IBPB2/415-725/08/JT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2008 r. (data wpływu do tut. BKIP 14 kwietnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 kwietnia 2008 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny

W dniu 20 czerwca 2007 r. wnioskodawca wraz z małżonką nabył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. W mieszkaniu tym zameldowana na pobyt stały od dnia 24 maja 1975 r. była żona wnioskodawcy. W listopadzie 2007 r. mieszkanie to małżonkowie zmuszeni byli sprzedać. Złożyli oświadczenie o spełnieniu warunków do zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.)

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przedmiotowej sytuacji wnioskodawcy przysługuje zwolnienie podatkowe od przychodu uzyskanego ze sprzedaży przedmiotowego mieszkania w podatku dochodowym od osób fizycznych (tzw. ulga meldunkowa).

Zdaniem wnioskodawcy zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie jeżeli podatnik był zameldowany w powyższym lokalu przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Z kolei art. 21 ust. 22 cyt. Ustawy stanowi iż zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1. pkt 126 ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków.

Tak więc należy uznać, iż w przypadku zbycia prawa do lokalu mieszkalnego, przysługującego obojgu małżonkom, jeżeli jeden z nich spełnił warunki zwolnienia, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126, to wskazane zwolnienie zgodnie z art. 21. ust. 22 te ustawy ma zastosowanie do obojga małżonków. W opisanej sytuacji należy skorzystać z podstawowej metody wykładni - z wykładni gramatycznej. Skoro w odniesieniu do "ulgi meldunkowej" ustawodawca formułuje zapis: "zwolnienie (...) ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków", co oznacza że w przypadku sprzedaży lokalu przez małżonków warunki zwolnienia muszą być w stosunku do nich rozpatrywane łącznie. Ustawa bowiem nie stanowi że przesłanki zwolnienia powinny zaistnieć dla każdego z małżonków osobno, albo że spełnienie tych warunków przez jednego z małżonków nie wyłącza konieczności spełnienia ich przez współmałżonka. Dla skorzystania ze zwolnienia jako wyjątku od zasady powszechności opodatkowania należy spełnić wszelkie przesłanki tego zwolnienia wynikające wprost z przepisów ustawy, stanowienie zaś dodatkowych warunków nie wynikających bezpośrednio i wprost z przepisów ustawy jest niedopuszczalne.

Reasumując zdaniem wnioskodawcy w przypadku odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego stanowiącego współwłasność małżeńską do skorzystania z "ulgi meldunkowej" wystarczy aby tylko jeden z małżonków był zameldowany w tym lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia a zatem z uwagi na fakt iż współmałżonka wnioskodawcy spełnia to kryterium jemu też przysługuje zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych przychodu uzyskanego ze sprzedaży przedmiotowego mieszkania. Takie stanowisko zajął we wrześniu 2007 r. Dyrektor jednej z Izb Skarbowych w decyzji zmieniającej z urzędu postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w bardzo podobnej sprawie (sygn. IS.I/2-4151/9/017; IS. IS/2-4151/10/07

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do przychodu (dochodu) uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych po 1 stycznia 2007 r.

Oznacza to, że nowe zasady opodatkowania mają zastosowanie wyłącznie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych po 1 stycznia 2007 r. i mają zastosowanie w niniejszej sprawie. W myśl art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) -c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i płatny jest w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania (art. 22 ust. 6c ww. ustawy).Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Jednakże zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

jeżeli podatnik był zameldowany w budynku lub lokalu wymienionym w lit. a)-d) na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia, zastrzeżeniem ust. 21 i 22,

Określony w ustawie dwunastomiesięczny okres zameldowania odnosi się do daty zbycia nieruchomości. Żaden przepis prawa nie uzależnia też obowiązku zameldowania od posiadania tytułu własności do lokalu. Nie jest więc konieczne, by wnioskodawca był właścicielem nieruchomości przez cały ww. wymagany okres. Istotny jest tu tylko sam fakt zameldowania na pobyt stały w danym lokalu czy budynku, natomiast istniejące stosunki własnościowe przypadające na okres ww. 12 miesięcy pozostają bez wpływu na możliwość skorzystania ze zwolnienia.

