IBPB3/423-698/08/PC - Powstanie dochodu podlegającego opodatkowaniu przy dobrowolnym umorzeniu akcji własnych za wynagrodzeniem niższym niż wartość rynkowa umarzanych akcji.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 28 lipca 2008 r. (data wpływu do tut. Biura 19 sierpnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych dobrowolnego umorzenia akcji własnych za wynagrodzeniem niższym niż wartość rynkowa umarzanych akcji - jest prawidłowe.

W dniu 19 sierpnia 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych dobrowolnego umorzenia akcji własnych za wynagrodzeniem niższym niż wartość rynkowa umarzanych akcji.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka zamierza przeprowadzić transakcję polegającą na umorzeniu akcji należących do jednego z akcjonariuszy Spółki - "R." Sp. z o.o. Planowane umorzenie zostanie przeprowadzone dobrowolnie zgodnie z art. 359 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (dalej: "k.s.h."). W związku z planowaną transakcją Wnioskodawca nabędzie od "R." Sp. z o.o. pakiet posiadanych przez tego akcjonariusza akcji Spółki w celu ich umorzenia. Planowane umorzenie nastąpi za wynagrodzeniem. Wnioskodawca nie zamierza jednak występować o niezależną wycenę wartości swoich akcji i możliwe jest, iż cena nabycia tych akcji od "R." Sp. z o.o. będzie niższa od ich wartości rynkowej. W wyniku umorzenia zostanie obniżony kapitał zakładowy Spółki. Środki z kapitału zakładowego zostaną przesunięte na kapitał zapasowy.

Struktura akcjonariuszy Spółki przedstawia się następująco:

założycielami Spółki były "C." S.A., "B." S.A. oraz "R." Sp. z o.o., które objęły akcje Spółki w 1999 r. za wkład pieniężny, przy czym część akcji imiennych Spółki objęte zostało następnie przez "R." Sp. z o.o. od "B." S.A. jako aport w zamian za udziały własne, w związku z podniesieniem kapitału zakładowego. W grudniu 2000 r. akcje Wnioskodawcy zostały dopuszczone do publicznego obrotu, a od stycznia 2001 r. są notowane na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. W dniu 3 grudnia 2007 r. "B." GmbH ogłosiła wezwanie na zakup akcji Spółki po,. złotych za akcję. W wyniku wezwania "B." GmbH nabyła wszystkie akcje posiadane przez "C." S.A., a następnie nabyła od akcjonariuszy Spółki (innych niż "B." S.A. i "R." Sp. z o.o.) pozostałe akcje notowane na Giełdzie Papierów wartościowych osiągając poziom właścicielski w wysokości 72,15 % akcji Spółki. Zarówno "B." S.A., jak i "R." Sp. z o.o. są spółkami zależnymi od "B." GmbH, która jest właścicielem 100 % akcji "B." S.A., która to z kolei jest właścicielem 99,9 % akcji "R." Sp. z o.o. (pozostałe 0,1 % udziałów RMF posiada bezpośrednio "B." GmbH).Wraz z podmiotami zależnymi "B." GmbH posiada 100 % akcji Spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy dobrowolne umorzenie akcji własnych za wynagrodzeniem niższym niż wartość rynkowa umarzanych akcji powoduje w Spółce powstanie dochodu podlegającego opodatkowaniu.

Zdaniem Wnioskodawcy tryb i zasady dotyczące umorzenia akcji w spółce akcyjnej reguluje art. 359 Kodeksu spółek handlowych. Stanowi on, że umorzenie to może być dokonane albo za zgodą akcjonariusza w drodze nabycia akcji przez spółkę (umorzenie dobrowolne), albo bez takiej zgody akcjonariusza (umorzenie przymusowe). Umorzenie akcji wymaga uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy takiej spółki. k.s.h. dopuszcza możliwość umorzenia akcji bez wynagrodzenia. Zdaniem Spółki, w świetle obowiązujących przepisów podatkowych, transakcja dobrowolnego umorzenia akcji za wynagrodzeniem nie będzie skutkowała powstaniem dochodu po stronie Wnioskodawcy (nawet jeżeli wynagrodzenie za umarzane akcje będzie niższe od ich wartości rynkowej). Należy zauważyć, że w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, wśród zdarzeń powodujących powstanie przychodu sytuacja taka nie jest wprost wymieniona. W wyniku umorzenia za wynagrodzeniem / bez wynagrodzenia lub za wynagrodzeniem niższym niż rynkowym, Wnioskodawca nie uzyskuje żadnego przysporzenia, które podlegałoby opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W szczególności, nie otrzymuje ona żadnych świadczeń, które mogłyby podlegać opodatkowaniu oraz nie są umarzane jej zobowiązania. Operacja umorzenia akcji sprowadza się do dokonania zmian w obrębie kapitałów własnych Spółki utworzonych na mocy umowy Spółki, nie wiąże się z nią natomiast napływ środków finansowych z zewnątrz. Wnioskodawca w wyniku nabycia własnych udziałów nie osiąga korzyści ekonomicznych skutkujących powstaniem u niej przychodu. W konsekwencji Wnioskodawca stoi na stanowisku, że dobrowolne umorzenie akcji w Spółce, w świetle obowiązujących przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest transakcją neutralną podatkowo dla Spółki.

