IBPB1/415-581/08/RM - Powstanie przychodu należnego w podatku dochodowym.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana J. przedstawione we wniosku z dnia 30 czerwca 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 28 lipca 2008 r.) uzupełnionym w dniu 17 października 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie korekty przychodu należnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 28 lipca 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie korekty przychodu należnego.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych. Dlatego też pismem z dnia 1 października 2008 r. wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 17 października 2008 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 4 lutego 2005 r. wnioskodawca wystawił fakturę Vat na kwotę brutto 971.574,41 zł za usługi budowlane. Faktura ta nie została podpisana przez Generalnego Wykonawcę, natomiast protokół z wykonania prac został podpisany przez Kierownika Budowy, Inspektora Nadzoru oraz Kierownika Robót. Wg Sądu wyżej wymienieni nie byli uprawnieni do podpisywania protokołu więc faktura nie stanowi podstawy do roszczenia należności. Faktura Vat została zarachowana jako przychód należny (netto) oraz podatek Vat należny został rozliczony w deklaracji VAT-7. W roku 2005 wnioskodawca prowadził księgi rachunkowe, a w latach 2006-2008 prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Wyrok wydany w dniu 12 marca 2008 r. jest prawomocny, w całości oddala powództwo wnioskodawcy w zakresie wierzytelności za wystawioną fakturę.

W uzupełnieniu wniosku wskazano m.in., iż:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu stwierdzoną fakturą nieściągalną wierzytelność, która została zakwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego (prawomocny wyrok z dnia 12 marca 2008 r.), jeżeli w roku 2008 wnioskodawca rozlicza się na zasadach ogólnych prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów, a sporna faktura została wystawiona 4 lutego 2005 r., kiedy prowadził księgi rachunkowe zgodnie z ustawią o rachunkowości?

Zdaniem wnioskodawcy, do kosztów uzyskania przychodów może zaliczyć wierzytelność której nieściągalność została udokumentowania na drodze postępowania sądowego, która uprzednio na odstawie art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych została zarachowana jako przychody należne. Zmiana zasad prowadzonej dokumentacji księgowej (2005 rok - księgi rachunkowe, 2008 rok - podatkowa księga przychodów i rozchodów) nie powinna mieć wpływu na możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności nieściągalnych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2005 roku, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W myśl natomiast art. 14 ust. 1c ww. ustawy w ww. brzmieniu, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e-1g, dzień wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym:

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji "przychodu należnego" w związku z powyższym dla ustalenia momentu powstania "przychodu należnego" należy odwołać się do instytucji cywilnoprawnych w związku z faktem, że "przychody należne" są przychodami osiąganymi z działalności gospodarczej podatnika, dla której to działalności podstawowym instrumentem regulującym jest prawo cywilne. Zauważyć należy, iż użyte w art. 14 ust. 1 ww. ustawy pojęcie "kwoty należnej", bez wątpienia dotyczy usługi wykonanej, a przychód powstaje z chwilą, kiedy wymagalne stało się roszczenie o zapłatę. Nie sposób bowiem w tym względzie abstrahować od warunków umowy cywilnoprawnej, jaka łączy strony określonej umowy, zważywszy, iż jak wskazano, art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie narzuca podatnikowi, kiedy dana kwota jest mu "należna", pozostawiając tą kwestię do uregulowania stronom w łączących je umowach. Dlatego też, przychód nie może powstać przed datą, w której wymagalne stało się roszczenie o zapłatę należności za wykonaną usługę, czy sprzedany towar.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego jednoznacznie wynika, iż wnioskodawca na skutek nie dochowania formy pisemnej dla zmiany (aneksu) do wykonywanej umowy o roboty budowlane (co skutkowało jej nieważnością w tym zakresie) - utracił roszczenie o zapłatę wynagrodzenia, co zostało potwierdzone prawomocnym wyrokiem Sądu, w całości oddalającym powództwo wnioskodawcy w zakresie wierzytelności za wystawioną fakturę. Powyższe oznacza, iż wystawiona przez wnioskodawcę w 2005 roku faktura nie odzwierciedlała (jak się okazało) stanu faktycznego, a wynikający z niej przychód nieprawidłowo został uznany za przychód należny z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej i w ramach tej działalności opodatkowany.

W konsekwencji istnieje konieczność dokonania korekty właściwej kategorii podatkowej, tj. w opisanym stanie faktycznym przychodu należnego.

Przy czym korekta wystawionej przez wnioskodawcę faktury, winna zostać dokonana wstecz do okresu zaewidencjonowania ww. faktury. Jeżeli bowiem wystawiona faktura błędnie dokumentuje stan faktyczny (nienależny przychód), to skutkuje zadeklarowaniem i zapłatą podatku dochodowego w nieodpowiedniej wysokości. Nieprawidłowości te powinny zatem zostać skorygowane w odpowiednim okresie sprawozdawczym.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż skoro wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do zapłaty za wykonane usługi to stwierdzone wskazaną we wniosku fakturą kwoty nie były wierzytelnościami. W konsekwencji bezprzedmiotowym jest badanie czy kwoty powyższe są "nieściągalnymi wierzytelnościami" o którym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 20 i 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z tymi przepisami nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

W świetle powyższego przedstawione we wniosku stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.