IBPB3/423-517/08/NG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 10 czerwca 2008 r. (data wpływu do tut. Biura 23 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia straty z tytułu niedoborów kasowych do kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 23 czerwca 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia straty z tytułu niedoborów kasowych do kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest osobą prawną prowadzącą działalność gospodarczą głównie w zakresie handlu detalicznego w sklepach wielkopowierzchniowych.Wnioskodawca jest podatnikiem w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Ponosi systematycznie straty związane z tzw. niedoborami kasowymi, czyli brakiem odpowiedniej gotówki w kasie. Są to straty stanowiące niewielki procent obrotu podatnika, jednak jest on nie do uniknięcia przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Wnioskodawca posiada wewnętrzny system monitoringu kas, na który składa się szereg czynności, które są wykonywane celem minimalizowania strat z tego tytułu. Warto skrótowo scharakteryzować wewnętrzną procedurę Wnioskodawcy, dla ukazania dołożenia przez niego należytej staranności w tym względzie. Mianowicie każdy niedobór powyżej 10 zł musi być wyjaśniony przez zastępców kierowników ds. kas we współpracy z systemem Skarbiec. Powyższe sposoby wyjaśniania to np. porównanie sprzedaży raportu fiskalnego dobowego do raportu Progress, porównanie wartości kart kredytowych z raportu transmisji kart kredytowych do wartości kart kredytowych z raportu Progress. Jeżeli po sprawdzeniu raportów przez system Skarbiec niedobór nie został wyjaśniony, wówczas zastępcy kierowników ds. kas podejmują szereg czynności np. wyrywkową kontrolę kas, monitorowanie kas, rozmowa z kasjerkami, przejrzenie dzienników elektronicznych na okoliczność bezpodstawnego otwierania kasetek z pieniędzmi.Skala niedoborów kasowych jest niewielka. Są to bowiem wartości od około 0,6% dla sklepów o mniejszej powierzchni do poniżej 0.01% dla hipermarketów.Wnioskodawca posiada pisemną procedurę kontroli i wyjaśniania niedoborów, straty są regularnie szczegółowo raportowane, na poziomie sklepów oraz centralnie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy strata Wnioskodawcy z tytułu tzw. niedoborów kasowych (brak gotówki w kasie) na podstawie stanu faktycznego może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy straty wynikające z braku odpowiedniej liczby gotówki w kasie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Generalnie należy stwierdzić, że dla uznania danej straty za koszt podatkowy, istotne jest ustalenie związku funkcjonalnego poniesionej straty z prowadzoną działalnością gospodarczą. W stanie faktycznym opisanym przez Wnioskodawcę taki związek niewątpliwie istnieje. Normalną bowiem w danym stanie faktycznym konsekwencją prowadzenia działalności gospodarczej w postaci jakiej czyni to wnioskodawca są niedobory kasowe, spowodowane, czy to celowym działaniem pracownika, czy też po prostu np. wydaniem przez pomyłkę gotówki klientowi w niewłaściwej wysokości. Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. Tak więc z przepisów ustawy wynika, iż niedobory kasowe można uznać za koszty uzyskania przychodu, gdyż są to straty w środkach obrotowych, które nie są wymienione w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

Według wnioskodawcy stanowisko prezentowane przez niego jest przyjęte również szeroko w orzecznictwie. Przykładowo w wyroku z dnia 7 sierpnia 2001 r. sygn. akt III SA 2041/00 NSA stwierdził; " Co do zasady ustawodawca dopuszcza możliwość zaliczania strat do kosztów uzyskania przychodów. Nie tracąc z pola widzenia niekonsekwencji ustawodawcy, który nie dostrzega, że zdarzenie powodujące szkodę z natury rzeczy nie służy osiągnięciu przychodów, należy przyjąć, że kosztem uzyskania przychodów są tylko takie straty, których występowanie w toku działalności danego rodzaju jest nieuniknione. Innymi słowy chodzi o straty, które są normalnym, chociaż niechcianym następstwem działania w danej branży. Celowi osiągnięcia przychodów służy (...) sama działalność gospodarcza, a straty są jedynie ubocznym skutkiem tej działalności". Według wnioskodawcy niedobory kasowe występujące u niego niewątpliwie są nieuniknioną konsekwencją prowadzenia działalności gospodarczej, szczególnie przy obrotach w tak dużych rozmiarach, jakie występują u Wnioskodawcy. Skala niedoborów kasowych jest niewielka, to znaczy są to wartości od około 0,6% dla sklepów o najmniejszej powierzchni do poniżej 0,01% dla hipermarketów, co nie jest bez znaczenia dla oceny, że mamy w danym przypadku stratę, którą