IBPB2/436-57/08/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana..., przedstawione we wniosku z dnia 5 marca 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 6 marca 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy przeniesienia praw i obowiązków wynikających z zawartej umowy z biurem projektowym - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 marca 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy przeniesienia praw i obowiązków wynikających z zawartej umowy z biurem projektowym.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej w formie aktu notarialnego dokonał zbycia niezabudowanej nieruchomości. Sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nie była związana z prowadzeniem działalności gospodarczej. Przed sprzedażą nieruchomości wnioskodawca zawarł z biurem projektowym umowę na wykonanie koncepcji a później także projektu budynku mieszkalnego wielorodzinnego jak również umowę dotyczącą reprezentowania sprzedającego w postępowaniu administracyjnym w przedmiocie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę. Zgodnie z warunkami zawartej umowy biuro projektowe zobowiązane było do wykonania projektu indywidualnego, dostosowanego do obowiązujących przepisów budowlanych, uwzględniającego położenie i powierzchnię przedmiotowej działki oraz do reprezentowania sprzedającego w postępowaniu administracyjnym. Przed datą zawarcia umowy kupna-sprzedaży nieruchomości, kiedy projekt budynku był w fazie realizacji, strony umowy kupna-sprzedaży uzgodniły, że do czasu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości sprzedający będzie wykonywał prawa i obowiązki wynikające z zawartej umowy na wykonanie projektu, w tym także w zakresie uzgodnionych płatności, a następnie przy sprzedaży nieruchomości strony dokonają przeniesienia na kupującego wszelkich praw i obowiązków wynikających z zawartej umowy o wykonanie prac projektowych ze zwrotem poniesionych kosztów. Ta czynność została dokonana na podstawie umowy o przeniesienie praw i obowiązków. Przeniesienie praw i obowiązków inwestora (zlecającego wykonanie projektu) nastąpiło za zgodą biura projektowego. Dzięki takiemu przeniesieniu kupujący nieruchomość wstąpił w prawa i obowiązki sprzedawcy, związane z wykorzystaniem projektu budowlanego do zamierzeń budowlanych.Strony w umowie przedwstępnej kupna-sprzedaży nieruchomości uzgodniły, że sprzedający zapłaci wszystkie koszty związane z wykonaniem projektu, a następnie w dacie zawarcia właściwej umowy sprzedaży nieruchomości kupujący zwróci sprzedającemu poniesione koszty. Tym samym po zawarciu umowy sprzedaży nieruchomości sprzedający otrzymał od kupującego przedmiotową nieruchomość zwrot kosztów w wysokości dokładnie odpowiadającej poniesionym przez niego kosztom (wynagrodzenie biura projektowego).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, takie przeniesienie praw i obowiązków objęte jest dyspozycją art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy i czy w związku z powyższym istnieje obowiązek sporządzenia deklaracji p.c.c. i zapłaty podatku.

Zdaniem wnioskodawcy, przedmiotowa umowa nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych i w związku z powyższym wnioskodawca nie ma obowiązku zapłaty podatku i złożenia deklaracji p.c.c.Według wnioskodawcy podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie te czynności, które są wymienione enumeratywnie w ustawie. Katalog czynności wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jest katalogiem zamkniętym, wobec czego każda niewymieniona w nim czynność nie podlega opodatkowaniu; dotyczy to np. umów leasingu i factoringu, umowy o udostępnienie know-how, umowy o przeniesienie praw z weksla w drodze indosu, umowy o przewłaszczenie na zabezpieczenie kredytu, umowy przenoszącej własność w wykonaniu prawa odkupu, umowy franszyzy.

