IBPB2/436-64/07/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 22 listopada 2007 r. (data wpływu do tut. Biura - 29 listopada 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania nabycia wierzytelności pieniężnych na podstawie umowy cesji wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 29 listopada 2007 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania nabycia wierzytelności pieniężnych na podstawie umowy cesji wierzytelności

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca nabył w 2007 r. trzy wierzytelności na podstawie umowy przelewu wierzytelności za określoną w umowie cenę. Od zapłaconej cedentowi ceny wnioskodawca naliczył i uiścił podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 1%. Ww. wierzytelności zostały nabyte od podmiotów prowadzących działalność gospodarczą i będących podatnikami podatku od towarów i usług. Nabycie nastąpiło cesją bezwarunkową i na rzecz cedenta nie będą świadczone żadne dalsze usługi. Zapłata ceny nastąpiła w dacie podpisania umowy przelewu. Nabycie wierzytelności przez wnioskodawcę nastąpiło we własnym imieniu i na własny rachunek. Wnioskodawca jako podatnik powziął wątpliwość czy jego działanie było właściwe i czy był zobowiązany do zapłaty już uiszczonego podatku. Wątpliwość ta powstała w związku z treścią art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, po myśli którego podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług albo zwolniona z podatku od towarów i usług. Wnioskodawca przez zakup ww. wierzytelności świadczy na rzecz pierwotnych wierzycieli usługę, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, sprowadzającą się do zwolnienia zbywcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania.

Według wnioskodawcy usługę tą należy zakwalifikować jako usługi pośrednictwa finansowego gdzie indziej niesklasyfikowane (PKWiU 65.23.10.00.00) a zatem zwolnioną od podatku od towarów i usług na podstawie treści załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług, gdzie pod pozycją 3 wymienione są usługi pośrednictwa finansowego.

Dodatkowo jeszcze wnioskodawca wyjaśnia, że nabyte wierzytelności były przeterminowane. Wobec dłużników zostały wydane tytuły wykonawcze. Po opatrzeniu ich klauzulą wykonalności na rzecz wnioskodawcy, wnioskodawca przystąpił do egzekucji długu poprzez wszczęcie postępowania egzekucyjnego przed komornikiem z jednoczesnym sprawdzeniem stanu majątkowego dłużnika (w ewidencji pojazdów i nieruchomości) wnioskodawca nie wyklucza także możliwości podjęcia działań zmierzających do zawarcia ugody z dłużnikiem, mocą której dłużnik zobowiąże się do ratalnej spłaty długu. Wnioskodawca mocą zawartej umowy przelewu wierzytelności wstąpił w prawa i obowiązki dotychczasowego wierzyciela (cedenta) a jednocześnie przyjął na siebie ryzyko ewentualnej niewypłacalności dłużnika.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wnioskodawca nabywając wierzytelność na własny rachunek i na własne ryzyko jest zobowiązany do uiszczania podatku od czynności cywilnoprawnych wyliczonego od ceny uiszczonej za nabytą wierzytelność.

Zdaniem wnioskodawcy, w świetle zapisu art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wnioskodawca nie był zobowiązany do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych ponieważ usługa, którą świadczy na rzecz zbywcy wierzytelności jest zwolniona od podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długówi ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnejsłużebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki (akty założycielskie).

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Instytucję przelewu (cesji) wierzytelności regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności. Z treści art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że czynnością stanowiącą podstawę cesji może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące do przeniesienia wierzytelności.

Podkreślić należy, że umowa cesji jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych o ile nie przybierze postaci jednej z umów wymienionych w tym przepisie. Wobec tego, jeżeli zawarta umowa, którą wnioskodawca nazywa umową cesji wierzytelności jest w rzeczywistości tą umową i nie ma cech żadnej z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, w szczególności umowy sprzedaży uregulowanej w przepisach Kodeksu cywilnego, umowa cesji nie będzie w ogóle podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Z kolei, jeśli umowa cesji wierzytelności przybrała postać umowy sprzedaży to wówczas podlega opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy.

Jednakże, na podstawie art. 2 pkt 4 wyżej wymienionej ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, umowy spółki i jej zmiany, umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych. W związku z tym, jeżeli z tytułu zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności jedna ze stron tej czynności opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług lub korzysta ze zwolnienia z tego podatku, zastosowanie znajdzie wyłączenie określone w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W przeciwnym wypadku sprzedaż prawa majątkowego, jakim jest wierzytelność, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych według stawki 1%.

Z treści cytowanego przepisu wynika, że samo bycie podatnikiem podatku od towarów i usług przez jedną ze stron czynności nie wystarczy aby dana czynność zawarta przez podatnika tego podatku korzystała z wyłączenia od opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W każdym przypadku należy badać, czy z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jedna ze stron jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub z podatku tego jest zwolniona. W związku z tym podstawową kwestią są ustalenia dokonane na gruncie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Wobec powyższego należy stwierdzić, że jeżeli umowa wskazana we wniosku jest umową cesji i nie nosi cech żadnej z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako, że nie została wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Natomiast jeżeli umowa ta przybrała postać umowy sprzedaży nie będzie ona podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych o ile z tytułu jej zawarcia jedna ze stron umowy jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona. W związku z tym jeżeli umowa przedstawiona przez wnioskodawcę jest umową sprzedaży a ustalenia dokonane przez wnioskodawcę na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług są prawidłowe umowa sprzedaży wierzytelności nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.