IBPBI/1/415-1442/14/WRz - Skutki podatkowe dokonania darowizny przedsiębiorstwa na rzecz syna.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z który wpłynął do tut. Biura 27 listopada 2014 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dokonania darowizny przedsiębiorstwa na rzecz syna. - jest prawidłowe.

W dniu 27 listopada 2014 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dokonania darowizny przedsiębiorstwa na rzecz syna.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, prowadzonej przez Wójta gminy, prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, polegającą na transporcie drogowym oraz robotach drogowych. Jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wykonuje wyłącznie czynności dające prawo do całkowitego odliczenia podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego swoje dochody opodatkowuje tzw. Podatkiem liniowym (wg stawki 19%). Zamierza dokonać darowizny całego przedsiębiorstwa na rzecz syna na podstawie umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego. W skład darowanego przedsiębiorstwa wchodzić będą: środki trwałe (w tym środki trwałe zamortyzowane jednorazowo), wyposażenie, towary i materiały, środki pieniężne w kasie i na rachunku bankowym, umowy z kontrahentami. Po przekazaniu firmy Wnioskodawca zakończy działalność gospodarczą; syn będzie kontynuował dotychczasową działalność.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy przekazanie w drodze darowizny przedsiębiorstwa na rzecz syna, skutkuje dla darczyńcy powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

(pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 5a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie, oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. W Kodeksie cywilnym definicja przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 551, zgodnie z którym przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i innych formach dyspozycji majątkowych prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie obdarowanego do zwiększenia aktywów. Art. 14 ust. 2 ww. ustawy mówi, że przychodem z działalności gospodarczej, są przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą. W związku z tym Wnioskodawca stwierdza, że darowizna wykazana we wniosku jest czynnością prawną nieodpłatną i w związku z tym nie powstanie przychód z działalności gospodarczej.

Ponadto stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 3 ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. W związku z tym Wnioskodawca uważa, że każda darowizna, a również darowizna przedsiębiorstwa, dokonana na terytorium RP podlega przepisom ustawy od spadków i darowizn, co jednocześnie wyklucza opodatkowanie jej podatkiem dochodowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. poz. 768 z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że co do zasady, darowizna dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zauważyć jednakże należy, że na mocy art. 3 pkt 2 ustawy o spadków i darowizn przepisy tej ustawy nie mają zastosowania do darowizn składników majątku w nim wymienionych, tj. praw autorskich i praw pokrewnych, praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych oraz wierzytelności wynikających z nabycia tych praw. Powyższe oznacza, że jeśli przedmiotem darowizny są składniki majątku wskazane w powyższym przepisie, które na mocy ustawy nie podlegają przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn to nie stosuje się do nich wyłączenia, określnego w art. 2 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego nie wynika jednakże, że w skład przedsiębiorstwa, o którym mowa we wniosku będą wchodzi prawa i wierzytelności wymienione w art. 3 pkt 2 ustawy o podatku od spadku i darowizn, co oznacza, że ww. wyłączenie nie znajduje w przedmiotowej sprawie zastosowania. Zauważyć przy tym należy, że przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest określenie skutków podatkowych darowizny przedsiębiorstwa dla darczyńcy, a nie obdarowanego.

W konsekwencji stwierdzić należy, że darowizna wskazanych we wniosku, składników materialnych stanowiących przedsiębiorstwo, dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia "darowizna", dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Nieodpłatne świadczenie w znaczeniu prawa podatkowego obejmuje nie tylko świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.

W przypadku darowizny mamy do czynienia z nieodpłatnym, jednostronnym świadczeniem. W związku z aktem darowizny darczyńca nie otrzymuje jednakże żadnych wartości pieniężnych, ani innego przysporzenia majątkowego. W związku z powyższym, przekazanie przedsiębiorstwa synowi w drodze darowizny nie będzie u darczyńcy generowało przychodu podatkowego.

Jednocześnie zauważyć należy, że w myśl art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:

- wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza darować synowi prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo. Darowizna zostanie dokonana na podstawie umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego.

Mając na względzie, że darowizna wskazanych we wniosku składników majątku, wchodzących w skład darowanego na rzecz syna przedsiębiorstwa jest czynnością prawną nieodpłatną, stwierdzić należy, że w związku z jej dokonaniem nie powstanie po stronie Wnioskodawcy również przychód z działalności gospodarczej, o którym mowa w cyt. powyżej art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że w zakresie dotyczącym opodatkowania podatku od towarów i usług, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.