IBPBI/1/415-1078/10/AB

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 27 stycznia 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBI/1/415-1078/10/AB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki jawnej przedstawione we wniosku z dnia 5 października 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 20 października 2010 r.), uzupełnionym w dniu 13 stycznia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej rekompensaty zapłaconej kontrahentom, tytułem wyrównania szkody wynikłej z niewykonania przez Wnioskodawcę umowy - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 października 2010 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej rekompensaty zapłaconej kontrahentom, tytułem wyrównania szkody wynikłej z niewykonania przez Wnioskodawcę umowy.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 27 grudnia 2010 r. Znak: IBPBI/1/415-1078/10/AB wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 13 stycznia 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca od 2001 r. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży hurtowej metali i rud metali. W czerwcu 2010 r. dokonano zakupu 25 ton żelazomolibdenu od firmy z Hong Kongu, na kwotę 1.624.681,95 zł. Wnioskodawca otrzymał fakturę, na podstawie której dokonał zapłaty za towar, ale towaru nie otrzymał ponieważ firma okazała się fikcyjną i nie istnieje. Sprawa została zgłoszona na policję i obecnie jest prowadzone odpowiednie postępowanie. W ramach ww. transakcji zostały zawarte dwa kontrakty z innymi odbiorcami, w których Wnioskodawca zobowiązał się do dostarczenia określonej ilości towaru w określonym terminie. W wyniku oszustwa nie wywiązał się z warunków zawartych w kontraktach. Z powodu niedostarczenia towaru kontrahenci Wnioskodawcy byli zmuszeni do zakupienia towarów od innych dostawców, ale za cenę wyższą niż ta, którą pierwotnie oferował Wnioskodawca w zawartych umowach. W związku z tym kontrahenci obciążyli Wnioskodawcę różnicą ceny towaru, który zakupili od innych dostawców, celem naprawienia wynikłej szkody z powodu niewykonania umowy. Wnioskodawca dokonał więc zapłaty różnicy w łącznej wysokości 88.755,04 zł.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, iż:

* w umowach zawartych z kontrahentami nie przewidziano możliwości naliczenia kar umownych za nie wywiązanie się z warunków zawartych w kontraktach, ale zastrzeżono możliwość zastosowania wyrównania, czyli rekompensaty za nie wywiązanie się z warunków zawartych w kontraktach,

* zapłacona kwota nie jest karą umowną, o której mowa w art. 483 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), tylko jest wyrównaniem szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania niepieniężnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zapłacona kwota, w wyniku nie wywiązania się z warunków umowy stanowi koszty uzyskania przychodów.

Zdaniem Wnioskodawcy, zapłacona kontrahentom kwota stanowi koszty uzyskania przychodów.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje:

Zgodnie z definicją zawartą w art. 22 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), spółka jawna jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.

Ponieważ spółka jawna jest osobową spółką prawa handlowego i tym samym nie posiada osobowości prawnej, na gruncie podatków dochodowych podatnikami są poszczególni wspólnicy tej spółki. Jeżeli wspólnikami spółki jawnej, są osoby fizyczne, kwestię możliwości zaliczenia określonych wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodu prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w świetle przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.).

W myśl art. 22 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* być właściwie udokumentowany.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości.

W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Podatnik kwalifikując poniesione wydatki do kosztów uzyskania przychodów powinien kierować się podstawową zasadą zaistnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym kosztem, a możliwością osiągnięcia z tego tytułu przychodu, albowiem to na nim spoczywa ciężar udowodnienia, że jego poniesienie ma (lub może mieć) wpływ na wysokość osiąganych przychodów (lub na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów). Ustawodawca wyraźnie wiąże koszty uzyskania przychodów z celem ich poniesienia, jakim jest osiągnięcie przychodu.

Z kolei stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonywanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonywanych robót i usług.

