IBPBI/1/415-1562/14/14/ESZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 grudnia 2014 r. (data wpływu do tut. Biura 30 grudnia 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania odszkodowania otrzymanego z tytułu przejęcia nieruchomości gruntowej na realizację inwestycji drogowej - jest prawidłowe.

W dniu 30 grudnia 2014 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania odszkodowania otrzymanego z tytułu przejęcia nieruchomości gruntowej na realizację inwestycji drogowej.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą) wraz z małżonką (osobą prywatną) mocą aktu notarialnego w 2005 r. nabyli ze środków pochodzących z ich majątku wspólnego prawo użytkowania wieczystego gruntu wraz z własnością usadowionych na gruncie budynków, budowli oraz przynależnymi środkami trwałymi. W ww. akcie notarialnym ww. nabywcy oświadczyli, że niniejszą umowę zawierają w związku z prowadzonym przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwem - jako osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą. W związku z powyższym, wskazane składniki wykorzystywane były do prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

Wojewoda działając w związku z decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dokonał przejęcia z mocy prawa części wskazanej powyżej nieruchomości gruntowej wraz z przynależną budowlą i na podstawie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz ustawy o gospodarce nieruchomościami w drodze wydanej w 2014 r. decyzji określił odszkodowanie na rzecz Wnioskodawcy (i jego małżonki jako współwłaściciela), jako dotychczasowych użytkowników - uwzględniające wartość przejętego prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz wartość przejętego składnika budowlanego w postaci trwale związanego z gruntem płotu granicznego murowanego z cegły oraz płotu granicznego z blachy trapezowej. Po uprawomocnieniu się przedmiotowej decyzji Wojewody Wnioskodawca otrzymał ww. odszkodowanie przelewem na rachunek bankowy.

Istotne elementy stanu faktycznego zawarto również w części H poz. 70 wniosku, w którym wskazano m.in., że otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości, wypłacono stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Ponadto od nabycia własności tej nieruchomości do dnia wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego upłynęło więcej niż 2 lata.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane/wypłacone na rzecz Wnioskodawcy osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą odszkodowanie, dotyczące składników majątkowych związanych z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą objęte jest zwolnieniem wynikającym z regulacji art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.).

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacone na jego rzecz odszkodowanie dotyczące składników majątkowych związanych z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą objęte jest zwolnieniem wynikającym z regulacji art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.).

Zasady ustalania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej zostały określone w art. 14 tej ustawy, który w ust. 1 stanowi, że za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały taktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Natomiast w myśl art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego, tj. co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia. Ustawodawca nie wymaga, aby przychodem były tylko wymienione w art. 14 ust. 1 ww. ustawy pożytki, które są wprost wynikiem realizacji celu działalności gospodarczej osoby fizycznej.

Co do zasady, wszelkie wpłaty pieniężne, mogą być uznane za przychód należny, zwłaszcza że listę pożytków, które nie mogą być zaliczone do przychodów uzyskiwanych z tytułu ww. działalności, stanowiącą katalog zamknięty, zawarto w art. 14 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, każde przysporzenie majątkowe, uzyskane w związku z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowi przychód z tej działalności, o ile ustawa nie wyłącza go z tej kategorii. Zatem także odszkodowania, jeżeli mają związek z prowadzoną przez podatnika pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowią podlegający opodatkowaniu przychód z tej działalności, o ile ustawa wprost nie wyłącza ich z kategorii przychodów.

Nie oznacza to jednak, że wszystkie świadczenia uzyskiwane przez podatnika podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Z pierwszego zdania zacytowanego przepisu wynika, że podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania z tego zwolnienia jest, aby uzyskany przychód z tytułu odszkodowania lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości był wypłacany stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Natomiast w zdaniu drugim analizowanego przepisu zawarte zostały warunki dodatkowe, według których zwolnienie to nie przysługuje, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

* nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub jej odpłatnym zbyciem,

* cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.

Zgodnie z art. 12 ust. 5 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.), do ustalenia wysokości i wypłacania odszkodowania za przejęcie nieruchomości pod budowę drogi stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami. Ww. ustawa wymieniona jest w art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) jako ustawa w zakresie dotyczącym gospodarki nieruchomościami. Na mocy przytoczonego uprzednio art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolniony od opodatkowania został m.in. przychód z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Zaznaczyć należy, że zwolnienie nie będzie przysługiwać, gdy warunki dotyczące okresu sprzedaży oraz ceny nabycia - będą spełnione łącznie. W przypadku gdy spełniony będzie tylko jeden z nich (albo żaden z nich), wówczas zwolnienie będzie podatnikowi przysługiwać.

Wskazać należy, że otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości, wypłacono stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Ponadto od nabycia własności tej nieruchomości do dnia wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego upłynęło więcej niż 2 lata.

Oznacza to, że spełnione zostały przesłanki do zastosowania zwolnienia, zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem odszkodowanie, o którym mowa we wniosku może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie tego przepisu.

Z uwagi, że już jeden z warunków (warunek podstawowy) wynikających z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie pozwalający na skorzystanie z przedmiotowego zwolnienia nie został spełniony (ponieważ od nabycia własności tej nieruchomości przez Wnioskodawcę do dnia wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego upłynęło więcej niż 2 lata), warunek dotyczący ceny zakupu nie ma w tym przypadku znaczenia.

Ponadto, wskazać należy, że w tym przypadku nie jest istotne, że wypłacone odszkodowanie dotyczy składników związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Gdyby bowiem zamiarem ustawodawcy było nieobjęcie przedmiotowym zwolnieniem przychodu uzyskanego z tytułu odszkodowania związanego ze składnikami majątku wykorzystywanego do prowadzenia działalności gospodarczej wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, zastrzeżenie takie wynikałoby wprost z przedmiotowego przepisu. Z uwagi na to, że przedmiotowa regulacja na takie wyłączenie z objęcia zwolnieniem - nie wskazuje, uznać należy, że objęte zwolnieniem są przychody uzyskane w związku z otrzymaniem przedmiotowego odszkodowania niezależnie, czy dotyczą składników majątku prywatnego, czy też składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Ponadto, Wnioskodawca wskazuje, że skoro przedmiotowe odszkodowanie korzysta ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ww. art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to tym samym nie podlega już zwolnieniu przewidzianemu w innych artykułach przedmiotowej ustawy.

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca powołał interpretacje indywidualne wydane przez:

* Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 18 lutego 2013 r. Znak: ITPB2/415-1072/12/IL oraz z 31 maja 2013 r. Znak: ITPB1/415-295/13/PSZ,

* Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 marca 2013 r. Znak: IBPBI/1/415-1588/12/AB oraz Znak: IBPBI/1/415-1589/12/AB,

* Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 16 lipca 2013 r. Znak: ILPB2/415-328/13-5/TR.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.