IBPB2/415-975/08/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 15 maja 2008 r. (data wpływu do tut. Biura 21 maja 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 20 maja 2008 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w dniu 7 stycznia 2005 r. nabył wraz z żoną do majątku wspólnego działkę o powierzchni 0,0522ha. Na działce tej z majątku wspólnego został wybudowany przez małżonków budynek mieszkalny. W 2007 r. małżeństwo wnioskodawcy rozpadło się i nastąpił podział majątku, który miał miejsce 8 sierpnia 2007 r. Sąd przyznał przedmiotową nieruchomość na wyłączną własność wnioskodawcy, natomiast żona wnioskodawcy otrzymała równowartość majątku w postaci innego domu. Wnioskodawca zaznaczył, iż podział majątku nastąpił bez wzajemnych spłat i dopłat. W dniu 26 lutego 2008 r. wnioskodawca sprzedał przedmiotową nieruchomość.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy za datę nabycia nieruchomości należy przyjąć datę nabycia działki i w związku z tym do sprzedaży tej nieruchomości będą miały zastosowanie przepisy ustawy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., czy też datę podziału majątku wspólnego i wtedy sprzedaż nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu według zasady określonych w ustawie w brzmieniu obowiązującym po 1 stycznia 2007 r....

Zdaniem wnioskodawcy sprzedaż przedmiotowej nieruchomości powinien rozliczyć według zasad obowiązujących dla nieruchomości nabytych przed 1 stycznia 2007 r., i w związku z tym wnioskodawca złożył 6 stycznia 2008 r. oświadczenie. W świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 źródłem przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części (...).

W rozumieniu ww. art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy nie stanowi nabycia rzeczy przyznanie jej na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego jeśli podział taki jest:

* ekwiwalentny w naturze, nie towarzyszą mu spłaty lub dopłaty,

* wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

W ocenie wnioskodawcy oba warunki zostały w jego przypadku spełnione.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodów jest m.in. odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przychody uzyskane z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, które nastąpiło przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu, ma moment jej nabycia.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1588),od 1 stycznia 2007 r., zostały zmienione zasady opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z uwagi na treść przepisu art. 7 ust. 1 powołanej ustawy zmieniającej, do przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r. stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. Oznacza to zarazem, iż nowe zasady opodatkowania maja zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych po 1 stycznia 2007 r.

Odnosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy w kontekście zapytania ujętego w przedmiotowym wniosku stwierdzić należy, iż dla określenie właściwej podstawy normującej zastosowanie zasad opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości istotną kwestią pozostaje fakt od jakiego momentu należy liczyć bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy tj. czy od daty kiedy nastąpiło nabycie zbytej nieruchomości czy też od daty kiedy nastąpił podział majątku wspólnego małżonków.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca wraz z żoną w 2005 r. na zasadach wspólności ustawowej nabył działkę. Na działce tej małżonkowie z majątku wspólnego wybudowali budynek mieszkalny. W dniu 8 sierpnia 2007 r. nastąpił rozwód małżonków i podział majątku wspólnego. W wyniku podziału majątku wspólnego wnioskodawca stał się wyłącznym właścicielem przedmiotowej nieruchomości, natomiast żona wnioskodawcy otrzymała równowartość majątku w postaci innego domu. Ponadto wnioskodawca zaznaczył, iż podział majątku był ekwiwalentny bez wzajemnych spłat i dopłat.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy prawa powstaje wspólność majątkowa obejmująca przedmioty nabyte w czasie jego trwania przez oboje małżonków lub jednego z nich. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Dopiero z chwilą ustania małżeństwa wspólność ta ulega przekształceniu i wówczas małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek (art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, aby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku (art. 43 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego) pod warunkiem że wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez byłego małżonka nieruchomości przekracza jej udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział byłego małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego.

Analizując powyższe stwierdzić należy, iż przedmiotowa nieruchomość została nabyta w 2005 r. na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej. Każdy z małżonków był współwłaścicielem połowy części przedmiotowej nieruchomości. Dopiero w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego dokonanego w dniu 8 sierpnia 2007 r. przedmiotowa nieruchomość stanowiąca wspólność małżeńską przypadła wnioskodawcy w całości, co oznacza, iż stał się on wyłącznym jej właścicielem. Wnioskodawca zaznaczył, iż w wyniku podziału majątku żona otrzymała równowartość majątku w postaci innego domu. Jakkolwiek wnioskodawca we wniosku opisując stan faktyczny wskazał, iż podział majątku był ekwiwalentny i nastąpił bez wzajemnych spłat i dopłat to jednak wnioskodawca nie wskazał na wartość majątku dorobkowego małżonków, która podlegała podziałowi pomiędzy małżonkami, a tym samym czy wartość otrzymanego przez wnioskodawcę majątku z majątku wspólnego, po podziale majątku dorobkowego małżonków, nie przekroczyła jego udziału w przysługującym mu majątku dorobkowym małżonków. Powyższe ustalenia z punktu wiedzenia prawa podatkowego mają istotne znaczenie dla dokonania oceny prawnej czy podział majątku dorobkowego małżonków miał faktycznie charakter ekwiwalentności dla każdej ze stron. Tym bardziej, że wnioskodawca we wniosku zaznaczył jedynie, iż w wyniku podziału majątku żona otrzymała równowartość majątku. Zatem by móc mówić o ekwiwalentnym podziale majątku istotny jest fakt, czy wartość całego majątku dorobkowego małżonków po jego podziale, przypadła na rzecz każdego z małżonków w wartości udziału, który przysługiwał danej osobie w majątku dorobkowym małżonków i w wyniku tego podziału majątku u żadnego z małżonków nie nastąpiło przysporzenie majątku osobistego.

