IBPB3/423-563/08/PC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 24 czerwca 2008 r. (data wpływu do tut. Biura 3 lipca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymanej pożyczki - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 lipca 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymanej pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka zajmuje się produkcją i dystrybucją ciepła na terenie Gminy S., realizując zadania własne Gminy poprzez zabezpieczanie potrzeb zbiorowych mieszkańców w zakresie zaopatrzenia w energię cieplną. Gmina jest właścicielem 40% udziałów w kapitale zakładowym Spółki.Spółka ma zamiar podjąć się realizacji poważnej inwestycji, polegającej na przebudowie systemu ciepłowniczego miasta.Efektem wykonanych robót byłby znaczący przyrost majątku trwałego Spółki.Ponieważ Spółka nie posiada własnych środków na sfinansowanie tej inwestycji, jednym ze sposobów ich pozyskania byłaby pożyczka od udziałowca - Gminy S.Jej oprocentowanie byłoby ustalone na poziomie 2% w stosunku rocznym, a więc odbiegałoby od warunków ogólnie stosowanych w relacjach gospodarczych między niezależnymi podmiotami.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy preferencyjne oprocentowanie pożyczki udzielonej przez Gminę spowoduje u pożyczkobiorcy powstanie przychodu z nieodpłatnego świadczenia w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy zamiarem stron umowy pożyczki byłaby realizacja inwestycji polegającej na przebudowie systemu ciepłowniczego miasta.Pożyczkodawca - Gmina S. udzielając pożyczki na zasadach preferencyjnych zrezygnowałby z części sumy pieniężnej z tytułu oprocentowania, ale w przyszłości efektem tego przedsięwzięcia byłoby znaczne powiększenie majątku spółki, a pośrednio również wspólnika. Wspólnik miałby prawo do realizowania dochodu w postaci dywidendy wypłacanej przez spółkę, która stanowiłaby ekwiwalent za poprzednie świadczenie.W tej sytuacji, gdy Gmina uzyska lub ma uzyskać w przyszłości korzyść majątkową w postaci dywidendy, nie wystąpi nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Regulacja prawna umowy pożyczki zawarta jest w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z definicją zawartą w ww. przepisie, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej ilości. Odpłatność lub jej brak nie przesądza o ważności zawartej umowy pożyczki. Z treści ww. przepisu wynika, że umowa pożyczki, w zależności od woli stron, może być umową odpłatną, bądź nieodpłatną. W obrocie gospodarczym umowa pożyczki jest z reguły umową odpłatną, a jej odpłatność wyraża się w jej oprocentowaniu. Występujące w obrocie gospodarczym odsetki kapitałowe stanowią wynagrodzenie za korzystanie ze środków pieniężnych osoby trzeciej. Odsetki mają bowiem wynagrodzić oddającemu środki pieniężne do korzystania fakt, że w tym czasie sam nie może z nich korzystać, np. inwestując je i w ten sposób pomnażając. Zastrzeżenie odsetek powoduje, że umowa ta nabiera cech umowy wzajemnej (art. 487 Kodeksu cywilnego). Dana umowa jest umową wzajemnie zobowiązującą, jeżeli świadczenie jednej ze stron jest ekwiwalentem świadczenia drugiej strony. W umowie pożyczki, stronom zależy właśnie na otrzymaniu świadczenia wzajemnego, które przedstawia dla nich wyższą wartość niż ich własne świadczenie i z tego powodu decydują się na wymianę dóbr, zaś spełnienie własnego świadczenia jest jedynie koniecznością, niezbędną odpłatą dla uzyskania pożądanego świadczenia. Każda ze stron zobowiązuje się do spełnienia świadczenia tylko dlatego, że w zamian otrzymuje zobowiązanie drugiej strony do spełnienia świadczenia wzajemnego, bardziej pożądanego, stanowiącego przyczynę wymiany dóbr i gospodarcze uzasadnienie dla całej transakcji, zaspokajającego jej interes jako wierzyciela. Korzystanie z obcego kapitału wiąże się zatem zasadniczo z koniecznością poniesienia przez korzystającego z tego kapitału określonych kosztów. Brak obowiązku zapłaty odsetek od udostępnionych środków skutkuje tym, że podmiot korzystający cudzego kapitału nieodpłatnie znajduje się w korzystniejszej sytuacji niż taki sam podmiot, który korzysta z kapitału za wynagrodzeniem.

Przy omawianiu wskazanej przez wnioskodawcę umowy pożyczki, należy mieć na uwadze skutki podatkowe w kontekście ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm. - dalej ustawa o p.d.o.p.) - dotyczące pożyczkobiorcy. Podkreślić trzeba, że umowa pożyczki wywołuje określone konsekwencje w prawie podatkowym. Zauważyć należy, że wpływ na podatek dochodowy od osób prawnych ma nie tyle sama kwota pożyczki, co odpłatność umowy (odsetki) lub jej brak. Przepisy podatkowe, oprócz określenia skutków podatkowych, odnoszących się do odsetek, wprowadzają również skutki w przypadku zawarcia umowy pożyczki nieodpłatnej (czy też częściowo odpłatnej), a więc z określeniem wysokości odsetek w wielkości mniejszej niż jakie należało by zapłacić biorąc pożyczkę na rynku. Zgodnie z art. 7 ust. 1 i 2 ustawa o p.d.o.p., przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich został osiągnięty, zaś dochodem (z zastrzeżeniem wyjątków określonych w tym przepisie) jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, przychodami z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie. W przedmiotowym stanie faktycznym mamy do czynienie ze świadczeniem częściowo odpłatnym o jakim mowa w powołanym wcześniej art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o p.d.o.p.Sposób ustalenia wartości świadczeń częściowo odpłatnych przedstawiono w art. 12 ust. 6a ustawy o p.d.o.p., zgodnie z którym wartością świadczeń częściowo odpłatnych stanowiącą przychód podatnika jest różnica między wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 6, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Jak stanowi art. 12 ust. 6 ustawy o p.d.o.p. wartość nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Biorąc pod uwagę przedstawione regulacje prawne należy stwierdzić, że Spółka otrzymując pożyczkę z Gminy udzieloną na preferencyjnych zasadach (oprocentowanie w wysokości 2% w stosunku rocznym) uzyska przychód z tytułu świadczenia częściowo odpłatnego w wysokości równej różnicy pomiędzy wartością tych świadczeń ustaloną na podstawie cen rynkowych, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Stanowisko Spółki zawarte we wniosku z dnia 24 czerwca 2008 r., jest zatem nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), rozpoznawanie spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych dotyczących wydawania w indywidualnych sprawach pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego (interpretacje indywidualne), o których mowa w art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), przekazuje się wojewódzkim sądom administracyjnym, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę. Powyższe rozporządzenie, zgodnie z brzmieniem § 3, wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, tj. z dniem 11 października 2008 r.

W związku z powyższym tut. organ informuje, że jeżeli skarga na niniejszą interpretację będzie składana po dniu 10 października 2008 r., właściwym do jej rozpoznania będzie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach ul. Prosta 10.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.