Zamknięty charakter katalogu czynności wskazuje jednoznacznie, że nie są objęte tym podatkiem czynności w katalogu niewymienione, choćby miały takie same skutki ekonomiczne lub ich regulacja zawarta w Kodeksie cywilnym odsyłała do przepisów właściwych dla umów wymienionych w ustawie; prowadzi to do wniosku, że podatkiem nie są objęte umowy nazwane regulowane innymi niż Kodeks cywilny przepisami (wyjątkiem jest ustanowienie hipoteki), a także umowy o nieustalonej definitywnie kwalifikacji. Przykładem umowy nazwanej regulowanej innymi niż Kodeks cywilny przepisami jest umowa o przeniesienie majątkowych praw autorskich przewidziana w rozdziale 5 (art. 41-50) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Umowa ta stanowi swoisty typ umowy nazwanej (podobnie jak umowa licencji i sublicencji) i nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Zawarta umowa o przeniesienie praw i obowiązków z umowy o wykonanie prac projektowych również spełnia powyższe zastrzeżenia. Ponadto zawarta umowa nie była dokonywana odpłatnie (nastąpił tylko zwrot poniesionych kosztów) co powoduje, że nie spełnia ona definicji kodeksowej umowy - sprzedaży, a ponadto nie dotyczyła ona przeniesienia praw majątkowych ale praw i obowiązków związanych z zawartą umową o wykonanie projektu i reprezentowania w postępowaniu administracyjnym - które to czynności nie mają z natury charakteru majątkowego. Wskazać należy, iż Kodeks cywilny nie definiuje pojęcia praw majątkowych. Według doktryny prawa cywilnego prawami tymi są prawa podmiotowe bezpośrednio - lub przynajmniej pośrednio - uwarunkowane interesem ekonomicznym (przysporzeniem) podmiotu uprawnionego, a taka sytuacja nie miała miejsca w przedmiotowej sprawie.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długówi ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnejsłużebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki (akty założycielskie).

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy). Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że pomiędzy wnioskodawcą sprzedającym nieruchomość a nabywcą została zawarta umowa o przeniesienie praw i obowiązków inwestora wynikających z zawartej z biurem projektowym umowy, z której wynikał obowiązek wykonania przez biuro projektu indywidualnego dostosowanego do obowiązujących przepisów budowlanych oraz zobowiązanie biura do reprezentowania sprzedającego w postępowaniu administracyjnym.Dzięki przeniesieniu praw kupujący nieruchomość wstąpił w prawa i obowiązki sprzedawcy związane z wykorzystaniem projektu budowlanego do zamierzeń budowlanych.Strony uzgodniły, że sprzedający zapłaci wszystkie koszty związane z wykonaniem projektu, a następnie, w dacie zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości kupujący zwróci sprzedającemu poniesione koszty.

Z powyższego wynika, że przedmiotem zawartej umowy było w rzeczywistości przeniesienie praw do projektu, który biuro zobowiązało się stworzyć na rzecz sprzedającego nieruchomość.Tym samym należy stwierdzić, że przeniesienie uprawnień wynikających z zawartej umowy z biurem projektowym nosi znamiona umowy sprzedaży praw majątkowych. Zgodnie z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.Przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz do sprzedaży praw (art. 555 Kodeksu cywilnego).Należy zauważyć, że z prawem majątkowym mamy do czynienia wówczas, gdy pozostaje ono w ścisłym związku z ekonomicznym interesem uprawnionego.

W niniejszej sytuacji ma miejsce taki związek. Wnioskodawca poniósł wydatki związane z zawartą umową z biurem projektowym i w jego interesie jest aby nabywca nieruchomości nabył prawa wynikające z umowy a dotyczące indywidualnego projektu budynku mieszkalnego uwzględniającego położenie i powierzchnię tego budynku. Wnioskodawca twierdzi, że zawarta umowa była nieodpłatna, gdyż nastąpił jedynie zwrot poniesionych kosztów. Należy wyjaśnić, że w przypadku umów sprzedaży, których przedmiotem są rzeczy lub prawa, na nabycie których zostały poniesione uprzednio określone koszty zawsze ma miejsce choćby częściowy zwrot kosztów. Cena sprzedaży pozwala odzyskać całość albo część kosztów poniesionych na nabycie. Ten fakt nie powoduje, że nie zostają spełnione przesłanki umowy sprzedaży z art. 535 Kodeksu cywilnego.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że w stanie faktycznym przedstawionym przez wnioskodawcę miało miejsce zawarcie umowy sprzedaży praw majątkowych, a zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowy sprzedaży praw majątkowych podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.Podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa prawa majątkowego będącego przedmiotem umowy (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). Stawka podatku od umowy sprzedaży praw majątkowych wynosi 1% (art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej (art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.