IBPB2/436-153/08/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani...przedstawione we wniosku z dnia 12 sierpnia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 21 sierpnia 2008 r.), uzupełnionym w dniu 16 października 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku zapłaty podatku od zniesienia współwłasności lokalu mieszkalnego dokonanego w drodze orzeczenia sądowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 sierpnia 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku zapłaty podatku od zniesienia współwłasności lokalu mieszkalnego dokonanego w drodze orzeczenia sądowego.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 3 października 2008 r. Znak: IBPB2/415-1419/08/JG, IBPB2/436-153/08/MZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 16 października 2008 r. (data wpływu pisma).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 20 marca 2007 r. zostało zakupione mieszkanie przez dwóch współwłaścicieli nie spokrewnionych ze sobą i nie pozostających w związku małżeńskim. Każdy z nich nabył 50% udziałów. Na zakup mieszkania został solidarnie przez obu współwłaścicieli zaciągnięty kredyt hipoteczny. Obecnie planowane jest zgodne zniesienie współwłasności na następujących zasadach: współwłaściciel A przejmuje 100% udziałów we własności mieszkania, przejmuje na siebie spłatę kredytu oraz następuje spłata na rzecz współwłaściciela B (wnioskodawczyni). Wysokość spłaty ustala się w następujący sposób: wartość rynkowa mieszkania (ok. 500 tys. zł) pomniejszona o kwotę kredytu (350 tys. zł) podzielona na dwie równe części, z których jedna zostaje wypłacona wnioskodawczyni w charakterze spłaty. Gdyby mieszkanie zostało sprzedane, kwotę pozostałą po spłacie kredytu (350 tys. zł) współwłaściciele podzieliliby po połowie. Dotychczas raty kredytu hipotecznego spłacane były w większości ze środków współwłaściciela A. Natomiast współwłaściciel B wniósł nakłady związane z remontem i wyposażeniem mieszkania (ok. 50 tys. zł), które częściowo można udokumentować fakturami za zakup towarów i usług, a częściowo są to nakłady z tytułu pracy własnej oraz strat poniesionych w związku z zaniechaniem działalności zarobkowej. Współwłaściciel A dokonałby spłaty na korzyść wnioskodawczyni, przejmując na siebie spłatę zobowiązań kredytowych, pozostając wyłącznym właścicielem nieruchomości o wartości ok. 500 tys. zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku zniesienia współwłasności na drodze orzeczenia sądu (nie umowy notarialnej) podlega ono podatkowi od czynności cywilnoprawnych (i od jakiej podstawy).

Zdaniem wnioskodawczyni, orzeczenie sądu nie jest czynnością cywilnoprawną i stąd nie powinno być obciążone podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z powyższym podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długówi ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej

służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki (akty założycielskie).

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Dyspozycja zawarta w art. 1 ust. 2 przedmiotowej ustawy stanowi, że ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o czynnościach cywilnoprawnych, przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.

Z treści art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika zatem zasada, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne tam wymienione. Czynności te stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obejmują również zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat.

Instytucję współwłasności regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.- Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 212 § 1 Kodeksu jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi. Stosownie do art. 212 § 3 Kodeksu, jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia.

Jak wynika z wyżej powołanych przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają orzeczenia sądów, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne jak czynności cywilnoprawne wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, tj. m.in. umowa o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat. W związku z powyższym, dokonane w drodze orzeczenia sądowego zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Podstawę opodatkowania przy umowie o zniesienie współwłasności w myśl powołanej wyżej ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności (art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy). Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku, które wynoszą:

oraz darowizny:

W myśl art. 4 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie o dział spadku lub o zniesienie współwłasności ciąży na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności.

Obowiązek podatkowy na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych powstanie z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatnicy, na których ciąży obowiązek podatkowy, są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (deklaracja p.c.c.-3) oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek pobierany jest przez płatnika.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że wnioskodawczyni zamierza w drodze orzeczenia sądowego uzyskać zniesienie współwłasności lokalu mieszkalnego, którego jest współwłaścicielką. W wyniku zniesienia tej współwłasności wnioskodawczyni otrzyma od drugiego współwłaściciela spłatę jej udziałów w nieruchomości.

Zatem orzeczenie to będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Podstawę opodatkowania będzie stanowiła wartość rynkowa mieszkania (nieruchomości) nabytego ponad wartość udziału we współwłasności.

Wobec tego stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.