Wnioskodawca pragnie wskazać, że stanowisko Spółki jest powszechnie akceptowane przez organy podatkowe w odniesieniu do umorzenia bez wynagrodzenia. Zostało ono potwierdzone m.in. przez następujące pisma:

Pomimo faktu, iż niektóre z przywołanych interpretacji odnoszą się do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, to należy stwierdzić, że w przypadku umorzenia akcji spółki akcyjnej, skutki podatkowe są analogiczne jak w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Dodatkowo powyższe stanowisko zostało potwierdzone w interpretacji wydanej dla spółki przez Ministra Finansów w dniu 21 maja 2008 r. (IBPB3/423-156/08/AM). Zdaniem Spółki takie stanowisko jest również prawidłowe jeżeli zapadnie decyzja o umorzeniu jej akcji za wynagrodzeniem, nawet jeżeli wynagrodzenie to będzie niższe od poziomu rynkowego. Biorąc powyższe pod uwagę Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż w świetle obowiązujących przepisów podatkowych w opisanym stanie faktycznym, umorzenie akcji posiadanych przez "R" sp. z o.o. nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu i będzie neutralne podatkowo.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Umorzenie akcji w spółce akcyjnej zostało uregulowane w przepisach art. 359-361 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm. - oznaczonej w dalszej części skrótem k.s.h.). Zgodnie z art. 359 § 1 k.s.h. akcje mogą być umorzone w przypadku, gdy statut tak stanowi. Akcja może być umorzona albo za zgodą akcjonariusza w drodze jej nabycia przez spółkę (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody akcjonariusza (umorzenie przymusowe). Umorzenie dobrowolne nie może być dokonane częściej niż raz w roku obrotowym. Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa statut. W myśl art. 360 § 1 k.s.h. umorzenie akcji wymaga obniżenia kapitału zakładowego. Uchwała o obniżeniu kapitału zakładowego powinna być powzięta na walnym zgromadzeniu, na którym powzięto uchwałę o umorzeniu akcji.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm. oznaczonej w dalszej części skrótem "ustawa o p.d.o.p.") przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Natomiast w myśl art. 7 ust. 2 ustawy o p.d.o.p. wynika, że dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą. Łączna wykładnia ww. przepisów prowadzi do wniosku, że opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych wystąpi w stosunku do tych kategorii, które zgodnie z cytowaną ustawą p.d.o.p. stanowią odpowiednio dochód albo przychód. Zatem, jeśli określonej kategorii nie można, zgodnie z ustawą podatkową, uznać ani za przychód, ani też za dochód podatkowy, to kategoria ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Przychód z tytułu zbycia akcji celem umorzenia został zdefiniowany w sposób negatywny w art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy o p.d.o.p. W przepisie tym ustawodawca zastrzegł bowiem, że pewna cześć wynagrodzenia otrzymanego za akcje - tekst jedn. część stanowiąca koszt nabycia akcji przez akcjonariusza - nie stanowi przychodu podatkowego. W świetle powyższego przepisu należy stwierdzić, iż u Wnioskodawcy w przypadku podjęcia uchwały o obniżeniu kapitałów własnych Spółki przez Walne Zgromadzenie a następnie nabycie akcji za wynagrodzeniem niższym niż wartość rynkowa w celu ich umorzenia, nie powstanie przychód (art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy p.d.o.p.) a w konsekwencji nie powstanie także dochód. Należy mieć na względzie, że przychodem jest przysporzenie o charakterze trwałym. Jeżeli zatem, co wynika z przedstawionego zdarzenia przyszłego, nie dochodzi do przysporzenia o takim charakterze (dochodzi jedynie do przesunięć w ramach kapitałów), w takim wypadku nie powstaje przychód (aktywa Spółki pozostają na niezmiennym poziomie).

Wobec powyższego, nabycie własnych akcji przez Wnioskodawcę za wynagrodzeniem niższym niż ich wartość rynkowa w celu ich umorzenia jest dla Niej obojętne podatkowo. Z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wynika bowiem, aby w przedstawionym zdarzeniu przyszłym po stronie Spółki powstał dochód, a tym samym obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że stanowisko Wnioskodawcy zawarte we wniosku z dnia 28 lipca 2008 r., jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.