IBPBI/1/415-1392/14/ESZ - PIT w zakresie możliwości ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych związanych z prowadzoną w formie spółki cywilnej działalnością gospodarczą w podatkowej księdze przychodów i rozchodów

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 października 2014 r. (data wpływu do tut. Biura 14 listopada 2014 r.), uzupełnionym 12 lutego 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych związanych z prowadzoną w formie spółki cywilnej działalnością gospodarczą w podatkowej księdze przychodów i rozchodów - jest prawidłowe.

W dniu 14 listopada 2014 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych związanych z prowadzoną w formie spółki cywilnej działalnością gospodarczą w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Od września 2014 r. Wnioskodawca, jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej oraz wpisu do ewidencji szkół i placówek niepublicznych, prowadzi niepubliczne przedszkole oraz niepubliczną szkołę podstawową o uprawnieniach szkoły publicznej. We wrześniu 2014 r. wystąpił z wnioskiem do Urzędu Miasta o udzielenie dotacji z budżetu miasta na rzecz niepublicznych oraz publicznych szkół i innych placówek oświatowych prowadzonych przez osoby fizyczne i prawne, zgodnie z art. 90 ustawy o systemie oświaty. W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku, dotacja miała być przekazywana począwszy od stycznia 2015 r., na podstawie uchwały Rady Miasta w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji niepublicznym oraz publicznym szkołom i innym placówkom oświatowym prowadzonym przez osoby fizyczne i prawne. W związku ze wskazaną powyżej działalnością gospodarczą, zdarzenia gospodarcze ewidencjonowane są w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

W uzupełnieniu wniosku, ujętym w piśmie z 8 lutego 2015 r., Wnioskodawca wskazał, że jest obywatelem Wielkiej Brytanii, natomiast miejscem jego zamieszkania w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z otrzymaniem od początku 2015 r. dotacji z Urzędu Miasta na rzecz niepublicznych oraz publicznych szkół i innych placówek oświatowych prowadzonych przez osoby fizyczne i prawne, Wnioskodawca ma obowiązek założenia i prowadzenia od początku tego roku (tekst jedn.: od początku roku, w którym dotacja może zostać przyznana) ksiąg rachunkowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych i może ewidencjonować zdarzenia gospodarcze w oparciu o podatkową książkę przychodów i rozchodów. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości, osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą nie ma obowiązku zakładać ksiąg rachunkowych, jeśli jej przychody netto ze sprzedaży nie przekroczą 1.200.000 EUR. Wnioskodawca wskazał, że nie przekroczył wyżej wspomnianego progu. Ponadto, nie dotyczy go art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o rachunkowości, bowiem nie ma ani nie będzie miał podpisanej umowy z Urzędem Miasta, w której Urząd zlecałby Wnioskodawcy wykonanie określonych czynności, uzależniających przyznanie przedmiotowej dotacji od ich wykonania. Innymi słowy, podstawą do przyznania dotacji jest wyłącznie zapis art. 90 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, regulujący zasadę przyznawania dotacji z budżetów gmin. W przypadku przyznania przedmiotowej dotacji, nie nastąpi natomiast żadne zlecenie zadania uzależniające wypłatę dotacji przez Urząd Miasta, o którym to mowa w art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o rachunkowości.

W związku z powyższym, Wnioskodawca prowadząc niepubliczne przedszkole oraz niepubliczną szkołę podstawową o uprawnieniach szkoły publicznej na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, nie przekraczając obrotów w kwocie 1.200.000 EUR, może prowadzić ewidencję zdarzeń gospodarczych w oparciu o podatkową księgę przychodów i rozchodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 24a ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej "księgą", z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

Zgodnie art. 24a ust. 4 ww. ustawy, obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14, za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości. W myśl natomiast art. 24a ust. 5 cyt. ustawy, osoba fizyczna, spółka cywilna osób fizycznych, spółka jawna osób fizycznych lub spółka partnerska może prowadzić księgi rachunkowe również od początku następnego roku podatkowego, jeżeli przychody, w rozumieniu art. 14, za poprzedni rok podatkowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości. W tym przypadku osoba ta lub wspólnicy spółki przed rozpoczęciem roku podatkowego są obowiązani do zawiadomienia o tym naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym. Wyrażone w euro wielkości, o których mowa w ust. 4 i 5, przelicza się na walutę polską według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu 30 września roku poprzedzającego rok podatkowy (art. 24a ust. 6 ww. ustawy).

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika obowiązek prowadzenia przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, opodatkowane na tzw. zasadach ogólnych lub "podatkiem liniowym" podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych. Oznacza to, że jeżeli zamiarem podatnika nie jest prowadzenie ksiąg rachunkowych (lub nie jest on zobowiązany do ich prowadzenia), powinien prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 i ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 330 z późn. zm.), przepisy ustawy o rachunkowości, stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

* osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz spółdzielni socjalnych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro,

* osób zagranicznych, oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

W myśl art. 5 pkt 2 lit. a ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.), przez osobę zagraniczną, rozumie się "osobę fizyczną nieposiadającą obywatelstwa polskiego". Jest to jedyne kryterium warunkujące uznanie osoby fizycznej za osobę zagraniczną.

Skoro zatem, każda osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego, (bez względu na miejsce zamieszkania, czy też ewentualne posiadanie lub jego brak zezwolenia na osiedlenie się), jest w świetle wyżej wskazanego przepisu osobą zagraniczną, wówczas bez znaczenia dla ustalenia obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych pozostaje wysokość przychodu netto osiągnięta z prowadzonej przez tę osobę pozarolniczej działalności gospodarczej.

