 2 i 4-9. W tym zakresie wskazać należy, że ustawa o PIT nie przewiduje dla powstrzymywania się od czynności konkurencyjnych żadnego, szczególnego źródła przychodu wymienionego we wskazanych przepisach. Zatem powstrzymanie się od działań konkurencyjnych przez Wnioskodawcę spełnia pozytywne przesłanki definicji pozarolniczej działalności gospodarczej przewidziane art. 5a pkt 6 ustawy o PIT.

Ponadto, w ocenie Wnioskodawcy, Jego działalność nie będzie spełniać negatywnych przesłanek, o których mowa w art. 5b ustawy o PIT.

Zgodnie z tym przepisem za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

W opinii Zarządzającego, warunki te (przesłanki negatywne) nie zostaną spełnione.

Przede wszystkim powstrzymywanie się od wykonywania czynności konkurencyjnych nie będzie wykonywane w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego, ani tym bardziej pod jego kierownictwem. Poza tym ryzyko gospodarcze związane z ewentualnym naruszeniem warunków powstrzymywania się od takiej działalności spoczywa na Zarządzającym. Ryzyko takie materializować się może np. poprzez odpowiedzialność odszkodowawczą Zarządzającego wobec Spółki w efekcie naruszenia zakazu konkurencji. Trudno również mówić o odpowiedzialności wobec osób trzecich, w przypadku świadczenia usługi poprzez zaniechanie, tj. powstrzymywanie się od pewnych działań /zachowań. Zlecający, tj. Spółka, nie ponosi tutaj żadnej odpowiedzialności wobec osób trzecich (na zewnątrz) za powstrzymywanie się Wnioskodawcy od działań konkurencyjnych. Tym samym nie zachodzi również przesłanka negatywna określona w lit. a art. 5b ustawy o PIT.

W konsekwencji, Zarządzający może być uznany za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o PIT, ponieważ nie spełnia przesłanek negatywnych z art. 5b cyt. ustawy.

W rezultacie, w opinii Wnioskodawcy, uzyskany przez niego przychód w postaci odszkodowania w zamian za powstrzymywanie się od czynności konkurencyjnych w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem Umowy stanowić będzie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), odrębnymi źródłami przychodów są:

* działalność wykonywana osobiście,

* pozarolnicza działalność gospodarcza.

Definicja pozarolniczej działalności gospodarczej zawarta została w art. 5a pkt 6 ww. ustawy.

Zgodnie z jego treścią, działalność gospodarcza albo pozarolnicza działalność gospodarcza to działalność zarobkowa:

- prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Wyłączenie to obejmuje więc m.in. przychody uzyskane z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 cytowanej powyżej ustawy. Poszczególne kategorie tych przychodów wymieniono w art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisem art. 13 pkt 9 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się m.in. przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Wyodrębnienie w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w katalogu przychodów z działalności wykonywanej osobiście, przychodów z umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze - przy jednoczesnym zdefiniowaniu na użytek tej ustawy pojęcia pozarolniczej działalności gospodarczej - nie pozostawia wątpliwości, że źródłem tych przychodów nie jest pozarolnicza działalność gospodarcza, lecz zawsze działalność wykonywana osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 tejże ustawy. Tym samym przychody uzyskane z tego rodzaju umów stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście, nawet jeżeli umowy te zawierane są w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej. Bez znaczenia pozostaje forma prawna w jakiej podatnik prowadzi działalność gospodarczą. W konsekwencji, również wówczas, gdy przychody z umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze osiągane są w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną w formie spółki cywilnej, jawnej czy komandytowej, ich źródłem dla wspólnika jest działalność wykonywana osobiście.

Przy klasyfikowaniu przychodów z tytułu kontraktów menedżerskich do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, bez znaczenia pozostaje także okoliczność, czy przedmiotowe usługi świadczone są samodzielnie, czy przy udziale osób trzecich np. sekretarki, zleceniobiorców, asystentów, czy też wspólnika spółki osobowej.

