IBPB2/415-1089/08/BJ (KAN-6022/06/08) - Na jakich zasadach podlegają opodatkowaniu emeryci i renciści i członkowie ich rodzin oraz uprawnieni członkowie rodzin po zmarłych funkcjonariuszach?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej, przedstawione we wniosku z dnia 12 czerwca 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 16 czerwca 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

W dniu 16 czerwca 2008 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń socjalnych wypłacanych emerytom i rencistom oraz członkom ich rodzin, a także uprawnionym członkom rodzin po zmarłych funkcjonariuszach.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Środki funduszu socjalnego dla emerytów i rencistów Państwowej Staży Pożarnej oraz członków ich rodzin, których dysponentem jest Komendant Wojewódzki Państwowej Staży Pożarnej są przeznaczane na:

Uprawnionymi do korzystania są dwie grupy:

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określają wprost odniesienia do wypłacanych świadczeń z funduszu socjalnego dla emerytów i rencistów Państwowej Straży Pożarnej i członków ich rodzin. Ustawa podatkowa w art. 30 ust. 1 pkt 4 stanowi, że od uzyskanych na terytorium RP dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu świadczeń otrzymanych przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio stosunkiem pracy, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 - w wysokości 10% należności. Koło emerytów Państwowej Straży Pożarnej planuje wycieczkę zagraniczną dla uprawnionych emerytów i rencistów oraz członków ich rodzin oraz uprawnionych członków rodzin po zmarłych funkcjonariuszach Państwowej Straży Pożarnej. W związku z tym wystąpili do Komendanta o dofinansowanie wycieczki z funduszu socjalnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Na jakich zasadach podlegają opodatkowaniu:

otrzymujący świadczenia socjalne wynikające z § 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 września 2004 r. w sprawie funduszu socjalnego emerytów i rencistów Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin?

Zdaniem wnioskodawcy, przyznane ze środków funduszu socjalnego świadczenia:

Z powyższym stanowiskiem nie chce się zgodzić organizujące wycieczkę koło emerytów uważając, że świadczenia wypłacane z funduszu socjalnego osobom uprawnionym nie podlegają żadnemu opodatkowaniu.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67 z późn. zm.) funkcjonariuszom Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej, zwanym dalej "funkcjonariuszami", zwolnionym ze służby, przysługuje z budżetu państwa, na zasadach określonych w ustawie, zaopatrzenie emerytalne z tytułu wysługi lat lub w razie całkowitej niezdolności do służby, a członkom ich rodzin - w razie śmierci żywiciela.

Stosownie do art. 2 ww. ustawy w ramach zaopatrzenia emerytalnego przysługują na zasadach określonych w ustawie:

Zgodnie z art. 23 ust. 2 tej ustawy za uprawnionych członków rodziny zmarłego emeryta lub rencisty policyjnego uważa się również członków rodziny funkcjonariusza zmarłego po zwolnieniu ze służby, jeżeli w dniu śmierci spełniał on warunki wymagane do uzyskania emerytury lub renty inwalidzkiej, chociażby jego prawo do zaopatrzenia nie zostało jeszcze ustalone.

W myśl art. 27 ust. 1 ww. ustawy osobom uprawnionym do zaopatrzenia emerytalnego oraz członkom ich rodzin przysługuje prawo do świadczeń socjalnych z tworzonego na ten cel funduszu socjalnego.

Stosownie do § 2 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 września 2004 r. w sprawie funduszu socjalnego emerytów i rencistów Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 208, poz. 2124 z późn. zm.) środki funduszu mogą być przeznaczane na następujące świadczenia socjalne:

W myśl § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia świadczenia socjalne przyznaje na wniosek uprawnionego, złożony osobiście lub za pośrednictwem organizacji zrzeszającej emerytów i rencistów, kierownik jednostki organizacyjnej, uwzględniając sytuację życiową, rodzinną i materialną uprawnionego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu świadczeń otrzymanych przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 - w wysokości 10 % należności.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty pieniężne w zamian tych świadczeń otrzymywane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich poprzednio z zakładami pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy oraz od związków zawodowych - do wysokości nieprzekraczającej w r. podatkowym kwoty 2.280 zł. Oznacza to, że zwolnienie na mocy tego przepisu dotyczy jedynie otrzymywanych przez emerytów i rencistów świadczeń rzeczowych lub ekwiwalentów pieniężnych w zamian tych świadczeń, którymi są np. bilety do kina, teatru, karnety na basen czy siłownię, paczki świąteczne itp. Nie można natomiast uznać, iż wartość wycieczki, w części finansowanej przez zakład pracy z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych jest świadczeniem rzeczowym. Wycieczka nie stanowiąc świadczenia rzeczowego może być traktowana wyłącznie jako usługa.

