IBPBI/1/415-1103/13/BK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 28 października 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 4 listopada 2013 r.), uzupełnionym 27 stycznia 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

* możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej umorzonych wierzytelności - jest nieprawidłowe,

* momentu zaliczenia ww. wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów - jest bezprzedmiotowe.

W dniu 4 listopada 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości i momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej umorzonych wierzytelności. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 16 stycznia 2014 r. Znak: IBPBI/1/415-1103/13/BK wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 27 stycznia 2014 r.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Fakturami o numerach... oraz. Wnioskodawca dokonał sprzedaży towarów na rzecz firmy mającej swoją siedzibę w Wielkiej Brytanii. Towary te zostały wywiezione z Polski, a ich wywóz i odbiór został potwierdzony przez firmę transportową oraz odbiorcę/kupującego.

Faktury potwierdzające ww. transakcje, w dacie ich wystawienia zostały ujęte przez Wnioskodawcę w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako przychód za 2010 r., tj. odpowiednio:

* faktura... z 19 marca 2010 r. (termin zapłaty 29 marca 2010 r.) - kwota 24.000 USD,

* faktura... z 24 marca 2010 r. (termin zapłaty 10 kwietnia 2010 r.) - kwota 18.000 USD.

Razem ww. sprzedaż 42.000 USD.

Z powyższych faktur dłużnik nie uregulował żadnej kwoty. Zapłacone zostały tylko i wyłącznie faktury za transport sprzedanych towarów. Przez okres całego 2011 r. Wnioskodawca prowadził działania zmierzające do wyegzekwowania należności, które okazały się bezskuteczne. W związku z tym 14 lutego 2012 r. obie faktury zostały przekazane do firmy windykacyjnej, wyspecjalizowanej w odzyskiwaniu długów i prowadzeniu windykacji poza granicami kraju. Ze względu na brak możliwości pozasądowego odzyskania należności lub zawarcia ugody, w dniu 20 września 2012 r. sprawa windykacji została ostatecznie przez firmę windykacyjną zamknięta.

W uzupełnieniu wniosku, ujętym w piśmie z 22 stycznia 2014 r., wskazano, że:

* w dacie zawieranych transakcji istniały obie firmy, tj. kupujący z siedzibą w Wielkiej Brytanii oraz firma, do której dostarczono towar, z siedzibą na terytorium Republiki Niemiec. W chwili obecnej, tj. 22 stycznia 2014 r. kupujący (dłużnik) został zlikwidowany z uwagi na niewypłacalność, a firma do której dostarczono towar istnieje nadal. Firma windykacyjna nawiązała kontakt z dłużnikiem, któremu za pośrednictwem firmy windykacyjnej przesłano wszystkie dokumenty dotyczące transakcji, tj. faktury sprzedaży potwierdzone przez kupującego (podpis wraz z pieczątką), listy przewozowe CMR przewoźnika potwierdzone przez odbiorcę, opłacone przez dłużnika faktury za transport, pisemną informację dłużnika wskazującą miejsce dostawy towaru (nazwę odbiorcy). Firma windykacyjna, po przesłaniu dokumentów, nie mogła jednak nawiązać kontaktu z dłużnikiem, a po jego nawiązaniu - dłużnik uchylał się od dokonania zapłaty,

* na dzień złożenia wniosku wierzytelności, o których mowa we wniosku nie uległy przedawnieniu, lecz dłużnik został zlikwidowany ze względu na niewypłacalność,

* Wnioskodawca nie posiada żadnych dokumentów, z których wynikałoby, że dłużnik wyraził zgodę na zwolnienie z długu. Wnioskodawca odstąpił od dalszego postępowania windykacyjnego po przeprowadzonych konsultacjach z firmą windykacyjną. Jak wskazuje, dalszym krokiem byłoby postępowanie przed sądem właściwym ze względu na siedzibę dłużnika, co byłoby związane ze znacznymi kosztami wynajęcia prawnika oraz kosztami postępowania sądowego. Wówczas nie dysponował wolnymi środkami finansowymi na opłacenie adwokata i założenie sprawy sądowej w Wielkiej Brytanii.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z brakiem możliwości odzyskania należności, kwota 42.000 USD może zostać zaliczona w 2012 r. jako koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 4 (winno być art. 23 ust. 1 pkt 41) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skoro wcześniej została ujęta jako przychody należne z tytułu sprzedaży.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio na podstawie art. 14 cyt. ustawy, zostały zarachowanej jako przychody należne.

