IBPB2/415-188/08/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 22 stycznia 2008 r. (data wpływu do tut. BKIP 28 stycznia 2008 r.) uzupełnionym w dniu 8 kwietnia 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zamiany mieszkania własnościowego na inny lokal mieszkalny - jest nieprawidłowe.

W dniu 28 stycznia 2008 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zamiany mieszkania własnościowego na inny lokal mieszkalny. Z uwagi na stwierdzone braki formalne wniosku, pismem z dnia 28 marca 2008 r. Znak: IBPB2/415-188/08/JG wezwano do ich uzupełnienia. Wniosek został uzupełniony w dniu 8 kwietnia 2008 r. W związku z wątpliwościami, jakie pojawiły się po uzupełnieniu przedmiotowego wniosku pismem z dnia 15 kwietnia 2008 r. Znak: IBPB2/415-188/08/JG ponownie wezwano do uzupełnienia wniosku. Na powyższe wezwanie wnioskodawczyni nie udzieliła odpowiedzi.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W maju 2000 r. rodzice wnioskodawczyni wykupili od Gminy na własność mieszkanie komunalne. Wnioskodawczyni zaznaczyła, iż ww. mieszkanie zostało wykupione z bonifikatą w związku z czym Gmina zastrzegła w akcie notarialnym, że kwota bonifikaty po jej zwaloryzowaniu podlega zwrotowi w przypadku zbycia ww. mieszkania w przeciągu 10 lat na rzecz innej osoby z wyłączeniem osób bliskich. Z uwagi, iż przedmiotowe mieszkanie było zbyt małe rodzice wnioskodawczyni postanowili w maju 2007 r. dokonać jego zamiany na większe również własnościowe mieszkanie. W czasie dokonywania formalności związanych z zamianą mieszkań pracownicy Gminy poinformowali rodziców wnioskodawczyni, że Gmina tylko w przypadku przepisania (podarowania) mieszkania na osoby bliskie nie będzie ubiegać się o zwrot udzielonej bonifikaty. Wobec powyższego rodzice wnioskodawczyni by uniknąć konfliktu z Gminą, na podstawie aktu notarialnego z dnia 17 maja 2007 r. dokonali darowizny mieszkania będącego przedmiotem zamiany na rzecz wnioskodawczyni i jej siostry. Następnie otrzymane w drodze darowizny mieszkanie wnioskodawczyni wraz z siostrą w dniu 17 maja 2007 r. dokonała jego zamiany na mieszkanie większe. Wnioskodawczyni oświadczyła, iż umowa zamiany podarowanego mieszkania została zawarta w tej samej Kancelarii Notarialnej i w tym samym dniu. Zamiana mieszkań nastąpiła bez żadnych dopłat i spłat. Wnioskodawczyni nadmieniła również, iż otrzymane w darowiźnie mieszkanie miało bardzo wysoki standard i bardzo dobrą lokalizację, natomiast mieszkanie nabyte w drodze zamiany nadawało się do kapitalnego remontu (położone na parterze), zaś wartość rynkowa mieszkań była taka sama. Ponadto wnioskodawczyni podkreśliła, iż w zamienianym mieszkaniu wraz z siostrą i rodzicami zamieszkiwała i była zameldowana na pobyt stały od 20 września 1991 r. Po zamianie mieszkań wnioskodawczyni wraz z siostrą i rodzicami zamieszkuje obecnie w mieszkaniu nabytym w drodze zamiany, a od dnia 18 maja 2007 r. posiadają zameldowanie na pobyt stały. Zaznaczyła również, iż w ciągu najbliższych lat nie planuje zbycia przedmiotowego lokalu mieszkalnego ani jego zamiany. Ponadto dodała, iż wraz siostrą kontynuuje naukę na studiach dziennych i pozostaje na wyłącznym utrzymaniu rodziców.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku gdy w tym samym dniu otrzymane w drodze darowizny mieszkanie zostaje zamienione na większy lokal mieszkalny bez żadnych dopłat konieczna jest zapłata podatku.

Zdaniem wnioskodawczyni zamiana darowanego mieszkania na inny lokal mieszkalny nie skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu zamiany mieszkań. Zamiana mieszkań nastąpiła bez żadnych dopłat, zamieniane mieszkania posiadały taką samą wartość rynkową. Ponadto w mieszkaniu wnioskodawczyni była zameldowana na pobyt stały przed jego otrzymaniem od rodziców w drodze darowizny.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z przepisem z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

Użyte w cytowanym wyżej przepisie pojęcie "odpłatne zbycie" obejmuje swoim zakresem nie tylko umowę sprzedaży, ale również umowę zamiany. Umowa zamiany jest umową konsensualną, odpłatną i wzajemną, w której świadczenia obu stron mają charakter niepieniężny. Zgodnie z art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy co stanowi również odpłatne zbycie rzeczy. Zamiana jest więc umową o podobnym charakterze co sprzedaż. Świadczy o tym między innymi fakt, że ustawodawca nie reguluje odrębnie tej umowy, a jedynie w art. 604 Kodeksu cywilnego stanowi, że do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży tj. art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym umowa zamiany rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę. Zasadnicza różnica między umową sprzedaży a umową zamiany polega na tym, że w umowie zamiany nie występuje świadczenie pieniężne.