Zwolnienie to, ma zastosowanie do przychodów podatnika, który w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, złoży oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. (art. 21 ust. 21 ww. ustawy).W odniesieniu do osób, które uzyskały tego rodzaju przychody w 2007 r. termin do złożenia tego oświadczenia został przedłużony do 30 kwietnia 2008 r., co wynika z postanowień § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 kwietnia 2008 r. w sprawie przedłużenia terminu do złożenia oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 59, poz. 361).

Zgodnie z art. 21 ust. 22 ww. ustawy zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy, ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków. Oznacza to, że jeżeli zbywane mieszkanie stanowi własność małżonków dla skorzystania z ww. ulgi przez oboje z nich niezbędne jest aby każde było zameldowane w tym mieszkaniu przez wymagany ustawą okres. Odnosząc się do twierdzeń zawartych we własnym stanowisku wnioskodawcy należy dodać, że przepis art. 21 ust. 1 pkt 126 w zw. z art. 21 ust. 22 jest jednoznaczny zarówno w wykładni jak i w praktycznym stosowaniu, gdyż wyraźnie stwierdza, że wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, jeżeli podatnik był zameldowany w budynku lub lokalu wymienionym w lit. a)-d) na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia, zastrzegając jednocześnie iż do uzyskania tegoż zwolnienia trzeba spełnić dodatkowe warunki zawarte w ust. 21 i 22. Z art. 21 ust. 22 ustawy wynika natomiast, że zwolnienie to ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków.

Zatem żądanie wnioskodawcy zastosowania zwolnienia do obojga małżonków w przypadkach, kiedy jedno z nich nie spełnia warunków do zwolnienia jest niedopuszczalne i nie znajduje żadnego oparcia w obowiązujących przepisach prawa co potwierdza również orzecznictwo sądowe.Podkreślić bowiem należy iż zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych są wyłącznie osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (...). Zgodnie z art. 6 ust. 1 tejże ustawy - małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów. Zasadą ustawową jest zatem, iż małżonkowie są podatnikami każdy z osobna a w szczególnych przypadkach ustawa zezwala na łączne opodatkowanie małżonków, nie powoduje to jednak że małżonkowie stają się jednym podatnikiem, gdyż podatnikiem nadal pozostaje osoba fizyczna."Ulga meldunkowa" podobnie jak wszystkie ulgi i zwolnienia jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania wynikającej z art. 84 Konstytucji RP stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Jest to równoznaczne z zakazem dokonywania wykładni rozszerzającej.

Jak z powyższego wynika zwolnienie o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy uzależnione jest od spełnienia łącznie dwóch warunków:

* okres zameldowania na pobyt stały przez obu małżonków nie krótszy niż dwunastomiesięczny przed datą zbycia,

* terminowe złożenie oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia w przypadku uzyskania tego rodzaju przychodów w 2008 r. najpóźniej do 30 kwietnia 2009 r.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wnioskodawca wraz z małżonką nabył w dniu 26 czerwca 2007 r. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, w którym zameldowana jest na pobyt stały była tylko żona wnioskodawcy od dnia 24 maja 1975 r. W listopadzie 2007 r. małżonkowie sprzedali to prawo, w związku z trudną sytuacją materialną. Małżonkowie złożyli oświadczenie o spełnieniu warunków do zwolnienia z podatku dochodowego przychodów z tej sprzedaży. Należy podkreślić, że ponieważ mieszkanie to stanowiło współwłasność małżeńską, dla skorzystania z tego zwolnienia przez każdego z nich, oboje małżonkowie muszą spełnić wymagane ww. ustawą warunki.

Biorąc pod uwagę cytowane powyżej przepisy prawa i przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy że:

* żona wnioskodawcy spełniła wymagany przepisem warunek zameldowania na pobyt stały przez okres minimum 12 miesięcy przed datą zbycia prawa do tego lokalu,

* wnioskodawca, ponieważ nie był zameldowany na pobyt stały w tym lokalu nie spełnia tego warunku.

Zatem pomimo złożenia przez małżonków wymaganego oświadczenia, od podatku dochodowego będzie zwolniony tylko przychód ze sprzedaży 1/2 części przedmiotowego prawa do lokalu, stanowiącego wspólność małżeńską, jako że wnioskodawca nie spełnił warunków nałożonych ww. ustawą by móc skorzystać z tego zwolnienia. Pozostała #189; część przychodu ze sprzedaży tego prawa podlega więc opodatkowaniu na zasadach przedstawionych powyżej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.