W związku z powyższym, dofinansowanie do wycieczki stanowi formę świadczenia pieniężnego (nie rzeczowego) i w świetle obowiązujących przepisów nie jest objęte zwolnieniem z podatku dochodowego od osób fizycznych. Dofinansowanie do wycieczki dla emerytów i rencistów jako świadczenie pieniężne podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z analizy treści tego przepisu wynika, iż świadczenia otrzymywane przez emerytów i rencistów mają szeroki zakres i nie odnoszą się wyłącznie do świadczeń, jakie emeryci i renciści otrzymują od swoich byłych pracodawców. Dotyczą one bowiem wszystkich świadczeń otrzymywanych w związku z uprzednio łączącym emeryta i rencistę stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracą nakładczą i spółdzielczym stosunkiem pracy, a więc dotyczą też świadczeń jakie otrzymują członkowie rodziny emeryta. Świadczenia dla tych osób są przyznane bowiem wyłącznie z powodu łączącego uprzednio emeryta stosunku pracy z zakładem pracy. Dlatego też zarówno dofinansowanie dla emeryta jak i jego rodziny stanowi dochód emeryta podlegający opodatkowaniu.

Zastosowanie ww. przepisu art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest zatem uzależnione od tego, czy udzielającym świadczenie jest podmiot będący byłym zakładem pracy świadczeniobiorcy, czy też inny podmiot. Ważne jest jedynie, aby beneficjentem świadczenia była osoba, która posiada status emeryta lub rencisty oraz, aby udzielone tym osobom świadczenie wynikało z uprzednio łączącego ich stosunku służbowego, czy stosunku pracy (stosunków pokrewnych).

Obowiązek pobrania podatku ciąży na płatnikach na mocy art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym płatnicy są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4, 4a, 5 i 13 oraz art. 30a ust. 1.

Z dniem 1 stycznia 2007 r. ustawodawca wprowadził nowe brzmienie art. 42 ust. 1 w związku z art. 41 ust. 4 cyt. ustawy, które mają zastosowanie do opodatkowania dochodów, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy, osiągniętych od tego dnia. W myśl znowelizowanych przepisów art. 42 ust. 1 i 1a ustawy, płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują pobrane kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, a w terminie do końca stycznia r. następującego po r. podatkowym płatnicy są obowiązani przesłać do właściwego urzędu skarbowego, roczne deklaracje według ustalonego wzoru (PIT-8AR).

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż wypłata świadczeń socjalnych dla emerytów i rencistów wnioskodawcy oraz członków ich rodzin winna być opodatkowana zryczałtowanym podatkiem dochodowym - w wysokości 10% należności. W tym zakresie stanowisko wnioskodawcy było zatem jedynie częściowo prawidłowe.

Zgodnie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Wypłata świadczeń socjalnych osobom pobierającym renty rodzinne lub emerytury po zmarłych funkcjonariuszach wnioskodawcy stanowi przychód z tzw. "innych źródeł", o którym mowa w powołanym wyżej art. 20 ust. 1 ustawy, winna więc być opodatkowana podatkiem dochodowym według skali obowiązującej w danym r. podatkowym. Na wnioskodawcy nie ciążą więc obowiązki płatnika do pobrania zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego od ww. świadczeń. W myśl natomiast art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego r. podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. Zatem, na wnioskodawcy ciąży obowiązek sporządzenia informacji według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego r. podatkowego przekazania jej podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu. W tym zakresie stanowisko wnioskodawcy było zatem prawidłowe.

Reasumując, wypłacane świadczenia socjalne dla poszczególnych grup świadczeniobiorców wnioskodawcy należy opodatkować w następujący sposób:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.