IBPBI/1/415-131/09/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 28 stycznia 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 10 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie możliwości uznania wskazanych we wniosku transakcji obrotu nieruchomościami za dokonane w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 lutego 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie możliwości uznania wskazanych we wniosku transakcji obrotu nieruchomościami za dokonane w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Od 1992 r. wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, której przedmiotem jest pośrednictwo w zakupie, sprzedaży i najmie nieruchomości oraz pośrednictwo w zawieraniu umów notarialno-kredytowych.

Przez cały okres wraz z żoną posiada wspólność majątkową. Żona do 2008 r. nie prowadziła działalności gospodarczej. W 2008 r. małżonkowie założyli spółkę cywilną, żona jako osoba fizyczna zarejestrowała swoją działalność w takim samym zakresie.

W 2003 r. ze wspólnego majątku prywatnego małżonkowie dokonali zakupu prawa wieczystego użytkowania działek gruntu w ilości 6 oraz sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu działek w ilości 7.

Ww. nieruchomości zawsze stanowiły ich majątek osobisty. Zakup oraz sprzedaż na podstawie aktów notarialnych zgodnie z obowiązującym prawem cywilnym dokonywane były w imieniu obojga małżonków. W latach wcześniejszych i w okresie po 2003 r. dokonywali również innych transakcji zakupu i sprzedaży nieruchomości, niektóre z nich posiadają nadal - stanowią zabezpieczenie dla nich i ich dzieci na przyszłość pod względem majątkowym oraz bazy mieszkaniowej.

W 2009 r. zamierzają wraz z żoną wynajmować posiadane nieruchomości, na zasadach najmu prywatnego nie związanego z działalnością gospodarczą.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy dokonane przez małżonków transakcje w zakresie obrotu nieruchomościami należącymi do majątku osobistego należy traktować w kategorii prowadzenia działalności gospodarczej w tym zakresie, zwłaszcza że w przypadku żony działalność gospodarcza w tym okresie nie była prowadzona (we wniosku pytanie to oznaczona Nr 1).

Zdaniem wnioskodawcy, działalność gospodarcza, zdefiniowana dla potrzeb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 5a pkt 6, to każda działalność zarobkowa, w tym m.in. wytwórcza, budowlana, handlowa i usługowa, prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1,2 i 4-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pojęcie działalności gospodarczej nie obejmuje wyprzedaży własnego majątku. Zdaniem wnioskodawcy decydujące znaczenie ma określenie, czy przychody uzyskane z określonych działań mogą być zaliczone do innych źródeł przychodów. Ponieważ przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości należących do majątku prywatnego stanowi źródło przychodu wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie może jednocześnie zostać zaliczony do przychodów z działalności gospodarczej, właśnie z uwagi na definicję działalności zawartą w art. 5a pkt 6 ww. ustawy. Ponadto jak wskazał wnioskodawca wielokrotnie z urzędu w latach 2002-2007 wszczynane były postępowania podatkowe za poszczególne lata podatkowe w sprawie określenia zobowiązania podatkowego z tytułu przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości i nikt nigdy nie kwestionował źródła uzyskania przychodu jako przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie:

Zatem przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie podlega, w świetle ww. przepisu, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

* odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

* zostało dokonane po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie.

W myśl natomiast art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych działalność gospodarcza albo pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza działalność zarobkową:

Stosownie do art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

Jak wynika z powyższego dla celów podatkowych działalność prowadzona przez podatnika może być uznana za działalność gospodarczą pod warunkiem, że uzyskiwane przychody nie stanowią jednego ze źródeł przychodów, o których mowa wyżej.

Pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej użyte w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych opiera się na trzech przesłankach:

Tak więc, aby określoną działalność uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych musi ona mieć charakter zarobkowy.

Działalność jest zarobkowa wtedy, gdy jest zdolna do potencjalnego generowania zysku, a jej przeznaczeniem jest zapewnienie określonego dochodu. Działalność musi być tak prowadzona i ukierunkowana, aby była w stanie zyski faktycznie osiągnąć. Jednakże brak zysku z podjętych działań noszących znamiona działalności gospodarczej nie oznacza, iż działalność taka nie była faktycznie prowadzona. Prowadzenie bowiem działalności gospodarczej zawsze wiąże się z ryzykiem nieosiągnięcia dochodów.

Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że dokonując sprzedaży nieruchomości wnioskodawca nie działał tylko i wyłącznie dla zaspokojenia swoich własnych potrzeb, czy też potrzeb swojej rodziny. Jak bowiem wskazano, tylko niektóre z nieruchomości " (...) posiadamy do nadal - stanowią zabezpieczenie dla nas i naszych dzieci na przyszłość pod względem majątkowym oraz bazy mieszkaniowej". Działania te miały więc na celu osiągnięcie korzyści ze sprzedaży, co jest charakterystyczne dla przedsięwzięć realizowanych w ramach działalności gospodarczej.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagają również, aby działalność gospodarcza wykonywana była w sposób zorganizowany i ciągły, przy czym możliwe jest osiąganie dochodów z tego rodzaju działalności bez spełnienia niektórych formalnych elementów organizacji (np. rejestracji urzędowej), gdyż prowadzenie działalności gospodarczej jest kategorią obiektywną, niezależnie od tego, jak działalność tę ocenia sam prowadzący ją podmiot i jak ją nazywa oraz czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z działalnością tą związanych. Co do kryterium ciągłości w wykonywaniu działalności gospodarczej to jego wprowadzenie przez ustawodawcę miało na celu wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. Ciągłość w wykonywaniu działalności gospodarczej oznacza względnie stały zamiar jej wykonywania. Nie wyklucza on jednak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej tylko sezonowo lub do czasu osiągnięcia postawionego przez dany podmiot celu i to bez względu na okres, w którym cel ten miałby być realizowany. Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności sprawy wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku.

Jak wynika z opisanej we wniosku sytuacji, wnioskodawca (wraz z małżonką) w samym tylko 2003 r. dokonał zakupu praw użytkowania wieczystego 6 nieruchomości gruntowych, oraz sprzedaży praw użytkowania wieczystego 7 nieruchomości gruntowych. Ponadto w latach wcześniejszych i w okresie po 2003 r. dokonywał wspólnie z żoną również innych transakcji zakupu i sprzedaży nieruchomości. Dlatego też, stwierdzić należy, iż ww. sprzedaże nie miały charakteru incydentalnego. Nie stanowiły też realizacji sporadycznego zamierzenia. Czynności, jakie w związku z ww. obrotem nieruchomościami musiał podjąć wnioskodawca, mając na względzie skalę tego obrotu, liczbę zawartych transakcji, wskazują na stałe i planowe działania i bez znaczenia dla zakwalifikowania tych działań do działalności gospodarczej ma zarówno czas, w jakim się to odbyło, jak i fakt niezgłoszenia obrotu nieruchomościami, jako przedmiotu prowadzonej przez wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej.

Nie bez znaczenia w niniejszej sprawie jest również okoliczność, iż od 1992 r. wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w zakupie i sprzedaży i najmie nieruchomości oraz pośrednictwo w zawieraniu umów notarialno-kredytowych. Przedmiot tej działalności, chociaż formalnie nie obejmujący obrotu nieruchomościami, pozostaje w ścisłym związku z tym obrotem. Wiedza zdobyta w wyniku prowadzenia tej działalności, bez wątpienia nie tylko pozwalała na pozyskanie konkretnych ofert kupna i sprzedaży nieruchomości, ale również zapewniała wiedzę o tzw. trendach na rynku nieruchomości, czy też ułatwiała dokonywanie transakcji pod względem organizacyjnym, stawiając wnioskodawcę w uprzywilejowanej w stosunku do innych nabywców, pozycji gwarantującej osiągnięcie zysku.

Na podstawie analizy powołanych przepisów stwierdzić należy, iż wskazany we wniosku obrót nieruchomościami, jako wykonywany w sposób zorganizowany i ciągły, we własnym imieniu i na własny rachunek, jednoznacznie wskazuje na prowadzenie w tym zakresie działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Konsekwencją tego jest to, że uzyskane w związku z tym obrotem przychody winny być zakwalifikowane do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jednocześnie zauważyć należy, iż na gruncie przedmiotowej sprawie nieistotna jest okoliczność, iż nabycie i sprzedaż nieruchomości następowała na imię obydwojga małżonków, pomiędzy którymi istnieje wspólność majątkowa małżeńska (wspólność ustawowa). Występowanie współmałżonka w aktach notarialnych dokumentujących transakcję wynika wyłącznie z wymogów w zakresie formy zawarcia umowy kupna - sprzedaży nieruchomości.

W myśl bowiem art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (współwłasność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Stosownie zaś do art. 37 § 1 ww. Kodeksu zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego.

Mając powyższe na względzie stanowisko wnioskodawcy, należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.