IBPB2/415-1204/08/MK - Skutki podatkowe postawienia udziału członkowskiego po zmarłym członku spółdzielni do dyspozycji osobie wskazanej w deklaracji.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni, przedstawione we wniosku z dnia 24 czerwca 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 1 lipca 2008 r.) uzupełnionym w dniu 24 września 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych postawienia udziału członkowskiego po zmarłym członku spółdzielni do dyspozycji osobie wskazanej w deklaracji - jest prawidłowe.

W dniu 1 lipca 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych postawienia udziału członkowskiego po zmarłym członku spółdzielni do dyspozycji osobie wskazanej w deklaracji.

Z uwagi na braki formalne wniosku pismem z dnia 11 września 2008 r. Znak: IBPB2/415-1204/08/MK wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. W dniu 24 września 2008 r. wpłynęło do tut. Biura uzupełnienie ww. wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 2008 r. zmarł członek Spółdzielni. Członek zgodnie ze statutem i prawem spółdzielczym - art. 16 § 3, w deklaracji złożył pisemne oświadczenie wskazując osobę, której Spółdzielnia zobowiązana jest po jego śmierci wypłacić udziały. Prawo z tego tytułu nie należy do spadku. Zgodnie ze statutem wskazana w deklaracji osoba może otrzymać zwrot udziału lub wyrazić chęć przystąpienia do Spółdzielni w charakterze członka. Osoba zadeklarowała się na przystąpienie na członka Spółdzielni w miejsce zmarłego.

W dniu 3 marca 2008 r. została podjęta uchwała o przyjęcie w poczet członków Spółdzielni i z tym dniem, zdaniem Spółdzielni został postawiony do dyspozycji udział po zmarłym członku zainteresowanej osobie.

W związku z objęciem przez zainteresowanego udziału po zmarłym członku w dniu 3 marca 2008 r. Spółdzielnia jako płatnik pobrała zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 11 ust. 1, art. 18 i art. 42 ust. 1 traktując objęcie udziału jako przychód z prawa majątkowego.

Zainteresowana kwestionuje pobranie powyższej zaliczki na podatek dochodowy twierdząc, że zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn udziały te otrzymała na podstawie umowy darowizny sporządzonej notarialnie, o której Spółdzielnia w dacie objęcia udziału i potrącenia zaliczki na podatek nie miała żadnej wiedzy.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy zasadnym było pobranie przez Spółdzielnię jako płatnika zaliczki na podatek, jeżeli udział był przedmiotem umowy darowizny.

Zdaniem wnioskodawcy, nabycie udziału po zmarłym członku podlega opodatkowaniu zgodnie z powołanymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawa spółdzielczego, a płatnikiem jest Spółdzielnia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Przepis art. 11 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 18 ww. ustawy stanowi, iż za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Z treści art. 41 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie, zmniejsza się, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2, o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej przez płatnika, o którym mowa w ust. 1, zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (art. 41 ust. 1a ww. ustawy).

Zgodnie z art. 42 ust. 1 ww. ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

W terminie do końca stycznia roku następującego po r. podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru. Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio (art. 42 ust. 1a ww. ustawy).

W terminie do końca lutego r. następującego po r. podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru (art. 42 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy).

W przedmiotowej sprawie należy mieć na uwadze przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 16 § 3 ww. ustawy, członek może w deklaracji lub w odrębnym pisemnym oświadczeniu złożonym spółdzielni wskazać osobę, której spółdzielnia obowiązana jest po jego śmierci wypłacić udziały. Prawo z tego tytułu nie należy do spadku.

Jeżeli zatem członek spółdzielni w deklaracji lub w odrębnym pisemnym oświadczeniu wskazał osobę, której spółdzielnia obowiązana jest po jego śmierci wypłacić udziały, wówczas wypłata udziałów stanowić będzie dla tej osoby przychód z praw majątkowych w rozumieniu art. 18 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w takim przypadku prawo z tego tytułu nie należy do spadku.

Od przychodu tego płatnik obowiązany jest do poboru zaliczki na podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 41 tej ustawy oraz kwotę pobranej zaliczki przekazać w myśl art. 42 ust. 1 ww. ustawy na rachunek właściwego urzędu skarbowego, jak również na zasadach określonych w art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy przekazać imienną informację o wysokości dochodu sporządzoną według ustalonego wzoru zarówno podatnikowi, jak i urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika.

Należy stwierdzić, iż z ogólnej definicji przychodów zawartej w art. 11 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym wynika, że przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Zatem z treści powołanych powyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie, których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym mającym konkretny wymiar finansowy.

Tak, więc, podstawą uzyskania przychodów ze źródła, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie czynności, w wyniku, których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe, którym jest zarówno wypłacony (zwrócony) udział osobie wskazanej w deklaracji, jak również i objęcie udziałów po zmarłym członku Spółdzielni przez osobę wskazaną w deklaracji, która przystąpiła na członka Spółdzielni.

Z treści złożonego wniosku wynika, że członek Spółdzielni w deklaracji złożył pisemne oświadczenie wskazując osobę, której Spółdzielnia zobowiązana jest po jego śmierci wypłacić udziały. Wskazana osoba może otrzymać zwrot udziałów lub wyrazić chęć przystąpienia do Spółdzielni w charakterze członka. W opisanym stanie faktycznym osoba wskazana zadeklarowała przystąpienie na członka Spółdzielni. Spółdzielnia postawiła udział po zmarłym członku do dyspozycji tej osoby i w związku z objęciem udziału przez wskazaną osobę pobrała zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych traktując objęcie udziału jako przychód z praw majątkowych. Wówczas osoba, która objęła udziały zakwestionowała pobór zaliczki twierdząc, że udziały otrzymała na podstawie umowy darowizny sporządzonej notarialnie, o której Spółdzielnia w dacie objęcia udziału i potrącenia zaliczki na podatek nie miała żadnej wiedzy.

W związku z tym wnioskodawca prawidłowo postąpił pobierając zaliczkę na podatek dochodowy, gdyż w dacie objęcia udziałów i poboru zaliczki fakt dokonania darowizny za życia zmarłego członka nie był znany wnioskodawcy i nie mógł mieć wpływu na obowiązki wnioskodawcy jako płatnika. Spółdzielnia na mocy wskazanych powyżej przepisów prawa obowiązana była do pobrania zaliczki na podatek i jej odprowadzenia. Tym samym wnioskodawca winien dopełnić również obowiązków ciążących na nim po zakończeniu r. tj. wystawić PIT-11, w którym wykaże przychody z tytułu praw majątkowych i pobraną zaliczkę. Natomiast osoba, która nabyła udziały w drodze darowizny, co podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) i nie może być po raz drugi opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, powinna w rocznym zeznaniu podatkowym w podatku dochodowym od osób fizycznych niewykazywać kwoty przychodów z tego tytułu ale wykazać zaliczkę pobraną przez wnioskodawcę. W ten sposób uzyska zwrot pobranej kwoty. Przepisy prawa podatkowego nie przewidują możliwości zwrotu zaliczek na podatek w ciągu r. Jest to możliwe dopiero w zeznaniu rocznym składanym po zakończeniu r. podatkowego. W związku z powyższym należy stwierdzić, że stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe, gdyż w momencie objęcia udziału i poboru zaliczki wnioskodawca nie wiedział, że osoba wskazana w deklaracji nabyła udział przed śmiercią zmarłego członka na podstawie umowy darowizny.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.