IBPBI/1/415-1176/14/SK - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków związanych z eksploatacją samochodów osobowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 września 2014 r. (data wpływu do tut. Biura 6 października 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków związanych z eksploatacją samochodów osobowych wykorzystywanych w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej oraz odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od ich wartości początkowych - jest prawidłowe.

W dniu 6 października 2014 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków związanych z eksploatacją samochodów osobowych wykorzystywanych w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej oraz odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od ich wartości początkowych.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą polegającą na kierowaniu i nadzorowaniu robót budowlano-montażowych w branży instalacji sanitarnych, projektowaniu i wykonywaniu instalacji, opracowaniu wyników pomiarów, doradztwie związanym z prowadzonymi robotami, przygotowaniu ofert oraz oględzinach obiektów. Zakres i przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej powoduje konieczność dojazdu do miejsca prowadzenia robót, miejsc wykonywania niezbędnych oględzin, składania ofert, a także prowadzenia doradztwa bezpośredniego. Charakter prowadzonych robót i konieczność dochowania terminów umownych wykonywanych robót, nie wyklucza konieczności wykonywania czynności nadzoru i kierowania robotami także w soboty i niedziele. Ze względu na fakt, że ww. prace Wnioskodawca wykonuje osobiście, nie obowiązuje go ustawowy czas pracy i konieczność zachowania ustawowych dni wolnych od pracy. Podstawowym i niezbędnym narzędziem wykorzystywanym w działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest samochód, umożliwiający dojazd do miejsca prowadzenia robót, miejsc wykonywania niezbędnych oględzin, miejsc składania ofert, a także miejsc prowadzenia doradztwa bezpośredniego. Siedziba działalności gospodarczej jest zarejestrowana w miejscu zamieszkania i stąd realizowane są wszystkie wyjazdy. Wnioskodawca posiada wydzielone miejsce na prowadzenie działalności gospodarczej w miejscu zamieszkania (biuro).

Wyłącznie dla celów prowadzenia działalności gospodarczej zakupił samochód osobowy. Samochód ten stanowi środek trwały firmy, dla potrzeb podatku od towarów i usług został zgłoszony w urzędzie skarbowym na druku VAT-26, a wykorzystywanie pojazdu dla celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą potwierdzone jest prowadzoną dla potrzeb podatku VAT- ewidencją przebiegu pojazdu. Dla celów prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca posiada także i użytkuje drugi samochód, stanowiący środek trwały firmy. Drugi z samochodów nie został zgłoszony w myśl ustawy o podatku od towarów i usług do działalności gospodarczej, więc zgodnie z tą ustawą ma przeznaczenie prywatno-służbowe. Obydwa samochody są w działalności gospodarczej Wnioskodawcy niezbędne, by zapewnić ciągłość obsługi i wywiązanie się z przyjętych zobowiązań.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy w przedstawionej sytuacji, odpisy amortyzacyjne od obydwu środków trwałych będą stanowiły koszt uzyskania przychodu w pełnej wysokości, skoro na gruncie ustawy o VAT podatnik zadeklarował użytek prywatno-służbowy jednego z samochodów.

Czy deklaracja podatnika na gruncie ustawy o podatku VAT - o użytku prywatno-służbowym samochodu oraz fakt że siedziba działalności gospodarczej jest zarejestrowana w miejscu zamieszkania określonym, jako siedziba firmy - ma jakiekolwiek znaczenie dla rozliczania wysokości innych kosztów związanych z bieżącą eksploatacją pojazdu na gruncie podatku dochodowego.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 z późn. zm., winno być tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu uzyskania przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Użyty w tym przepisie zwrot "w celu" oznacza, że aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu bądź na funkcjonowanie źródła przychodu.

