IBPB3/423-144/08/JS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 15 lutego 2008 r. (data wpływu do tut. BKIP- 21 lutego 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości udzielonej pożyczki w wysokości niespłaconego kapitału na podstawie postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji - jest nieprawidłowa.

W dniu 21 lutego 2008 r. wpłynął do tut. BKIP ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości udzielonej pożyczki w wysokości niespłaconego kapitału na podstawie postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej udzieliła na postawie umowy pożyczki pożyczkę. Pożyczkobiorca nie spłacił pożyczki i sprawę skierowano do sądu a następnie do komornika.

Komornik umorzył postępowanie egzekucyjne na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c.

Oznacza to, że z ww. egzekucji nie uzyska sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wartość nieodzyskanej należności (udzielonej pożyczki) może stanowić koszt uzyskania przychodów w przypadku dysponowania przez Spółkę postanowienia komornika o umorzenie postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 kcp.

Zdaniem wnioskodawcy, wartość udzielonej a nieodzyskanej należności (udzielonej pożyczki) jest wydatkiem (kosztem) poniesionym przez Spółkę w celu osiągnięcia przychodu. W związku z tym spisanie ww. należności stanowi koszt uzyskania przychodu.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.- określonej w dalszej części skrótem "ustawy o p.d.o.p.") kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z treści art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) ustawy o p.d.o.p. wynika natomiast, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem:

Jak stanowi art. 12 ust. 3 ustawy o p.d.o.p. za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o p.d.o.p., za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

Z treści przepisu art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o p.d.o.p. wynika z kolei, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania stwierdzić należy, iż ustawodawca uzależnił możliwość zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów określonej wierzytelności od spełnienia konkretnych warunków.

Po pierwsze wierzytelności określone jako nieściągalne muszą być wcześniej zarachowane jako przychody należne zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o p.d.o.p. W związku z tym należy zwrócić uwagę, iż zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o p.d.o.p. co do zasady przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14 są otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe i inne świadczenia wymienione w ustawie o p.d.o.p. Ustawodawca wprowadził jednak wyjątki od tej zasady, w szczególności dotyczące, jak wynika z art. 12 ust. 3 ustawy o p.d.o.p., przychodów należnych związanych z działalnością gospodarczą i działami specjalnymi produkcji rolnej, które zostały osiągnięte w roku podatkowym choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Istotne jest więc ustalenie na tle tego artykułu, kiedy przychody są należne choćby nie zostały jeszcze otrzymane. Możemy o nich mówić w sytuacji, gdy podatnikowi przysługuje uprawnienie do ich otrzymania.

Po drugie wierzytelności określone jako nieściągalne, w celu zakwalifikowania ich do kosztów uzyskania przychodów, powinny zostać udokumentowane w sposób określony w art. 16 ust. 2 ustawy o p.d.o.p. Jakikolwiek inny dokument niż wymieniony w art. 16 ust. 2 ustawy o p.d.o.p. nie może udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności. Należy również pamiętać, iż Kodeks cywilny nie zna kategorii "postanowienie o nieściągalności", a zatem dla celów podatkowych musi być to postanowienie, z którego treści jednoznacznie wynika, że dłużnik nie ma majątku, z którego mogłaby być egzekwowana wierzytelność.

I po trzecie wierzytelności mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie uległy przedawnieniu.

Dla zaliczenia wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów konieczne jest więc spełnienie tych przesłanek jednocześnie. Nie będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów wierzytelność, która nie została uprzednio zaliczona do przychodów należnych, choćby została udokumentowana w sposób przewidziany w ustawie, jak i wierzytelność, która została uprzednio zakwalifikowana do przychodów należnych, ale której nieściągalność nie została udokumentowana we właściwy sposób. Spełniając kumulatywnie wszystkie warunki, wierzytelności odpisane jako nieściągalne stanowić będą koszty uzyskania przychodów w takiej wysokości, w jakiej zostały uprzednio zarachowane jako przychody należne, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Reasumując, ze stanu faktycznego przedstawionego przez Spółkę wynika, iż co prawda posiada ona dokument stwierdzający nieściągalność wierzytelności, o którym mowa w art. 16 ust. 2 ustawy o p.d.o.p., lecz dotyczy on udzielonej pożyczki, a więc wierzytelności, co do której przysługiwało uprawnienie do jej zwrotu, czego nie należy utożsamiać z powstaniem przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 3 ustawy o p.d.o.p. Nie zmienia tej oceny ewentualna okoliczność, czy została ona udzielona ze środków finansowych Spółki.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że stanowisko reprezentowane przez Spółkę w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości udzielonej a nieodzyskanej należności (udzielonej pożyczki) - jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.