Jednocześnie, z uwagi na fakt, że w przypadku zawarcia umowy powierzającej zarząd przedsiębiorstwem występuje duża dowolność nazewnictwa, przepis art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczy nie tylko przychodów uzyskanych na podstawie kontraktu menedżerskiego, lecz wszelkich umów o podobnym charakterze, na mocy których podatnikowi, w drodze umowy cywilnoprawnej, zostało zlecone sprawowanie zarządu przedsiębiorstwem, spółką czy instytucją.

Natomiast wyjątek, o którym mowa w powołanym przepisie dotyczy sytuacji, gdy podatnik na podstawie kontraktu menedżerskiego lub umowy o podobnym charakterze powołany został np. do składu zarządu, rady nadzorczej, komisji lub innych organów stanowiących osoby prawnej; uzyskane przez niego przychody są wówczas przychodami w rozumieniu art. 13 pkt 7, a nie art. 13 pkt 9 ww. ustawy. Powołanie bowiem podatnika np. do składu zarządu, bez względu na sposób tego powołania, stanowi okoliczność, która powoduje zmianę kwalifikacji przychodu, jednakże przychodu uzyskanego w ramach tego samego źródła - działalności wykonywanej osobiście.

Ustawodawca, w treści cyt. przepisu art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprost wskazał, że przychody z tytułu umów o charakterze opisanym w tym przepisie, bez względu na formę organizacyjną, w jakiej są wykonywane, stanowią przychód z działalności wykonywanej osobiście. Zgodnie z literalnym brzmieniem cytowanego przepisu, przychody z tego rodzaju umów, nawet gdy usługi świadczone są przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w tym zakresie, zawsze stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście. Taka kwalifikacja przychodów z tytułu umów, o których mowa w art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika przede wszystkim z osobistego charakteru usług zarządzania przedsiębiorstwem.

Menedżer to osoba zarządzająca przedsiębiorstwem lub jego częścią na podstawie czasowego kontraktu. Czynności zarządcze wiążą się z określoną osobą, tym samym mogą być dokonywane bezpośrednio przez tę osobę. Nie jest możliwe wykonywanie tego rodzaju czynności przez podmiot inny niż osoba fizyczna, np. przez spółkę jawną.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej zawarł umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania Spółką. Wnioskodawca jest członkiem zarządu Spółki. Na podstawie Umowy o zarządzanie, zobowiązuje się do osobistego świadczenia na rzecz zlecającego, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, usług polegających na kierowaniu Spółką, zarządzaniu majątkiem Spółki, reprezentacji Spółki wobec organów państwowych, organów samorządu terytorialnego i innych podmiotów i osób trzecich. Umowa o zarządzanie reguluje warunki wykonywania zleconych czynności, kwestie wynagrodzenia z tytułu ich wykonania oraz zakres odpowiedzialności Wnioskodawcy wobec osób trzecich z tytułu czynności objętych Umową. W przypadku wygaśnięcia lub rozwiązania Umowy, Wnioskodawca zobowiązuje się do powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej przez okres obowiązywania zakazu konkurencji po wygaśnięciu lub rozwiązaniu Umowy. W okresie powstrzymywania się przez Zarządzającego od działalności konkurencyjnej (po wygaśnięciu lub rozwiązaniu Umowy), Spółka wypłaci Wnioskodawcy odszkodowanie.

W związku z powyższym uznać należy, że odszkodowanie jakie zostanie wypłacone Wnioskodawcy z tytułu zawartych w umowie postanowień dot. zakazu konkurencji będzie świadczeniem wynikającym de facto z łączącej wcześniej strony umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania. W związku z powyższym, skoro przychody z umów o zarządzanie (lub umów o podobnym charakterze) kwalifikowane są do źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. działalności wykonywanej osobiście, to i wypłacane Wnioskodawcy odszkodowanie w związku z zawartym w umowie zakazem konkurencji, stanowić będzie przychód z tego źródła przychodów, ponieważ ma ono swoje źródło we wcześniej wykonywanej działalności w zakresie zarządzania na rzecz ww. Spółki.

Konsekwencją powyższych ustaleń jest brak możliwości zaliczenia ww. odszkodowania, które Wnioskodawca otrzyma w związku z zawartymi w umowie postanowieniami dot. zakazu konkurencji, do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała, ul. Traugutta 2a.