Odstępstwo od ww. zasady dotyczy jedynie obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej. Zgodnie bowiem z art. 12 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (dalej: "TWE"), w zakresie zastosowania niniejszego Traktatu i bez uszczerbku dla postanowień szczególnych, które on przewiduje, zakazana jest wszelka dyskryminacja ze względu na przynależność państwową. Rada, stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w artykule 251, może przyjąć wszelkie przepisy w celu zakazania takiej dyskryminacji. W myśl natomiast art. 43 TWE, ograniczenia swobody przedsiębiorczości obywateli jednego Państwa Członkowskiego na terytorium innego Państwa Członkowskiego są zakazane w ramach poniższych postanowień. Zakaz ten obejmuje również ograniczenia w tworzeniu agencji, oddziałów lub filii przez obywateli danego Państwa Członkowskiego, ustanowionych na terytorium innego Państwa Członkowskiego. Z zastrzeżeniem postanowień rozdziału dotyczącego kapitału, swoboda przedsiębiorczości obejmuje podejmowanie i wykonywanie działalności prowadzonej na własny rachunek, jak również zakładanie i zarządzanie przedsiębiorstwami, a zwłaszcza spółkami w rozumieniu artykułu 48 akapit drugi, na warunkach określonych przez ustawodawstwo Państwa przyjmującego dla własnych obywateli. W myśl art. 48 akapit drugi TWE, przez spółki rozumie się spółki prawa cywilnego lub handlowego, a także spółdzielnie oraz inne osoby prawne prawa publicznego lub prywatnego, z wyjątkiem spółek, których działalność nie jest nastawiona na osiąganie zysków.

Z wyrażonej w art. 43 TWE, zasady swobody przedsiębiorczości i zasady pierwszeństwa prawa wspólnotowego nad prawem krajowym wynika, że:

Ponadto w swoich orzeczeniach Europejski Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że postanowienia TWE i bezpośrednio obowiązujące akty prawne wydane przez instytucje wspólnotowe po ich wejściu w życie nie tylko automatycznie wyłączają stosowanie jakichkolwiek sprzecznych z nimi aktów prawa krajowego, ale również wykluczają przyjęcie przez parlament państwa członkowskiego nowych ustaw, które byłyby niezgodne z przepisami prawa wspólnotowego. Ponadto Trybunał wskazał, że przepisy prawa wspólnotowego są bezpośrednim źródłem praw i obowiązków, dla tych wszystkich do których się odnoszą, tj. dla państw członkowskich oraz podmiotów prywatnych będących stronami stosunków prawnych na podstawie prawa wspólnotowego.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że państwa członkowskie są zobligowane do przestrzegania prawa wspólnotowego.

W świetle przedstawionych przepisów oraz w kontekście powołanych orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, mając na uwadze zasadę równego traktowania obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej należy uznać, że osoby fizyczne będące obywatelami tych państw, nieposiadające obywatelstwa polskiego, powinny być traktowane tak, jak obywatele polscy. W związku z tym zastosowanie do nich znajduje art. 2 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o rachunkowości, na podstawie którego, osoby te są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych dopiero po osiągnięciu, za poprzedni rok obrotowy, przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wynoszących co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro.

Wskazać również należy, że w myśl art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o rachunkowości, przepisy ustawy o rachunkowości, stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jednostek niewymienionych w pkt 1-6, jeżeli otrzymują one na realizację zadań zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub funduszów celowych - od początku roku obrotowego, w którym dotacje lub subwencje zostały im przyznane.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że od września 2014 r. Wnioskodawca, będący obywatelem Wielkiej Brytanii, mający miejsce zamieszkania w Polsce, prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej. Na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej oraz wpisu do ewidencji szkół i placówek niepublicznych, prowadzi niepubliczne przedszkole oraz niepubliczną szkołę podstawową o uprawnieniach szkoły publicznej. We wrześniu 2014 r. Wnioskodawca wystąpił z wnioskiem do Urzędu Miasta o udzielenie dotacji z budżetu miasta na rzecz niepublicznych oraz publicznych szkół i innych placówek oświatowych prowadzonych przez osoby fizyczne i prawne, zgodnie z art. 90 ustawy o systemie oświaty. Zdarzenia gospodarcze związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą ewidencjonowane są w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Ponadto z wniosku wynika, że nie przekroczył progu przychodów, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości. Nie dot. go również art. 2 ust. 1 pkt 7 tej ustawy, bowiem nie ma ani nie będzie miał podpisanej umowy z Urzędem Miasta, w której Urząd zlecałby Wnioskodawcy wykonanie określonych czynności, uzależniających przyznanie przedmiotowej dotacji od ich wykonania.

Z powyższego wynika, że Wnioskodawca nie wypełni hipotezy cyt. art. 2 ust. 1 pkt 2 i pkt 7 ustawy o rachunkowości.

W związku z powyższym, mając na względzie okoliczność, że jak wskazano w uzupełnieniu opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca posiada obywatelstwo brytyjskie, a więc jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą na terytorium Polski, stwierdzić należy, że będzie on zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych dopiero po osiągnięciu, za poprzedni rok obrotowy, przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wynoszących co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro - zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o rachunkowości.

W konsekwencji, w świetle tak opisanego zdarzenia przyszłego, stwierdzić należy, że Wnioskodawca nie jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji księgowej w postaci ksiąg rachunkowych. Tym samym zdarzenia gospodarcze związane z działalnością gospodarczą prowadzoną w formie niepublicznego przedszkola oraz niepublicznej szkoły podstawowej, Wnioskodawca może ewidencjonować w prowadzonej podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Należy przy tym zauważyć, że szczegółowe zasady prowadzenia księgi określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1037).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.