Wobec powyższego zamiana nieruchomości stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, jeżeli zamiana ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Jeżeli natomiast zamiana nieruchomości następuje po upływie tego okresu, przychód z zamiany nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Zaznaczyć należy również, ze przychód podatkowy powstaje nawet w sytuacji kiedy zamiana nieruchomości następuje bez wzajemnych dopłat. Przychodem podatkowym z tytułu umowy zamiany, stosownie do art. 19 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest u każdej ze stron umowy przenoszącej własność, wartość nieruchomości, rzeczy lub prawa zbywanego w drodze zamiany. Zaznaczyć należy, że wartość ta nie może być niższa od wartości rynkowej, dla ustalenia której stosować należy odpowiednio przepisy art. 19 ust. 1, 3 i 4 ww. ustawy.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych po 1 stycznia 2007 r. W sprawie będącej przedmiotem wniosku wnioskodawczyni wraz z siostrą w dniu 17 maja 2007 r. w drodze darowizny otrzymała od rodziców mieszkanie i również w tym samym dniu dokonała zamiany darowanego mieszkania na większy lokal mieszkalny, a zatem dokonując oceny skutków prawnych przedstawionego stanu faktycznego należy stosować przepisy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 i 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6d ww. ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i sług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy).

Jak wynika z powyższego, dokonana przez wnioskodawczynię zamiana otrzymanego w drodze darowizny mieszkania na inny lokal mieszkalny skutkuje powstaniem przychodu. Zauważyć jednak należy, iż ustawodawca przewidział w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, możliwość zwolnienia z opodatkowania osiągniętego z tego tytułu przychodu.

Zgodnie bowiem z zapisem art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

Zwolnienie to ma zastosowanie do przychodów podatnika, który w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, złoży oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.W odniesieniu do osób, które uzyskały tego rodzaju przychody w 2007 r. termin do złożenia tego oświadczenia został przedłużony do 30 kwietnia 2008 r., co wynika z postanowień § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 kwietnia 2008 r. w sprawie przedłużenia terminu do złożenia oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych (Dz. U. Nr 59, poz. 361). Wobec powyższego zwolnienie o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależnione jest od spełnienia łącznie dwóch warunków:

- okres zameldowania na pobyt stały nie krótszy niż dwunastomiesięczny przed datą zbycia,- w terminie 14 dni od dnia odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa do lokalu mieszkalnego, złożenie oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia, w przypadku uzyskania tego rodzaju przychodu w 2007 r. najpóźniej do 30 kwietnia 2008 r.

Z analizy stanu faktycznego opisanego we wniosku wynika, ze wnioskodawczyni stała się współwłaścicielem mieszkania otrzymanego od rodziców w dniu 17 maja 2007 r. w drodze darowizny. W tym samym dniu wnioskodawczyni wraz z drugim współwłaścicielem mieszkania dokonała jego zamiany na inny większy lokal mieszkalny. W zamienianym lokalu mieszkalnym wnioskodawczyni była zameldowana od 20 września 1991 r., a więc wymagany ustawą okres powyżej 12 miesięcy. Tak więc zamiana #189; części udziału w zbywanym mieszkaniu (w drodze zamiany) jaki wnioskodawczyni otrzymała w 2007 r. w drodze darowizny nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym pod warunkiem, iż wnioskodawczyni w terminie do 30 kwietnia 2008 r. złożyła do urzędu skarbowego oświadczenie o spełnieniu warunków do zwolnienia, o takiej możliwości poinformowano wnioskodawczynię w piśmie z dnia 22 kwietnia 2008 r. Znak: IBPB2/415-188/07/JG.

W przypadku jeżeli wnioskodawczyni nie złożyła w ww. terminie oświadczenia, o którym mowa w art. 21 ust. 21 ustawy to dochód uzyskany ze zbycia (zamiany) #189; części prawa udziału w przedmiotowym lokalu mieszkalnym nabytym w 2007 r. w drodze darowizny podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ustawy.

Należy jednak zaznaczyć, ze zwolnieniem określonym w omawianym przepisie objęty jest jedynie przychód ze zbycia (w tym zamiany) wyłącznie lokalu mieszkalnego. Przychód ze zbycia (w tym zamiany) gruntu lub udziału w gruncie, lub w prawie wieczystego użytkowania gruntu związanego z lokalem mieszkalnym będzie podlegał opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bez względu na fakt zameldowania wnioskodawczyni w zbywanym mieszkaniu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.