IBPB2/436-88/08/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 25 kwietnia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura 30 kwietnia 2008 r.) uzupełnionym w dniu 04 i 9 lipca 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziałów w nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 30 kwietnia 2008 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziałów w nieruchomości.Z uwagi na stwierdzone braki formalne pismem z dnia 27 czerwca 2008 r. wezwano do ich uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 04 i 9 lipca 2008 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 18 grudnia 2007 r. wnioskodawczyni wraz z mężem zawarli w formie aktu notarialnego umowę o zmianie przedwstępnej umowy sprzedaży w zakresie terminu zawarcia umowy przyrzeczonej i ceny oraz zawarli warunkową umowę sprzedaży nieruchomości będącej ich własnością na zasadzie wspólności ustawowej. Na mocy tejże umowy zobowiązali się sprzedać spółce z o.o. przedmiotową nieruchomość stanowiącą działkę o pow. 4814 m ² za cenę 622.536,00 zł w terminie do dnia 30 czerwca 2008 r. pod warunkiem, że Agencja Nieruchomości Rolnych nie wykona prawa pierwokupu, przysługującego jej na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Wnioskodawczyni podkreśliła iż roszczenia małżonków i spółki o zawarcie przyrzeczonej umowy sprzedaży zostały ujawnione w księdze wieczystej. Wnioskodawczyni zaznaczyła także, iż Agencja Nieruchomości Rolnych pismem z dnia 2 stycznia 2008 r. oświadczyła, że nie wykonuje prawa pierwokupu, wobec czego spełnił się warunek wynikający z ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Jednakże po zawarciu umowy warunkowej oraz po oświadczeniu Agencji Nieruchomości Rolnych o nie wykonaniu prawa pierwokupu, a przed dojściem do sfinalizowania kontraktu i zawarcia umowy przenoszącej własność nieruchomości, mąż wnioskodawczyni zmarł. Wnioskodawczyni zaznaczyła, iż po zmarłym mężu dziedziczy wnioskodawczyni oraz dzieci. Wobec tego w ocenie wnioskodawczyni na tle takiego stanu faktycznego, pojawiła się wątpliwość m.in. w kwestii ustalenia co wejdzie w skład spadku po zmarłym mężu i będzie podlegało podatkowi od spadków i darowizn.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie.

Co wchodzi w skład spadku po zmarłym i co będzie podlegało podatkowi od spadków i darowizn, czy są to:

* roszczenie o zapłatę ceny i zobowiązanie do przeniesienia własności nieruchomości wynikające z umowy warunkowej,

* tylko zobowiązania dotyczące przeniesienia własności,

* udział w nieruchomości objętej umową warunkową,

* inne.

Zdaniem wnioskodawczyni w skład spadku po zmarłym wejdą roszczenie o zapłatę ceny i zobowiązanie do przeniesienia własności udziału w nieruchomości wynikające z umowy warunkowej. Prawa te jako prawa o charakterze majątkowym będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) o podatku od spadków i darowizn, podatkowi podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego. Stosownie do art. 5 powołanej ustawy, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a powstaje on, zgodnie z dyspozycją art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, przy nabyciu w drodze dziedziczenia, z chwilą przyjęcia spadku. W przypadku, gdy nabycie nie zgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem (orzeczeniem sądu) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia (art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Przy nabyciu w drodze dziedziczenia decydujące znaczenie ma data otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia "spadek", dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W myśl przepisu art. 922 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Na spadek składa się ogół praw i obowiązków należących do zmarłego w chwili jego śmierci, które ze swej istoty mogą przejść na jego następców prawnych. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawczyni wraz z mężem byli właścicielami na zasadzie wspólności ustawowej nieruchomości stanowiącej działkę. W dniu 18 grudnia 2007 r. wnioskodawczyni wraz z mężem zawarli ze spółką w formie aktu notarialnego umowę o zmianie przedwstępnej umowy sprzedaży w zakresie terminu zawarcia umowy przyrzeczonej i ceny oraz zawarli warunkową umowę sprzedaży przedmiotowej nieruchomości w terminie do dnia 30 czerwca 2008 r. Ze stanu faktycznego wynika również, iż przed dniem 30 czerwca 2008 r. tj. przed dniem zawarcia właściwej umowy przeniesienia własności udziałów w przedmiotowej nieruchomości na rzecz nabywcy zmarł mąż wnioskodawczyni. Na dzień śmierci zmarłego umowa przyrzeczona sprzedaży nieruchomości nie została zrealizowana a tym samym właścicielem nieruchomości był nadal spadkodawca w udziale wynoszącym 1/2 i małżonka zmarłego w udziale wynoszącym 1/2.