Istotą tego przepisu jest niezaliczanie do kosztów uzyskania przychodów kar umownych, związanych generalnie z wadami towarów lub usług, bądź zwłoką w usuwaniu tych wad. Jeżeli jednak kara umowna przysługuje wierzycielowi z innego tytułu niż ww. wymienione, może ona stanowić u płacącego koszt uzyskania przychodów, o ile spełniona będzie zasadnicza przesłanka wynikająca z art. 22 ust. 1 ww. ustawy, warunkująca zaliczenie wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, w związku z niedostarczeniem towaru kontrahenci Wnioskodawcy byli zmuszeni do zakupienia towarów od innych dostawców, ale za cenę wyższą niż ta którą pierwotnie oferował Wnioskodawca w zawartych umowach. W związku z tym kontrahenci obciążyli Wnioskodawcę różnicą ceny towaru, który zakupili od innych dostawców, celem naprawienia wynikłej szkody z powodu niewykonania umowy. Jednocześnie w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że zapłacona kwota nie jest karą umowną, o której mowa w art. 483 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), lecz stanowi wyrównanie szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania niepieniężnego.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż kwoty zapłacone kontrahentom w formie rekompensaty za szkody wynikłe z niewywiązania się z zawartych umów, nie stanową kary umownej, czy też odszkodowania, o których mowa w wyżej cytowanym przepisie art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przepis ten nie znajduje zastosowania w przedmiotowej sprawie. Niezaistnienie przesłanki negatywnej o której mowa w tym przepisie, jak i w pozostałych przepisach (punktach) art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie stanowi jednak wystarczającej przesłanki zaliczenia wskazanych we wniosku wydatków do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej w formie spółki jawnej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wobec powyższego, możliwość zaliczenia tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej uzależniona jest od spełnienia przesłanek ogólnych zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodów, wynikających z art. 22 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym w przedmiotowej sprawie istotna jest analiza poniesionego wydatku i jego wpływu na powstanie przychodu, względnie zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, iż poniesione wydatki, tytułem rekompensaty za szkody wynikłe nie wywiązania się z zawartych umów nie zostały poniesione w celu uzyskania przychodu, bowiem pomiędzy zapłatą rekompensaty, a celem w postaci osiągnięcia przychodu nie sposób dopatrzyć się istnienia związku przyczynowo-skutkowego. Związku tego nie wykazał również sam Wnioskodawca.

W złożonym wniosku Wnioskodawca nie wykazał również, że niezapłacenie rekompensaty spowoduje utratę źródła przychodów (np. zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej), a zatem, że jego działania pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z zachowaniem lub zabezpieczeniem tego źródła przychodów.

W związku z powyższym nie sposób uznać, iż na gruncie przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego oraz jego stanowiska, ww. wydatki spełniają przesłanki ogólne ich zaliczania do kosztów uzyskania przychodów, wynikające z art. 22 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu należy zauważyć, że jak wskazano wyżej, ciężar prawidłowego udokumentowania wydatku i wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a uzyskaniem (zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła) przychodów spoczywa na podatniku. To właśnie on musi wykazać, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności. Decydując się na poniesienie określonych wydatków musi sam dokonać oceny, czy wydatki, które poniósł mają na celu uzyskanie przychodu albo zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, a następnie podjąć decyzję o ich ewentualnym zakwalifikowaniu do kosztów podatkowych.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż kwoty zapłacone kontrahentom przez Wnioskodawcę tytułem rekompensaty szkody wynikłej z niewykonania zobowiązań wynikających z zawartych umów, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, bowiem w złożonym wniosku nie wykazano, że zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia i zachowania źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Ponadto, zauważyć należy, iż wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Zatem ostateczna ocena, czy w przedstawionym stanie faktycznym, wydatki które poniósł mają na celu zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, należy do Wnioskodawcy.

Jeżeli zatem, w Jego ocenie przedmiotowe wydatki spełniają wyżej omówione przesłanki, wynikające z art. 22 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to mogą one zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej. Jednakże ocena prawidłowości postępowania Wnioskodawcy w tym zakresie może zostać dokonana jedynie w prowadzonym przez właściwe organy postępowaniu podatkowym, gdyż wykracza poza ramy postępowania o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenie w przedstawionym stanie faktycznym.

Zważywszy na fakt, iż Wnioskodawcą jest spółka jawna niniejsza interpretacja stosownie do postanowień m.in. art. 14k Ordynacji podatkowej jest wiążąca tylko dla tego podmiotu co oznacza, iż nie wywołuje bezpośrednio skutków dla wspólników tej Spółki.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl