IBPBI/1/415-208/11/KB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 14 lutego 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 28 lutego 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia źródła przychodów właściwego dla opodatkowania wynagrodzenia otrzymanego z tytułu udostępnienia prawa do korzystania z wynalazku oraz licencji na korzystanie z patentu - jest nieprawidłowe.

W dniu 28 lutego 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia źródła przychodów właściwego dla opodatkowania wynagrodzenia otrzymanego z tytułu udostępnienia prawa do korzystania z wynalazku oraz licencji na korzystanie z patentu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej dysponuje wynalazkiem w postaci nowego sposobu wytwarzania żywic poliestrowych, który został zgłoszony w Urzędzie Patentowym. Do chwili obecnej Urząd Patentowy nie udzielił tytułu ochronnego na wynalazek (patentu). Twórcami wynalazku są Wnioskodawca oraz inna osoba fizyczna, natomiast zgłoszenie do Urzędu Patentowego dokonane zostało przez Wnioskodawcę, jako przedsiębiorcę. Wnioskodawca wykorzystywał wynalazek w swojej działalności gospodarczej, polegającej na produkcji żywic poliestrowych. Obecnie, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zamierza zawrzeć ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością umowę, której przedmiotem ma być m.in. udzielenie przez niego na rzecz spółki upoważnienia do korzystania z wynalazku dla celów związanych z działalnością spółki, w zakresie produkcji tworzyw sztucznych na całym terytorium i poza granicami RP, w okresie do uzyskania patentu. Na podstawie zawartej umowy, Wnioskodawca zobowiąże się również do udzielenia na rzecz spółki wyłącznej licencji na korzystanie z patentu, z chwilą udzielenia przez Urząd Patentowy prawa ochrony wynalazku. W związku z ustaleniami pomiędzy Wnioskodawcą a spółką, Wnioskodawcy przysługiwać będzie miesięczne wynagrodzenie prowizyjne z tytułu korzystania przez spółkę z wynalazku, jak również z tytułu ewentualnej, uzyskanej w przyszłości licencji na korzystanie z patentu na wytwarzanie żywic poliestrowych. Wynagrodzenie prowizyjne zostanie ustalone w wysokości 80 groszy ze sprzedaży przez spółkę 1 kg żywicy poliestrowej lub produktów pochodnych zawierających żywicę poliestrową. W zakresie sprzedaży ww. produktów pochodnych, wynagrodzenie ustalane będzie proporcjonalnie do ilości zużytej żywicy poliestrowej w sprzedawanym produkcie pochodnym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, wynagrodzenie uzyskane z tytułu korzystania przez spółkę z wynalazku oraz z tytułu licencji na korzystanie z patentu, Wnioskodawca będzie zobowiązany zaliczać do źródła przychodów "działalność gospodarcza", o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm. dalej: ustawa o PIT).

Zdaniem Wnioskodawcy, wynagrodzenie z tytułu korzystania przez spółkę z wynalazku oraz z tytułu licencji na korzystanie z patentu, stanowić będzie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, w rozumieniu ustawy o PIT. Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o PIT zawiera zamknięty katalog źródeł przychodów, wśród których wymienia się:

* w pkt 3 pozarolniczą działalność gospodarczą,

* w pkt 7 kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Definicja pozarolniczej działalności gospodarczej zawarta została w art. 5a pkt 6 ustawy o PIT. Zgodnie z jej brzemieniem, aby daną działalność można było uznać za pozarolniczą działalność gospodarczą, a w konsekwencji przychód uzyskany z tytułu jej wykonywania można było uznać za przychód kwalifikowany do źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, musi ona spełniać następujące przesłanki:

* musi być działalnością zarobkową,

* musi być działalnością wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową, działalnością polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż lub działalnością polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych,

* musi być działalnością prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły,

* nie może polegać na wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 5b ust. 1 ustawy o PIT,

* przychody z niej uzyskane nie powinny być zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2, 4-9 ustawy o PIT.

Zdaniem Wnioskodawcy, użyte w art. 5a pkt 6 ustawy o PIT zdanie "z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9" należy rozumieć w ten sposób, iż w pierwszej kolejności należy sprawdzić czy dany przychód jest skutkiem działalności zarobkowej wykonywanej w sposób zorganizowany, ciągły, prowadzonej we własnym imieniu, na własny lub cudzy rachunek. Jedynie w przypadku, gdy nie można zaliczyć go do tego rodzaju przychodów, można uznać go za przychód z innego źródła. Za takim rozumieniem powyższego przepisu przemawia, w opinii Wnioskodawcy, wykładnia art. 22 ust. 12 ustawy o PIT, zgodnie z którym do przychodów o których mowa w art. 14 (tj. z działalności gospodarczej), nie mają zastosowania koszty uzyskania przychodów określone w ust. 9. Z kolei w ust. 9 wymienione zostały koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania oraz przeniesienia praw majątkowych. W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, z literalnego brzmienia powyższych przepisów można wywnioskować, że ustawodawca nie wykluczył możliwości traktowania przychodów uzyskiwanych z praw majątkowych, jako przychodów z działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 14 ustawy o PIT. Co więcej, ustawodawca zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 11 ustawy o PIT, nakazuje zaliczyć przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, do przychodów z działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 5a pkt 2 ustawy o PIT, składnikami majątku są aktywa w rozumieniu ustawy o rachunkowości. Wynalazek stanowi aktywo w rozumieniu tej ustawy, tak więc przychód z tytułu jego udostępnienia na podstawie umowy najmu, podnajmu, dzierżawy oraz innej umowy o podobnym charakterze (licencyjnej) stanowił będzie przychód z działalności gospodarczej. Wnioskodawca zaznacza, iż prowadzona przez niego działalność ma charakter zarobkowy, tj. jest zdolna do potencjalnego generowania zysku i zysk ten generuje. Niewątpliwie też podejmowane przez Wnioskodawcę czynności nie mają charakteru incydentalnego i sporadycznego, co oznacza, że działalność ta wykonywana jest w sposób zorganizowany i ciągły. Przedmiotem tej działalności, zgodnie z wpisem do ewidencji działalności gospodarczej, jest m.in. dzierżawa własności intelektualnej i podobnych produktów (PKD 77.40.Z). Wobec tego, zasadnym jest uznanie, że w analizowanym zdarzeniu przyszłym, przychody z tytułu korzystania przez spółkę z wynalazku oraz z tytułu licencji na korzystanie z patentu (aktywa w rozumieniu ustawy o rachunkowości), będącego składnikiem majątku związanym z działalnością gospodarczą, uznać należy za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), odrębnymi źródłami przychodów są określone w pkt 3 i 7 tego przepisu:

* pozarolnicza działalność gospodarcza,

* kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Zgodnie z art. 5a ust. 6 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:

Aby zatem przychód uzyskany z prowadzonej działalności mógł być uznany za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, działalność ta musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

* musi być działalnością zarobkową,

* musi być działalnością wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową, działalnością polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż lub działalnością polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych,

* musi być działalnością prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły,

* działalność ta nie może polegać na wykonywaniu czynności, o których mowa jest w art. 5b ust. 1 ww. ustawy,

* przychody z niej uzyskane nie mogą być zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2, 4-9 tej ustawy.

Z powyższego wynika, iż jeżeli ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zalicza określony przychód do innego źródła niż pozarolnicza działalność gospodarcza, przychód ten stanowi przychód z tego źródła, a nie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, niezależnie od tego czy zdarzenie, które powoduje powstanie tego przychodu ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W myśl natomiast art. 14 ust. 2 pkt 11 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Cyt. art. 14 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zawiera ogólną definicję przychodu ze źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, natomiast w art. 14 ust. 2 tej ustawy, ustawodawca sprecyzował jakie w szczególności przysporzenia majątkowe należy również kwalifikować do tego źródła przychodów m.in. z uwagi na fakt, iż bez wyraźnego wskazania, na podstawie innych przepisów ww. ustawy, przysporzenia te stanowiłyby przychód z innego źródła przychodów.

Umowy najmu oraz dzierżawy należą do tzw. umów nazwanych, uregulowanych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm. - oznaczonej w dalszej części skrótem "k.c."). Zgodnie z art. 659 § 1 k.c., przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

W myśl natomiast art. 693 § 1 k.c., przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Zauważyć przy tym należy, iż zgodnie z art. 45 k.c., rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Z powyższego wynika, iż przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w cyt. art. 14 ust. 2 pkt 11 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest przychód z najmu, dzierżawy, bądź innych umów o podobnym charakterze, składników majątku o charakterze materialnym, związanych z prowadzoną przez podatników działalnością gospodarczą, mogących stanowić rzecz w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego.

Stosownie natomiast do treści art. 18 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Odrębnymi przepisami, o których mowa w art. 18 ww. ustawy, są m.in. przepisy ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. prawo własności przemysłowej (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm.). Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 prawa własności przemysłowej, ustawa normuje stosunki w zakresie wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych.

W myśl art. 6 ust. 1 prawa własności przemysłowej, na warunkach określonych w ustawie udzielane są patenty oraz dodatkowe prawa ochronne na wynalazki, prawa ochronne na wzory użytkowe i znaki towarowe, a także prawa z rejestracji na wzory przemysłowe, topografie układów scalonych oraz oznaczenia geograficzne.

Stosownie do art. 8 ust. 1 prawa własności przemysłowej, na warunkach określonych w ustawie twórcy wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego oraz topografii układu scalonego przysługuje prawo do:

Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się także do współtwórcy (art. 8 ust. 3 prawa własności przemysłowej).

