IBPB2/415-156/08/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 12 stycznia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura 22 stycznia 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 stycznia 2008 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 27 października 1981 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłej 16 października 1975 r. matce wnioskodawczyni, w którym stwierdził, iż spadek nabyli mąż zmarłej oraz dwie córki po 1/3 części. W skład majątku spadkowego wchodził między innymi udział we współwłasności działki nr 669/4 o powierzchni 0,5896 ha. Na podstawie opisanego wyżej postanowienia ojciec, siostra i wnioskodawczyni nabyli między innymi po 1/9 udziału we wskazanej powyżej działce każdy.

W dniu 16 lipca 2001 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym 19 maja 1988 r. ojcu wnioskodawczyni, w którym to postanowieniu Sąd stwierdził, iż spadek nabyły córki zmarłego po połowie. Na podstawie tego postanowienia wnioskodawczyni i jej siostra nabyły po 1/18 udziału we wskazanej powyżej działce każda.

W związku z powyższym wnioskodawczyni i jej siostra były właścicielkami po 1/6 udziału we wskazanej nieruchomości.

Pozostali współwłaściciele posiadali udziały wynoszące odpowiednio:

* 1/3 części,

* 1/6 części,

* 1/6 części.

W dniu 10 maja 2007 r. na podstawie ugody sądowej zniesiono współwłasność nieruchomości poprzez jej podział w ten sposób, że:

W wyniku podziału nieruchomości przyznany wnioskodawczyni udział w nieruchomościach powstałych w drodze podziału nie powiększył się.

W dniu 23 listopada 2007 r. współwłaściciele, w tym wnioskodawczyni, zbyli działki nr 669/5 i nr 669/7.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy uzyskany przez wnioskodawczynię przychód ze sprzedaży (na podstawie umowy z dnia 23 listopada 2007 r.) 1/4 udziału we współwłasności nieruchomości - działek nr 669/5 oraz 669/7 (jako powstałych w drodze przekształcenia działki nr 669/4 nabytej w drodze spadku po rodzicach wnioskodawczyni odpowiednio z dniem 16 października 1975 r. po zmarłej natce oraz z dniem 19 maja 1988 r. po zmarłym ojcu jest wolny od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zdaniem wnioskodawczyni zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1588) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy wymienionej w art. 1 nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w ustawie wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązujący przed dniem 1 stycznia 2007 r.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. źródłem przychodu jest między innymi odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Natomiast zapis art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) stanowi, że wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a w całości - jeżeli ich nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny.

Ustawa o podatku od osób fizycznych nie definiuje pojęcia "nabycie spadku", zatem w tym zakresie mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W przypadku nabycia rzeczy i praw majątkowych tytułem spadku, za dzień nabycia spadku uznaje się dzień śmierci spadkodawcy. Zgodnie z art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast w myśl przepisu art. 925 ww. ustawy, spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Stwierdzenie nabycia spadku przez spadkobiercę następuje w drodze postanowienia Sądu (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego). Przepisy Kodeksu cywilnego uzależniają nabycie spadku od woli spadkobiercy. Oświadczenie woli w tym przedmiocie może być złożone w terminie sześciu miesięcy, liczonym od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania do dziedziczenia (art. 1012 oraz art. 1015 § 1 Kodeksu cywilnego). Złożenie oświadczenia oznacza nabycie spadku w chwili jego otwarcia z mocą wsteczną.

W przypadku wnioskodawczyni nabycie nieruchomości nastąpiło z dniem śmierci spadkodawców tj. w dniu 16 października 1975 r. oraz 19 maja 1988 r.

W następnej kolejności należy wskazać, iż zniesienie współwłasności stanowi instytucję prawa cywilnego, uregulowaną w art. 210 i 211 Kodeksu cywilnego. Zniesienie współwłasności polega na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej należącej do wszystkich współwłaścicieli. W wyniku zniesienia współwłasności dochodzi tylko do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Podstawowym sposobem zniesienia współwłasności jest fizyczny podział rzeczy wspólnej, który następuje umową zniesienia współwłasności w drodze przyznania każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej rzeczy wspólnej, a wielkość przyznanych części powinna odpowiadać wielkości udziału we współwłasności. Jeżeli więc udział w działkach powstałych w wyniku podziału jest zgodny z udziałem posiadanym przed zniesieniem współwłasności nie następuje nabycie podlegające opodatkowaniu, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Zniesienie współwłasności, w wyniku którego udział w nieruchomości nie zwiększył się, zmienia jedynie charakter własności. Taki charakter i skutki dla wnioskodawczyni miało zniesienie współwłasności dokonane w dniu 10 maja 2007 r. na podstawie ugody sądowej. Przed zniesieniem współwłasności wnioskodawczyni była współwłaścicielką (w 1/6 udziału) działki nr 669/4 o powierzchni 0,5896 ha. Wskutek zaś podziału wnioskodawczyni stała się współwłaścicielką (w 1/4 udziału) dwóch nowo utworzonych działek o łącznej powierzchni 0,3903 ha. Zatem o ile przed podziałem nieruchomości udział wnioskodawczyni odpowiadał powierzchni 0,09825 ha, to po podziale jej udziałowi odpowiadała powierzchnia 0,097575 ha.

Przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości w ramach posiadanego udziału nabytego w drodze spadku, który przed zniesieniem współwłasności przysługiwał nabywcy jest wolny od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zdaniem wnioskodawczyni uzyskany przez nią przychód ze sprzedaży (na podstawie umowy z dnia 23 listopada 2007 r.) #188; udziału we współwłasności nieruchomości - działek nr 669/5 i 669/7 (jako powstałych w drodze przekształcenia działki nr 669/4 nabytej w drodze spadku po rodzicach wnioskodawczyni odpowiednio z dniem 16 października 1975 r. po zmarłej matce oraz z dniem 19 maja 1988 r. po zmarłym ojcu jest wolny od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw w związku z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie m.in.:

W myśl powyższego, rozstrzygającym faktem odnośnie ewentualnego opodatkowania odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości będzie miał moment i forma prawna pierwotnego nabycia.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności.

Zniesienie współwłasności polega na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej należącej do wszystkich współwłaścicieli, ponieważ współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. W rezultacie dochodzi tylko do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Jeżeli zatem udział w działkach powstałych w wyniku podziału jest zgodny z udziałem posiadanym przed zniesieniem współwłasności nie następuje nabycie podlegające opodatkowaniu, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Zniesienie współwłasności, w wyniku którego udział w nieruchomości nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności.

Jedynie nabycie nieruchomości w drodze działu spadku lub zniesienia współwłasności w części przekraczającej udział spadkowy (nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie) stanowi nabycie w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. W konsekwencji należny jest podatek dochodowy z tytułu sprzedaż nieruchomości i praw majątkowych.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2007 r. w wyniku umowy o dział spadku i zniesienie współwłasności, udział wnioskodawczyni w nieruchomości nie uległ powiększeniu, nie doszło więc do nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy, gdyż wartość otrzymanej przez wnioskodawczynię nieruchomości odpowiadała wartości udziału, jaki przysługiwał jej w wyniku nabycia spadku. W związku z powyższym należy stwierdzić, iż nabycie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło odpowiednio w 1975 r. i 1988 r., oznacza to, że pięcioletni termin, określony zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy upłynął odpowiednio z końcem 1980 r., i 1993 r. Tym samym sprzedaż działek w 2007 r. nie stanowi w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe, gdyż w przedstawionym stanie faktycznym nie ma podstaw powoływanie się na zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r., gdyż sprzedaż udziałów w obu nieruchomościach nie stanowi w ogóle dla wnioskodawczyni źródła przychodu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.