Jeżeli jednak twierdzenie wnioskodawcy jest zgodne z prawdą, że podział majątku dorobkowego małżeńskiego był ekwiwalentny czyli wartość otrzymanej przez niego nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki mu przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim to należałoby stwierdzić, że datą nabycia zbytej w 2008 r. nieruchomości jest dzień 7 stycznia 2005 r. Tym samym oznacza to, iż sprzedaż przedmiotowej nieruchomości podlega opodatkowaniu na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2006 r.

Zgodnie zatem z treścią art. 28 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z przychodami (dochodami z innych źródeł. Podatek od przychodu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy wg miejsca zamieszkania podatnika, chyba że podatnik w tym samym terminie złoży oświadczenie, że uzyskany przychód ze sprzedaży przeznaczy na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i e) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)- c) w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży:

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego,

* na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

* na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację - na cele mieszkalne - własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

* na spłatę kredytu lub pożyczki, a także odsetek od kredytu lub pożyczki zaciągniętych na cele, o których mowa w lit. a), w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym również na spłatę kredytu lub pożyczki oraz odsetek od tego kredytu lub pożyczki zaciągniętych przed dniem uzyskania tych przychodów.

W przypadku przeznaczenia w ustawowym terminie przychodu ze sprzedaży nieruchomości podlegającej opodatkowaniu na powyższe cele przychód ten będzie podlegał zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Organ podatkowy nie może jednak zweryfikować czy wartość otrzymanej przedmiotowej nieruchomości przez wnioskodawcę mieści się w udziale jaki przysługiwał mu w majątku dorobkowym małżeńskim, gdyż w tym zakresie wnioskodawca we wniosku ogólnikowo zawarł stwierdzenie, iż żona otrzymała równowartość majątku w postaci innego domu. Wnioskodawca uzasadniając swoje stanowisko powołał się na fakt braku spłat i dopłat na rzecz żony i że podział majątku był ekwiwalentny. Powyższe argumenty można byłoby uznać za prawidłowe, ale wyłącznie w sytuacji, kiedy podział majątku miedzy małżonkami był faktycznie ekwiwalentny w naturze dla każdej ze stron, wnioskodawca nie wskazał jednak czy w wyniku podziału majątku dorobkowego małżonków każde z nich otrzymało majątek równej wartości.

Gdyby jednak wskutek podziału majątku dorobkowego małżeńskiego wnioskodawca uzyskał prawo do przedmiotowej nieruchomości w części przekraczającej udział, jaki przysługuje mu w majątku dorobkowym małżeńskim, wówczas nabycie w tej części winno być utożsamione z datą dokonania podziału majątku wspólnego małżonków i będzie stanowiło źródło przychodu opodatkowane na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z ust. 1 i 4 powołanego przepisu, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i płatny jest w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Podstawą obliczenia podatku, zgodnie z art. 30e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ww. ustawy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Stosownie do art. 22 ust. 6c koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy).

Podsumowując, jeżeli podział majątku dorobkowego małżonków, który miał miejsce w 2007 r. był ekwiwalenty i wartość otrzymanej przez wnioskodawcę nieruchomości w wyniku tego podziału mieści się w udziale jaki mu przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim, wówczas należy przyjąć, iż nabycie przedmiotowej nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy nastąpiło w czasie trwania związku małżeńskiego tj. 7 stycznia 2005 r. W tym przypadku przychód uzyskany ze sprzedaży w 2008 r. przedmiotowej nieruchomości podlega opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, chyba że wnioskodawca uzyskany ze sprzedaży przychód przeznaczy na cele wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub e) ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Natomiast w przypadku, gdy w wyniku dokonanego w 2007 r. podziału majątku dorobkowego małżonków wartość udziału w nieruchomości przekroczyła udział wnioskodawcy przysługujący mu w majątku dorobkowym małżeńskim i nastąpiło przysporzenie majątku osobistego, to wówczas przychód uzyskany ze sprzedaży tak nabytej nieruchomości przed upływem pięciu lat od daty kiedy nastąpił podział majątku wspólnego tj. 8 sierpnia 2007 r. podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r.

Do wniosku wnioskodawca dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Wobec tego niniejszą interpretację wydano w oparciu o stan faktyczny przedstawiony przez wnioskodawcę w złożonym wniosku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała ul. Traugutta 2a.