Prawo do uzyskania patentu na wynalazek albo prawa ochronnego na wzór użytkowy, jak również prawa z rejestracji wzoru przemysłowego przysługuje, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, twórcy (art. 11 ust. 1 prawa własności przemysłowej). Współtwórcom wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego uprawnienie do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji przysługuje wspólnie (art. 11 ust. 2 prawa własności przemysłowej).

Zgodnie z art. 24 prawa własności przemysłowej, patenty są udzielane - bez względu na dziedzinę techniki - na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania.

Przez uzyskanie patentu nabywa się prawo wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (art. 63 ust. 1 prawa własności przemysłowej).

W myśl natomiast art. 66 ust. 2 prawa własności przemysłowej, uprawniony z patentu może w drodze umowy udzielić innej osobie upoważnienia (licencji) do korzystania z jego wynalazku (umowa licencyjna). Warunki udzielenia tej licencji, jak również forma i sposób zawarcia umowy na jej udzielenie określają przepisy zawarte w Tytule II, Dziale II rozdziale 6 prawa własności przemysłowej "Umowy licencyjne".

Przy czym, zgodnie z art. 79 prawa własności przemysłowej, do umowy o korzystanie z wynalazku zgłoszonego w Urzędzie Patentowym, na który nie udzielono jeszcze patentu, jak również do umowy o korzystanie z wynalazku niezgłoszonego, a stanowiącego tajemnicę przedsiębiorcy, stosuje się odpowiednio przepisy o umowie licencyjnej, chyba że strony postanowiły inaczej.

Z powyższego wynika, iż udzielenie prawa do korzystania z patentu, jak również z wynalazku zgłoszonego do Urzędu Patentowego, na który Urząd nie udzielił jeszcze prawa ochronnego, odbywa się, co do zasady, na podstawie umowy licencyjnej, uregulowanej w przepisach ww. prawa własności przemysłowej.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy przychód uzyskiwany przez podatnika z tytułu wynagrodzenia otrzymanego za udostępnienie prawa do wykorzystywania wynalazku, jako wprost wymieniony w cyt. art. 18 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowi przychód z praw majątkowych, o którym mowa w tym przepisie, niezależnie od faktu, czy na wynalazek ten zostało już udzielone prawo ochronne w postaci patentu, czy też nie, a także czy wynalazek ten jest związany z prowadzoną przez podatnika pozarolniczą działalnością gospodarczą.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. W ramach tej działalności dysponuje wynalazkiem w postaci nowego sposobu wytwarzania żywic poliestrowych, który został zgłoszony w Urzędzie Patentowym. Wnioskodawca, wraz z drugą osobą fizyczną, jest współwynalazcą. Do dnia złożenia wniosku Urząd Patentowy nie udzielił prawa ochronnego na ww. wynalazek. Wynalazek ten był wykorzystywany w prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej. Wnioskodawca, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zamierza zawrzeć ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością umowę, w której upoważni spółkę do korzystania z wynalazku dla celów związanych prowadzoną przez spółkę działalnością w okresie do uzyskania patentu, a także zobowiąże się do udzielenia na rzecz spółki wyłącznej licencji na korzystanie z patentu, z chwilą jego przyznania przez Urząd Patentowy. Z tego tytułu Wnioskodawcy będzie przysługiwało wynagrodzenie prowizyjne, ustalone w wysokości 80 groszy za każdy sprzedany przez spółkę kilogram żywicy poliestrowej lub produktów pochodnych zawierających tę żywicę (proporcjonalnie do ilości zużytej żywicy w sprzedawanym produkcie pochodnym).

Mając na względzie cyt. wyżej przepisy stwierdzić należy, iż przychód uzyskany przez Wnioskodawcę z tytułu wynagrodzenia za udzielenie prawa do korzystania z wynalazku, zarówno przed udzieleniem przez Urząd Patentowy prawa ochronnego na ten wynalazek, jak również po udzieleniu patentu, będzie stanowić dla niego przychód z praw majątkowych, o którym mowa w cyt. art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wskazać przy tym należy, iż w zakresie kwalifikacji przychodów uzyskiwanych przez podatników prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą do innych niż pozarolnicza działalność gospodarcza źródeł przychodów wymienionych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wielokrotnie wypowiadał się Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w wyrokach:

* z dnia 14 sierpnia 2008 r. sygn. akt II FSK 735/07,

* z dnia 9 grudnia 2009 r. sygn. akt II FSK 1145/08,

* z dnia 18 maja 2010 r. sygn. akt II FSK 47/09 oraz

* z dnia 14 sierpnia 2008 r. sygn. akt II FSK 678/08 oraz II FSK 1437/07

które potwierdzają stanowisko prezentowane w niniejszej interpretacji.

Z uwagi na powyższe stanowisko przedstawione we wniosku należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31 - 511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.