Posiadanie samochodu w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej jest niezbędne i konieczne, bez samochodu nie ma możliwości prowadzenia działalności gospodarczej. Aby zapewnić ciągłość usług i wywiązywanie się z przyjętych zobowiązań, koniecznym jest posiadanie dwóch samochodów, z których jeden przeznaczony jest tylko do celów związanych z prowadzoną działalnością, a drugi użytkowany jest w sytuacjach koniecznych, co w działalności Wnioskodawcy, występuje kilkukrotnie w okresie jednego miesiąca. Stąd Wnioskodawca uważa, że wykorzystanie dwóch samochodów osobowych w działalności gospodarczej jest całkowicie uzasadnione. Fakt posiadania siedziby działalności gospodarczej w miejscu zamieszkania nie stoi na przeszkodzie uznaniu w całości poniesionych wydatków związanych z pojazdami będącymi środkami trwałymi, jako kosztów uzyskania przychodów i to również w odniesieniu do pojazdu, którego użytkowanie określono, jako prywatno-służbowe. Nie ma bowiem w przepisach ustawy o podatku dochodowym zapisu który wskazywałby wyłączenia w tym względzie, na przykład ze względu na miejsce siedziby działalności gospodarczej. Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, że zmiana w zakresie możliwości odliczania podatku naliczonego od paliw i innych wydatków eksploatacyjnych i związana z tym kwalifikacja pojazdu, jako wyłącznie wykorzystywanego w działalności gospodarczej lub dla celów prywatno - służbowych, dotyczy wyłącznie przepisów podatku od towarów i usług, a nie zaś przepisów podatku dochodowego od osób fizycznych. Stąd uważa, że w jego sytuacji faktycznej posiada możliwość uznania za koszt działalności gospodarczej całości odpisów amortyzacyjnych dot. obydwu pojazdów. Również fakt, że siedziba prowadzonej działalności gospodarczej mieści się w miejscu zamieszkania nie ma wpływu na wysokość zaliczanych do kosztów podatkowych pozostałych wydatków eksploatacyjnych, w sytuacji gdy poniesione koszty miały związek z uzyskaniem przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

* musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów,

* musi być należycie udokumentowany.

Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest zatem poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, przy czym każdy wydatek poza wyraźnie wskazanym w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania dla osiągnięcia przychodu. Przy kwalifikowaniu poniesionych wydatków, należy wziąć pod uwagę ich celowość oraz potencjalną możliwość przyczynienia się wydatku do osiągnięcia przychodu, a także racjonalność wydatków, to znaczy ich adekwatność do rzeczywistych potrzeb i zakresu prowadzonej działalności oraz konieczność ich poniesienia dla osiągnięcia przychodu. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ograniczają możliwości wykorzystywania w ramach prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej większej ilości środków transportu. Warunkiem koniecznym dla uznania wydatków poniesionych na nabycie określonego składnika majątku, w tym przypadku samochodu osobowego, za koszt uzyskania przychodu jest jego wykorzystywanie na potrzeby i w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Podkreślenia wymaga fakt, że wykazanie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wykorzystywaniem samochodu, a osiągniętym przychodem spoczywa na Wnioskodawcy. To on bowiem osiąga korzyści, polegające na możliwości zaliczenia wydatków poniesionych na nabycie samochodu osobowego i jego eksploatację do kosztów uzyskania przychodu i tym samym obniżeniu podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Brak jest zatem przeszkód prawnych aby podatnik w prowadzonej działalności gospodarczej wykorzystywał kilka samochodów osobowych, o ile jest to racjonalnie uzasadnione rodzajem prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Jeżeli zatem charakter prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej (np. jej rozmiar, sposób wykonywania usług itp.) uzasadnia wykorzystywanie w tej działalności gospodarczej dwóch środków transportu (samochodów osobowych), to (co do zasady) wydatki związane z tymi pojazdami - w ustawowych granicach - mogą stanowić koszty uzyskania przychodów tej działalności.

Zgodnie z przytoczonym art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wydatki wymienione przez ustawodawcę w art. 23 ww. ustawy, nawet jeżeli zostały poniesione w sposób celowy, nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. W myśl art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części; wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia.

