IBPB2/436-142/08/MZ - Opodatkowanie PCC umowy depozytu nieprawidłowego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 21 lipca 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 5 sierpnia 2008 r.), uzupełnionym w dniu 1 września 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy depozytu nieprawidłowego - jest prawidłowe.

W dniu 5 sierpnia 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy depozytu nieprawidłowego.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 14 sierpnia 2008 r. Znak: IBPB2/436-142/08/MZ, IBPP2/443-736/08/ICz wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 1 września 2008 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (Spółka akcyjna) jest Spółką wchodzącą w skład szwedzkiej grupy spółek. Ponieważ w chwili obecnej w Spółce powstają nadwyżki finansowe, wnioskodawca zamierza deponować (lokować) w innej spółce należącej do tej samej grupy - Spółce X, na podstawie zawartej w tym celu umowy depozytowej (dalej: Umowa). Deponowanie (lokowanie) będzie się odbywało wyłącznie w zależności od potrzeb Spółki, w miarę powstawania nadwyżek finansowych (nie jest wykluczone deponowanie (lokowanie) środków nawet kilkanaście razy w miesiącu lub częściej), na warunkach gwarantujących wnioskodawcy niezwłoczny dostęp do zdeponowanych (lokowanych) w ten sposób środków. Deponowanie nadmiaru środków w Spółce X stanowi dla wnioskodawcy alternatywę do lokowania tych środków na rachunku bankowym. Spółka X będzie mieć prawo dysponować zdeponowanymi przez wnioskodawcę środkami, co jest niezbędne aby zebrać fundusze konieczne na wypłatę należnych wnioskodawcy odsetek. Wnioskodawca nie prowadzi ani nie zamierza prowadzić działalności w zakresie finansowania za wyjątkiem Umowy nie zamierza zawierać umów depozytowych z innymi podmiotami niż banki. Umowa spółki nie przewiduje, aby działalność finansowa miała stanowić przedmiot działalności wnioskodawcy.

Spółka X jest spółką prawa szwedzkiego zarejestrowaną w Szwecji, również jako szwedzki podatnik VAT w rozumieniu szwedzkiego prawa podatkowego i Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 11 grudnia 2006 r. Nr L 347/1).

Spółka X, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pełni rolę banku w ramach grupy i zajmuje się zarządzaniem jej finansami, np. przyjmowaniem depozytów (lokat) od spółek mających nadwyżki finansowe, udzielaniem pożyczek potrzebującym ich spółkom z grupy, usługami cashpoolingu, itp., a także operacjami związanymi z zarządzaniem ryzykiem (w tym walutowym) oraz nettingiem.

Spółka X efektywnie łączy zasoby finansowe grupy w ramach jednego podmiotu. Jest podmiotem wysoko wyspecjalizowanym w zarządzaniu finansami. Wspólny system zarządzania finansami grupy przez Spółkę X jest dla niej korzystny także ze względu na:

Dla celów wykonywania Umowy Spółka X nie wyklucza założenia rachunku bankowego w Polsce, na który wnioskodawca będzie wpłacał depozyty (lokaty).

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy umowa depozytowa lub deponowanie na podstawie tej umowy nadwyżek finansowych Spółki będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem wnioskodawcy, zgodnie z Umową Spółka X będzie świadczyła na rzecz wnioskodawcy usługę polegającą na przyjmowaniu od niej depozytów (lokat). Zdeponowane środki Spółka X będzie wykorzystywała na finansowanie innych podmiotów z grupy, co pozwoli jej sfinansować odsetki należne na rzecz wnioskodawcy. Zatem umowę należy kwalifikować jako umowę depozytu nieprawidłowego.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie w nim wymienione, w tym m.in. umowy depozytu nieprawidłowego. Zgodnie z art. 2 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają czynności cywilnoprawne (m.in. umowy depozytu nieprawidłowego), jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona (z pewnymi wyjątkami wymienionymi w art. 2 pkt 4b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nieistotnymi dla niniejszej analizy). Ponadto, zgodnie z art. 1a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych pojęcie podatku od towarów i usług na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących m.in. w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Usługi świadczone przez Spółkę X na rzecz wnioskodawcy, czyli przyjmowanie depozytów nieprawidłowych na gruncie przepisów polskiej ustawy o VAT należy kwalifikować jako usługi pośrednictwa finansowego.

Zgodnie z art. 27 ust. 3 i ust. 4 pkt 4 ustawy o VAT usługi finansowe (z wyjątkiem wynajmu sejfów przez banki) jeżeli są świadczone na rzecz podatników mających siedzibę na terytorium Wspólnoty (na jednym z terytoriów państw członkowskich Wspólnoty Europejskiej), ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę, powinny być uważane za świadczone w miejscu, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę. Zgodnie z powyższym, ponieważ Spółka X ma siedzibę w Szwecji i nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, a wnioskodawca będący usługobiorcą jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług mającym siedzibę na terytorium Polski, za miejsce świadczenia usług należy uznać Polskę a wnioskodawcę, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT za podatnika zobowiązanego do rozliczenia podatku VAT od transakcji zawieranych na podstawie Umowy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy o VAT. Załącznik nr 4, w pozycji nr 3 wymienia usługi pośrednictwa finansowego za wyjątkiem wymienionych tam specyficznych usług nie mających znaczenia w niniejszej analizie (takich jak np. usługi ściągania długów i factoringu).