Jak uważa Wnioskodawca, z powyższego przepisu wynika, że o możliwości zaliczenia umorzonych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów decydują dwa warunki, które muszą być spełnione łącznie:

* wierzytelność musi być umorzona,

* wierzytelność taka musi być wcześniej zarachowana, jako przychód należny.

W związku z tym, Wnioskodawca uważa, że ze względu na spełnienie obu ww. przesłanek o kwotę 42.000 USD może pomniejszyć przychód w dacie zamknięcia postępowania windykacyjnego.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ww. ustawy.

W świetle powołanego uregulowania, aby dany wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu zaistnieć muszą łącznie trzy warunki:

* celem poniesienia wydatku (bezpośrednim lub pośrednim) powinno być osiągnięcie przychodu, lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,

* wydatek ten nie może być wymieniony w zawartym w art. 23 ust. 1 ww. ustawy katalogu wydatków i odpisów, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,

* musi być prawidłowo udokumentowany.

Negatywny katalog wydatków, które nie należą do kosztów uzyskania przychodu podatkowego, określa art. 23 ww. ustawy.

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 41 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne.

Z powyższego przepisu wynika, że o możliwości zaliczenia umorzonych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów decydują dwa warunki, które muszą zostać spełnione łącznie, to jest:

* wierzytelność musi być wcześniej zarachowana, jako przychód należny,

* wierzytelność musi zostać umorzona.

Norma zawarta w art. 14 cyt. ustawy, nakazuje ujmować dla celów podatkowych przychody związane z pozarolniczą działalnością gospodarczą, które nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane przez podatnika, ale są mu należne, tj. stanowią przedmiot wymagalnych świadczeń.

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia umorzonej wierzytelności. Natomiast zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121), wierzytelność jest prawem podatnika i nie ma przeszkód, aby mógł się zrzec w każdej chwili tego prawa. Zrzeczenie się, polega na umorzeniu zobowiązania bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika.

W oparciu o art. 508 Kodeksu cywilnego, zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Tak więc dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, zawartego układu, czy też poprzez oświadczenie, umowę). Wierzytelność będzie umorzona dopiero wówczas, gdy wierzyciel uzyska wiadomość od dłużnika, że przyjął on zwolnienie z długu. Dopiero wówczas okoliczność ta, po spełnieniu ustawowych wymogów, może rzutować na wysokość podstawy opodatkowania, a w konsekwencji i na wysokość zobowiązania podatkowego. Wówczas bowiem dopiero dochodzi do umorzenia wierzytelności.

Z przedstawionego we wniosku oraz jego uzupełnieniu stanu faktycznego wynika, że w marcu 2010 r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży towarów handlowych stwierdzonej dwoma fakturami. Kwoty wynikające z tych faktur zostały zaliczone do przychodów z działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Należności wynikające z tych faktur nie zostały uregulowane przez dłużnika. Zapłacone zostały tylko i wyłącznie faktury za transport sprzedanych towarów.W 2011 r. Wnioskodawca prowadził działania zmierzające do wyegzekwowania należności, które okazały się bezskuteczne. W związku z tym 14 lutego 2012 r. wierzytelności zostały przekazane do firmy windykacyjnej, wyspecjalizowanej w odzyskiwaniu długów i prowadzeniu windykacji poza granicami kraju. Ze względu na brak możliwości pozasądowego odzyskania należności lub zawarcia ugody, w dniu 20 września 2012 r. sprawa windykacji została ostatecznie przez firmę windykacyjną zamknięta. Wnioskodawca nie posiada przy tym żadnych dokumentów, z których wynikałoby, że dłużnik wyraził zgodę na umorzenie wierzytelności, o których mowa we wniosku.

Biorąc więc pod uwagę wskazane wyżej przepisy prawa podatkowego oraz przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny należy stwierdzić, że pomimo, iż wierzytelności, o których mowa we wniosku Wnioskodawca zaliczył uprzednio do przychodów należnych w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, to nie mogą one stanowić kosztów podatkowych w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przedmiotowej sprawie nie doszło bowiem w istocie do umorzenia tych wierzytelności, gdyż Wnioskodawca nie posiada żadnych dokumentów wskazujących, że dłużnik wyraził zgodę na umorzenie przedmiotowych wierzytelności.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie:

* możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej umorzonych wierzytelności - jest nieprawidłowe,

* momentu zaliczenia ww. wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów - jest bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.