IBPB3/423-379/CzP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielczej Kasy, przedstawione we wniosku z dnia 10 grudnia 2007 r. (data wpływu do tut. BKIP 13 grudnia 2007 r.), uzupełnionym w dniu 31 stycznia 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie określenia momentu powstania przychodu z tytułu kapitalizacji odsetek od kredytu:

W dniu 13 grudnia 2007 r. wpłynął do tut. Biura wniosek Spółdzielczej Kasy o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie określenia momentu powstania przychodu z tytułu kapitalizacji odsetek od kredytu. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych dlatego też, pismem z dnia 22 stycznia 2008 r. wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełniony wniosek wpłynął do tut. BKIP 31 stycznia 2008 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawiony następujący stan faktyczny:

Przedmiotem działalności Spółdzielczej Kasy jest m.in. udzielanie pożyczek i kredytów swoim członkom. W przypadku, gdy zobowiązanie klienta względem Spółdzielczej Kasy nie jest spłacane w terminie, zostaje skierowane na drogę postępowania sądowego. Przed złożeniem pozwu do sądu następuje kapitalizacja odsetek zaległych, czyli przekształcenie zobowiązania z tytułu spłaty odsetek w zobowiązanie z tytułu spłaty części kapitałowej pożyczki czy też kredytu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy skapitalizowane odsetki od kredytu stanowią przychód podatkowy w dacie kapitalizacji odsetek czy w momencie zapłaty.

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z definicją przychodu zawartą w art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychodami są otrzymane pieniądze lub wartości pieniężne, w tym również świadczenia w naturze i różnice kursowe. Odsetki, jako forma wynagrodzenia za korzystanie kapitału, zwykle mają formę pieniężną. Tym samym, aby mogły stanowić przychód, podatnik, zgodnie z przytoczoną dyspozycją art. 12 ust. 1 pkt 1, powinien te odsetki faktycznie otrzymać.

Ponadto zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów). Należy rozróżnić sytuację, gdy strony podpisują umowę o kapitalizacji odsetek. Dochodzi w tym momencie do sytuacji, która jest postrzegana jako spłata odsetek i zaciąganie nowego kredytu w wysokości tychże odsetek. W takim przypadku ma zastosowanie art. 12 ust. 4 pkt 1 ww. ustawy.

Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja, gdy w związku z niewywiązywaniem się przez dłużnika z obowiązku spłaty kredytu i odsetek dochodzi do złożenia pozwu do sądu. Wniosek do sądu składany jest na łączna kwotę (kapitał i odsetki), po wyroku naliczane są odsetki od łącznej wartości (czyli skapitalizowane), jednakże nie można powiedzieć, iż wolą stron była spłata odsetek i zaciągnięcie nowego zadłużenia, które przybiera formę kapitału. W tym przypadku dochodzi do wykorzystania możliwości zapisów art. 482 Kodeksu cywilnego, czyli - "od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie odsetek do dłużnej sumy". Pomimo tego, że do udzielonej pożyczki doliczane są odsetki i od tej łącznej wartości rozliczane są odsetki od dnia złożenia pozwu, trudno zgodzić się, iż ustawodawca dla tej sytuacji ustanowił przepisy art. 12 ust. 4 pkt 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wymieniony zapis dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy do kapitalizacji dochodzi w drodze podpisania umowy i jest to wolą stron. W przypadku, gdy kapitalizacja jest dokonywana w związku ze złożeniem pozwu sądowego zastosowanie ma art. 12 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy. W świetle zapisów ustawy, w każdej sytuacji istotne jest, aby odsetki były otrzymane - w przypadku umownej kapitalizacji dochodzi do ich otrzymania. Nie można mówić o trzymanych odsetkach, gdy Kasa zmuszona jest dochodzić ich na drodze sądowej.

Zarówno więc w przypadku odsetek naliczonych i nieskapitalizowanych, jak i w przypadku odsetek naliczonych i skapitalizowanych o chwili powstania przychodu rozstrzyga moment faktycznej zapłaty odsetek.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654ze zm.) przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

W myśl. art. 12 ust. 4 pkt 1 ww. ustawy do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).Powyższe oznacza, że nie każde otrzymane pieniądze są przychodami. Na podstawie powyższego przepisu podlegają wyłączeniu z przychodów m.in. zwrócone pożyczki (kredyty). Jednakże wyłączenie to nie dotyczy skapitalizowanych odsetek. Oznacza to, iż skapitalizowane odsetki od pożyczek i kredytów są zaliczane do przychodów wierzyciela - Wnioskodawcy każdorazowo w dacie ich kapitalizacji, dokonanej zgodnie z warunkami umów zawieranych przez kontrahentów.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów).

A zatem w przypadku kierowania sprawy do sądu, kiedy kapitalizacja nie wynika z umowy - momentem uzyskania przychodu z tytułu tych odsetek będzie moment ich otrzymania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).