można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Ukazuje to bowiem, iż skala tego zjawiska choć w niewielkich rozmiarach zawsze będzie występować. Są to niewątpliwe straty poniesione w adekwatnym związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Analizując orzecznictwo Wnioskodawca twierdzi, iż jedną z przesłanek zaliczenia danej straty do kosztów, jest brak zawinienia ze strony Podatnika oraz brak zaniedbań po jego stronie przy minimalizowaniu strat z tytułu niedoborów kasowych.Odnośnie stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę, należy stwierdzić, iż w żadnym przypadku nie można mu zarzucić winy jak również zaniedbań, skoro po pierwsze niedobory kasowe powodujące stratę u Wnioskodawcy w pewnym niewielkim procencie, są nieodłącznym elementem działalności gospodarczej, szczególnie prowadzonej w tak dużych rozmiarach co Wnioskodawca. Po drugie, Wnioskodawca posiada skomplikowaną procedurę wewnętrzną, która ma za zadanie minimalizować tego typu sytuacje, co świadczy, iż Wnioskodawca dokłada należytej staranności aby przeciwdziałać tego typu sytuacjom powodującym straty. Jako kolejny przykład potwierdzający stanowisko podatnika, Wnioskodawca podaje orzeczenie WSA w Bydgoszczy z dnia 4 maja 2004 r. sygn. akt SA/Bd 3404/03. Mianowicie Sąd stanął na stanowisku, że " Straty wynikające z zawinionego działania, jak również zaniedbań, których racjonalnie działający podmiot by nie popełnił, nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów". A contrario więc Wnioskodawca stwierdził, iż niezawinione działanie, jakim na pewno jest jego działanie, starającego się poprzez np. monitoring kas minimalizować proceder powoduje, iż strata z tytułu niedoborów kasowych powinna być zaliczona do kosztów uzyskania przychodu.

Również organy podatkowe według Wnioskodawcy stoją na stanowisku tożsamym ze stanowiskiem prezentowanym przez niego. Przykładowo Naczelnik Pierwszego Śląskiego Urzędu Skarbowego w Sosnowcu, w postanowieniu dnia 5 września 2006 r., nr PSUS/PB-R I-PDP/423/199/P/246/06/WS/93115 IPB2/423-192/06 uznał, że "Wobec faktu, iż przepisy art. 16 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym (tj. u.p.d.o.p.) w obecnym brzmieniu nie zawierają już uregulowań bezpośrednio odnoszących się do strat w środkach obrotowych, to przedmiotowe straty mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, o ile są niezawinione przez Podatnika i właściwie udokumentowane. Obowiązujące aktualnie przepisy nie wymagają posiadania przez Podatnika protokołu szkód potwierdzonego przez właściwe organy, np. Policję, dla udokumentowania strat spowodowanych kradzieżą. Zatem sporządzenie przez Spółkę inwentaryzacji i jej udokumentowanie zgodnie z przepisami o rachunkowości oraz wyjaśnienie przyczyn powstania niedoborów, pozwalające na ustalenie wysokości strat i ich przyczyn - stanowią wystarczający dowód na udokumentowanie powstałych strat, a tym samym podstawę do zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów". Ponadto Wnioskodawca stwierdza, iż zarówno z ustawy jak również z orzecznictwa nie wynika, aby warunkiem zaliczenia strat z tytułu niedoborów kasowych do kosztów uzyskania przychodu było specjalne dokumentowanie tych strat. Jako potwierdzenie tez Wnioskodawca przytacza fragment uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 marca 2004 r. pod sygn. II SA 1996/02, "Przepisy ustawy podatkowej nie uzależniają natomiast kwalifikacji strat do kosztów uzyskania przychodów od jakichś ściśle określonych warunków formalnych, np. od posiadania przez podatników szczególnych dowodów w postaci protokołów szkód potwierdzonych przez właściwe organy, jak przewidywała to ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych we wcześniejszym stanie prawnym. Jednakże zastosowanie mieć będą wnioski płynące z ogólnej zasady zawartej w art. 15 ust. 1 tej ustawy stanowiącej, iż kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1". Reasumując Wnioskodawca twierdzi, iż w opisanym stanie faktycznym są spełnione wszystkie przesłanki, aby zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów straty powstałe w środkach obrotowych podatnika z tytułu niedoborów kasowych. Po pierwsze niedobory kasowe są niewątpliwie niezawinione i powstają niezależnie od woli podatnika, jako normalne następstwo działalności gospodarczej, szczególnie prowadzonej w tak dużych rozmiarach. Po drugie, Wnioskodawca dokłada należytej staranności, aby zminimalizować straty, o których mowa powyżej, poprzez rozmaite systemy kontroli oraz procedury wewnętrzne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedmiotowym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.