Stosownie do art. 22 ust. 8 ww. ustawy, kosztem uzyskania przychodów są natomiast odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23. Powyższe oznacza, że (co do zasady) wydatki poniesione przez podatnika na nabycie środków trwałych podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej pośrednio - poprzez odpisy amortyzacyjne dokonywane od ich wartości początkowej.

Zgodnie z art. 22a ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania maszyny, urządzenia i środki transportu, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą polegająca na kierowaniu i nadzorowaniu robót budowlano-montażowych w branży instalacji sanitarnych, projektowaniu i wykonywaniu instalacji, opracowywaniu wyników pomiarów, doradztwie związanym z prowadzonymi robotami, przygotowaniu ofert oraz oględzin obiektów. Świadczenie ww. usług wymaga od Wnioskodawcy dojazdu do miejsc ich wykonywania. W związku z powyższym, Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności wykorzystuje dwa samochody osobowe. Oba samochody zostały ujęte w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Przy czym w odniesieniu do pierwszego z samochodów została złożona informacja VAT-26, tj. informacja o jego wykorzystywaniu wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej i jest prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu dla potrzeb podatku VAT. Drugi z samochodów nie został zgłoszony we wskazany powyżej sposób, co na gruncie przepisów dot. podatku od towarów i usług oznacza, że samochód ten nie jest użytkowany wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, że skoro przedmiotowe samochody osobowe Wnioskodawca wykorzystuje w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i zostały one uznane za środki trwałe w tej działalności, to do kosztów podatkowych prowadzonej działalności może on zaliczać odpisy amortyzacyjne dokonywane od ich wartości początkowych jednakże z uwzględnieniem limitu wskazanego w art. 23 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 22a-22o, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 euro przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania.

Odnosząc się natomiast do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków związanych z bieżącą eksploatacją ww. samochodów, wskazać należy, że co do zasady tego rodzaju wydatki ponoszone przez podatników w związku z wykorzystywaniem na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej samochodów stanowiących środki trwałe w tej działalności, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów tej działalności, o ile wydatki te zostaną właściwie udokumentowane. Przy czym pamiętać należy, że wydatki związane z ubezpieczeniem samochodów osobowych, podlegają ograniczeniu kwotowemu na mocy art. 23 ust. 1 pkt 47 ww. ustawy, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 euro, przeliczona na złote według kursu sprzedaży walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, że odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowych wskazanych we wniosku samochodów, stanowiących środki trwałe w prowadzonej działalności gospodarczej, mogą (do wysokości określonej w art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) stanowić koszty podatkowe. Również wydatki związane z eksploatacją ww. samochodów, o ile są one wykorzystywane na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej mogą stanowić koszty podatkowe. Przy czym, w szczególności w odniesieniu do samochodu użytkowanego zarówno na cele służbowe związane z prowadzoną działalnością, jak i na cele prywatne niezbędna jest szczegółowa analiza tych wydatków w celu właściwego ich przyporządkowania w zależności od sposobu wykorzystywania (na cele służbowe, czy prywatne). Wysokość tych kosztów nie jest przy tym ograniczona z uwagi na sam fakt złożenia, bądź też niezłożenia stosownego oświadczenia (VAT-26) w związku ze zmianą przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, jaka nastąpiła od 1 kwietnia 2014 r.

Nadmienić także należy, że na możliwość i zakres zaliczania wskazanych we wniosku wydatków do kosztów podatkowych nie ma wpływu okoliczność, że siedziba prowadzonej działalności gospodarczej znajduje się w miejscu zamieszkania Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Wskazać także należy, że zasadność wykorzystywania przez Wnioskodawcę w działalności gospodarczej dwóch samochodów osobowych, a także zaliczania wskazanych we wniosku wydatków do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej może zostać zweryfikowana w toku ewentualnego postępowania podatkowego, prowadzonego przez uprawniony organ podatkowy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.