W świetle powyższego, ponieważ w odniesieniu do Umowy i zawieranych na jej podstawie poszczególnych transakcji, gdzie wnioskodawca w ramach depozytu nieprawidłowego lokuje nadwyżkę swoich środków, usługi świadczone na rzecz wnioskodawcy przez Spółkę X podlegają polskiej ustawie o VAT. Wnioskodawca będąc zobowiązany do rozliczenia podatku od towarów usług od tych transakcji jest z tego podatku zwolniony. Zatem Umowa oraz zawierane na jej podstawie transakcje, na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Okoliczność, że depozyty (lokaty) mogą być wpłacane na rachunek bankowy Spółki X w banku polskim lub zagranicznym nie ma, zdaniem wnioskodawcy, znaczenia.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, iż umowa depozytu nieprawidłowego zawarta przez wnioskodawcę i Spółkę X, na mocy której wnioskodawca będzie przekazywał a Spółka X będzie przyjmowała w depozyt nadwyżkę środków finansowych wnioskodawcy, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i stanowić będzie czynność zwolnioną z tego podatku, zaś rozliczenie podatku od towarów i usług będzie spoczywać na wnioskodawcy. W konsekwencji Umowa jak i zawierane na jej podstawie transakcje nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadniając swoje stanowisko wnioskodawca powołał się na interpretacje organów podatkowych zawarte w postanowieniach: Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 20 września 2005 r. znak: 1472/SPC/436-32/05/PK oraz Naczelnika Drugiego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Kaliszu z dnia 11 czerwca 2007 r. znak: DWUS DP-436-3/07.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają wymienione w tym przepisie umowy depozytu nieprawidłowego.

Depozyt nieprawidłowy został uregulowany w art. 845 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.- Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Uznawany jest albo za odmianę zwykłej umowy przechowania, instytucję odrębną od umowy pożyczki, albo odrębny typ umowy nazwanej. Uznaje się również, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki. Przedmiotem depozytu nieprawidłowego mogą być wyłącznie pieniądze lub rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Osoba biorąca pieniądze (rzecz) do depozytu nieprawidłowego ma obowiązek oddać taką samą ilość pieniędzy (rzeczy), ale niekoniecznie tę samą. Przyjmuje się, że dopuszczalne jest zawieranie umowy depozytu nieprawidłowego, gdy jej przedmiotem mają być papiery wartościowe.

Depozyt nieprawidłowy ma miejsce wtedy, gdy z przepisów szczególnych albo z umowy

lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Do przyjęcia depozytu nieprawidłowego nie jest konieczne wyraźne zastrzeżenie tego w umowie, niemniej

dla zastosowania art. 845 Kodeksu konieczne jest ustalenie, że przechowawca uprawniony został do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub rzeczami oznaczonymi co do gatunku. Upoważnienie do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi jest dla bytu umowy depozytu nieprawidłowego konieczne - sam fakt oddania na przechowanie pieniędzy nie tworzy bowiem jeszcze stosunku depozytu nieprawidłowego z prawem rozporządzania nimi.

Przechowawca "nieprawidłowy" nabywa na własność przedmiot depozytu i może nim rozporządzać tak, jak w umowie pożyczki. Depozyt nieprawidłowy różni się jednak od pożyczki tym, że jest zawierany w interesie składającego. Nie można utożsamiać depozytu nieprawidłowego z pożyczką. Depozyt nieprawidłowy może być odpłatny lub nieodpłatny.

Zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności, jeżeli ich przedmiotem są:

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że wnioskodawca zamierza deponować (lokować) własne nadwyżki finansowe w innej spółce należącej do tej samej co wnioskodawca grupy spółek, na podstawie zawartej umowy depozytowej. Zdaniem wnioskodawcy, umowę należy kwalifikować jako umowę depozytu nieprawidłowego.

W związku z tym należy wyjaśnić, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega umowa depozytu nieprawidłowego lub zmiana tej umowy jeżeli powoduje podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy podstawę opodatkowania stanowi przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego - kwota lub wartość pożyczki albo depozytu. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, czyli zawarcia umowy depozytu nieprawidłowego. Późniejsze wykonanie tej umowy do kwoty z niej wynikającej nie podlega po raz drugi opodatkowaniu, chyba że w wyniku tych czynności następuje zwiększenie podstawy opodatkowania czyli zwiększenie kwoty depozytu nieprawidłowego. W przypadku gdy ma miejsce kilka umów depozytu nieprawidłowego każda z nich podlega odrębnemu opodatkowaniu.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano również sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Przepis ten ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Zatem nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług. Przy czym należy zaznaczyć, że o wyłączeniu czynności z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Zgodnie z treścią art. 1a pkt 7 ww. ustawy użyte w tej ustawie określenia oznaczają podatek od towarów i usług - podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

W związku z tym podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie wnioskodawcy dotyczy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy depozytu nieprawidłowego, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy czynność cywilnoprawna w postaci depozytu nieprawidłowego generalnie podlegająca opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług lub podatkowi od wartości dodanej, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego wyłączenia tej umowy z opodatkowania.

Reasumując, należy stwierdzić, iż jeżeli umowa depozytu nieprawidłowego będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub z niego zwolniona zastosowanie znajdzie wyłączenie określone w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w przeciwnym wypadku umowa taka będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Do wniosku Spółka dołączyła plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem zdarzenia przyszłego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.