IBPB2/436-81/08/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko X, przedstawione we wniosku z dnia 14 kwietnia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 21 kwietnia 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie usług zarządzania płynnością finansową typu cash pooling-jest prawidłowe.

W dniu 21 kwietnia 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie usług zarządzania płynnością finansową typu cash pooling.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, będący spółką kapitałową wraz z innymi podmiotami z Grupy uzgodnił z Bankiem warunki Umowy, której celem jest świadczenie kompleksowych usług zarządzania płynnością finansową. W ramach Umowy Bank świadczy na rzecz spółki (a także innych spółek z Grupy) usługę kompleksowego zarządzania płynnością finansową w zakresie centralizacji, kontroli oraz administrowania środkami finansowymi (tzw. cash pooling). Celem przedmiotowych usług jest optymalizacja przepływu środków finansowych w obrębie tych spółek poprzez organizację systemu zarządzania saldami.

W ramach usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową Bank świadczy na rzecz spółki (a także innych spółek z Grupy) w szczególności następujące czynności:

* prowadzenie przez Bank rachunków bankowych spółek z Grupy, w tym rachunku spółki,

* prowadzenie rachunku technicznego, na którym dokonywana jest konsolidacja środków z rachunków prowadzonych dla spółek z Grupy,

* ustalanie salda na każdym z rachunków prowadzonych dla spółek z Grupy,

* zsumowanie wszystkich sald ujemnych oraz wszystkich sald dodatnich na rachunkach prowadzonych dla spółek z Grupy oraz ustalenie, która z tych sum jest niższa, a która wyższa w wartościach bezwzględnych

* przeniesienie na rachunek techniczny całości sald składających się na sumę sald, która okazała się niższa w wartościach bezwzględnych z rachunków, na których te salda wystąpiły,

* przeniesienie na rachunek techniczny części sald składających się na sumę sald, która okazała się wyższa w wartościach bezwzględnych z rachunków prowadzonych dla spółek z Grupy, na których te salda wystąpiły. Powyższe przeniesienie zostanie wykonane w takiej wysokości aby przeniesiona na rachunek techniczny suma sald dodatnich równała się sumie przeniesionych sald ujemnych przy czym z każdego rachunku prowadzonego dla spółek z Grupy zostanie przeniesiona tylko taka kwota, której udział w całości kwot przenoszonych stosownie do postanowień tego punktu odpowiada udziałowi salda tego rachunku w sumie sald składających się na wyższą wartość bezwzględną.

Z tytułu przedmiotowych usług nabywanych przez spółki z Grupy, Bank pobiera wynagrodzenie w formie prowizji. Bank pobiera również prowizję za okresowe powstanie salda ujemnego od każdej spółki z Grupy, której kwota salda stanowiła saldo ujemne. Jednocześnie spółkom z Grupy, której kwota salda stanowiła saldo dodatnie, Bank wypłaci odpowiednie wynagrodzenie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z faktem, że usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową w zakresie centralizacji, kontroli oraz administrowania środkami finansowymi (cash pooling) są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług a także nie są wymienione w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, po stronie spółki nie powstaje obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem wnioskodawcy, nie powstaje u niego obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z racji tego, iż:

* analizowana czynność prawna nie została wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych),

* analizowana czynność podlega zwolnieniu z podatku od towarów i usług, a w konsekwencji nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega zamknięty katalog czynności prawnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W katalogu tym brak jest czynności prawnej odpowiadającej usłudze nabywanej przez wnioskodawcę (cash pooling). Analizowana czynność prawna polegająca na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową w zakresie centralizacji, kontroli oraz administrowania środkami finansowymi jest umową nienazwaną w polskim prawie cywilnym. W konsekwencji analizowana czynność prawna nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a w konsekwencji obowiązek podatkowy w tym zakresie nie powstaje po stronie wnioskodawcy jako podmiotu nabywającego przedmiotową usługę.Brak opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych wynika również z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z tym przepisem nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych czynności prawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron tych czynności jest opodatkowana bądź zwolniona z podatku VAT.Uzasadniając swoje stanowisko, wnioskodawca wskazał na regulacje z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług oraz postanowienie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego z dnia 27 marca 2007 r. sygn. 1471/VUR2/443-468/06/ST.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długówi ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnejsłużebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki (akty założycielskie).

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy). Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Należy podkreślić, iż umowa cash pooling pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja "cash poolingu", jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. "Cash pooling" polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto. W przypadku "cash poolingu" mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu. Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik "cash poolingu" posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników "cash poolingu".

Reasumując, należy stwierdzić, iż zawarcie umowy "cash pooling" nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy cash pooling nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Należy wyjaśnić, że wobec tego, iż umowa "cash poolingu" nie została wymieniona jako podlegająca opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych regulacje dotyczące podatku od towarów i usług pozostają bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy w podatku od czynności cywilnoprawnych. Nie ma potrzeby rozpatrywania wpływu podatku od towarów i usług na opodatkowanie umowy, która w ogóle nie została wymieniona w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych jako podlegająca opodatkowaniu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.