Mając na uwadze powyższe zauważyć należy, iż stronami warunkowej umowy sprzedaży nieruchomości byli oboje małżonkowie. Nieruchomość objęta przedmiotową umową stanowiła własność małżonków co oznacza, iż każdy ze współmałżonków był współwłaścicielem i posiadał prawo własności do połowy tej nieruchomości. Z chwilą ustania małżeństwa (śmierć jednego ze współmałżonków) wspólność ta ulega przekształceniu. Wnioskodawczyni podkreśliła, iż po zmarłym mężu dziedziczy ona oraz dzieci. Zgodnie z art. 925 Kodeksu spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, które następuje stosownie do art. 924 tejże ustawy z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, iż dniem nabycia przez wnioskodawczynię i pozostałych spadkobierców spadku jest data śmierci spadkodawcy. Tym samym wnioskodawczyni jako spadkobierczyni oprócz pierwotnie posiadanego przez siebie udziału w przedmiotowej nieruchomości w dacie śmierci spadkodawcy nabyła w spadku udział w nieruchomości należący uprzednio do jej mężaw określonej części ułamkowej przypadającej na jej osobę. Również podkreślić należy, iż spadek po zmarłym mężu wnioskodawczyni przypadał w określonej części ułamkowej na dzieci spadkodawcy. Wobec tego, w wyniku spadku każdy ze spadkobierców nabył w drodze spadku prawo do udziału w przedmiotowej nieruchomości w określonej części ułamkowej. Ujęte zatem we własnym stanowisku twierdzenie wnioskodawczyni, iż po śmierci męża nie nabywa nieruchomości, ale wchodzi w prawa i obowiązki spadkodawcy z prawnego punktu widzenia jest nieprawidłowe. Należy bowiem zauważyć, że w chwili śmierci mąż wnioskodawczyni nie przestał być właścicielem udziału w nieruchomości. Skoro zatem mąż wnioskodawczyni przed śmiercią posiadał prawo własności w udziale do nieruchomości objętej przedmiotową umową to jego udział z chwilą śmierci przeszedł na krąg ustawowych spadkobierców, co oznacza, iż w drodze spadku wnioskodawczyni nabyła prawo do udziału w nieruchomości, które pierwotnie przysługiwało spadkodawcy.

Natomiast samo zawarcie przez wnioskodawczynię czy też męża wnioskodawczyni umowy o zmianie przedwstępnej umowy sprzedaży w zakresie terminu zawarcia umowy przyrzeczonej i ceny oraz zawarcie warunkowej umowy sprzedaży udziałów w przedmiotowej nieruchomości w terminie do dnia 30 czerwca 2008 r. wbrew stanowisku wnioskodawczyni nie przesądza o pozbawieniu ich własności posiadanych w nieruchomości udziałów. Moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego. Zgodnie z normami prawa cywilnego przeniesienie własności nieruchomości następuje w chwili zawarcia w formie aktu notarialnego ostatecznej umowy sprzedaży i nie zmienia tego fakt zawarcia wcześniej warunkowej umowy sprzedaży (umowy przedwstępnej) ani wcześniejsza ewentualna zapłata części lub całości ceny.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że w skład spadku wejdą udziały w przedmiotowej nieruchomości posiadane przez spadkodawcę, nie zaś roszczenia i zobowiązania. Wartość tych udziałów będzie podlegać obowiązkowi podatkowemu w podatku od spadków i darowizn.

W tym stanie rzeczy stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała ul. Traugutta 2a.