IBPB1/415-327/07/UB - Sposób ustalenia dochodu w ujęciu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku zamiany nieruchomości wykorzystywanej przez podatnika w działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana P. przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2007 r. (data wpływu do tut. Biura - 29 października 2007 r.), uzupełnionym w dniu 25 stycznia 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dokonanej zamiany nieruchomości wykorzystywanej w działalności gospodarczej - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 października 2007 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dokonanej zamiany nieruchomości wykorzystywanej w działalności gospodarczej. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 7 stycznia 2008 r. wezwano o jego uzupełnienie. W dniu 25 stycznia 2008 r. wpłynęło ww. uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której wykorzystywał wprowadzoną do ewidencji środków trwałych nieruchomość nabytą w 1992 r. w trakcie trwania związku małżeńskiego, stanowiącą wspólnotę majątkową z żoną i składającą się z prawa wieczystego użytkowania gruntu i budynku przemysłowego. W styczniu 2007 r. zmarła żona wnioskodawcy. Wspólnie z trzema córkami dokonał sądowego otwarcia spadku i podziału masy spadkowej dotyczącej ww. nieruchomości, w wyniku czego każdy spadkobierca otrzymał po 1/8 wartości nieruchomości. Łączny udział wnioskodawcy w nieruchomości wynosił 5/8 jej wartości. W styczniu 2007 r. wnioskodawca dokonał wykreślenia tej nieruchomości z ewidencji środków trwałych, nadal prowadząc w niej działalność gospodarczą, gdyż córki użyczyły mu nieodpłatnie odziedziczone części. W lipcu 2007 r. dokonał wspólnie z córkami zamiany ww. nieruchomości na nieruchomość równą co do wartości, ustaloną na podstawie wyceny rzeczoznawcy na kwotę 206.600 zł. Sporządzony został akt notarialny, a nabywca nieruchomości wystawił dla zbywców faktury VAT. W wyniku zamiany wnioskodawca uzyskał przychód z działalności gospodarczej w wysokości 5/8 ceny zamiany, tj. 129.125 zł, który ujął w księdze przychodów i rozchodów w lipcu 2007 r. Kosztem uzyskania tego przychodu będzie: 5/8 wartości netto nieruchomości ujętej do stycznia 2007 r. w ewidencji środków trwałych oraz część kosztów sporządzenia aktu notarialnego i opłaty sądowej w wysokości 5/32. Ponadto, zgodnie z protokołem ustaleń w sprawie zamiany nieruchomości, tytułem zwrotu poniesionych kosztów przemieszczenia prowadzonej działalności gospodarczej (przemieszczenie maszyn i urządzeń, adaptacja budynku) wnioskodawca otrzymał od nabywcy tej nieruchomości, w terminie 7 dni od daty zawarcia umowy notarialnej, kwotę netto 150.000 zł. Otrzymanie tej kwoty potwierdził fakturą VAT. W uzupełnieniu wniosku wskazał, iż w ewidencji środków trwałych był ujęty budynek przemysłowy i prawo wieczystego użytkowania gruntu, natomiast odpisów amortyzacyjnych dokonywał od budynku przemysłowego.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy dokonałem prawidłowego rozliczenia w zakresie podatku dochodowego.

Zdaniem wnioskodawcy, w wyniku zamiany nieruchomości uzyskał przychód z działalności gospodarczej w wysokości 5/8 ceny zamiany. Kosztem uzyskania tego przychodu będzie 5/8 wartości netto nieruchomości ujętej do stycznia 2007 r. w ewidencji środków trwałych oraz część kosztów sporządzenia aktu notarialnego i opłaty sądowej w wysokości 5/32. Natomiast otrzymaną dodatkową kwotę 150.000 zł netto potraktował jako dopłatę na pokrycie wydatków związanych z zakupem środka trwałego, tj. rozpoczętą inwestycją w postaci adaptacji i modernizacji prowadzoną częściowo we własnej nieruchomości, a częściowo w obcej (stanowiącej własność córek), bo na taki cel zostanie ta kwota wydana. Po zakończeniu prac dokona przyjęcia na środki trwałe firmy swojej części wartości nieruchomości powiększonej o dokonane nakłady inwestycyjne w wysokości proporcjonalnej (5/8), część kosztów sporządzenia aktu notarialnego i opłaty sądowej w wysokości 5/32 oraz inwestycji w obcy środek trwały w wysokości dokonanych nakładów inwestycyjnych w wysokości proporcjonalnej (3/8).

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje:

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości w drodze zamiany u każdej ze stron umowy przenoszącej własność powstaje przychód. Jeżeli zamiana dotyczy składników majątku wykorzystywanych przy prowadzeniu działalności gospodarczej, przychód ten zostanie zaliczony do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) czyli pozarolniczej działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Z kolei w myśl art. 14 ust. 2 tej ustawy przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

Powyższy przepis, stosownie do art. 10 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy, stosuje się również do składników majątku wycofanych (przed ich zbyciem) z działalności gospodarczej, jeżeli pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat. Jak zatem wynika z ww. przepisów zaliczenie prawa wieczystego użytkowania gruntu wraz z prawem własności budynku przemysłowego do środków trwałych powoduje, że przychód uzyskany z ich odpłatnego zbycia w drodze zamiany należy zaliczyć do źródła przychodu jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. W myśl art. 24 ust. 2 ww. ustawy dochodem z odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, wykorzystywanych na potrzeby działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, jest przychód z odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. b), a w pozostałych przypadkach dochodem lub stratą jest różnica między przychodem z odpłatnego zbycia a wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (...) powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od tych środków i wartości (...).Ponadto, zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na:

Pamiętać przy tym należy, iż w myśl art. 22c pkt 1 ww. ustawy - amortyzacji nie podlegają grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Zatem, mając na uwadze powyższe przepisy oraz fakt, iż w momencie zamiany nieruchomości wnioskodawca nie był jej jedynym właścicielem (w wyniku spadkobrania współwłaścicielkami zostały córki), przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej podlegającym zaewidencjonowaniu w prowadzonej podatkowej księdze przychodów i rozchodów będzie kwota odpowiadająca posiadanemu przez niego udziałowi w tej nieruchomości (5/8). Natomiast koszt uzyskania tego przychodu stanowić będzie 5/8 niezamortyzowanej wartości początkowej budynku przemysłowego oraz wydatku na nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntu. Ponadto, podlegającym zaewidencjonowaniu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej będzie również dodatkowa kwota 150.000 zł otrzymana tytułem zwrotu poniesionych kosztów przemieszczenia prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartością początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych w drodze kupna jest cena ich nabycia, za którą uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. (...) (art. 22g ust. 3 ww. ustawy).Stosownie do art. 22g ust. 7 w. ustawy wartość początkową inwestycji w obcych środkach trwałych oraz budynków i budowli wybudowanych na obcym gruncie ustala się, stosując odpowiednio ust. 3-5.

W myśl art. 22g ust. 11 ww. ustawy, w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie. Zatem, wprowadzając nabytą w drodze zamiany nieruchomość do ewidencji środków trwałych, należy ustalić jej wartość początkową, którą stanowić będzie ustalona w proporcji do udziału we własności cena nabycia (bez wydatku na nabycie gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu, który powiększony o opłaty sądowe i notarialne z nim związane - ustalone w stosownej proporcji - stanowić będzie odrębny, nie podlegający amortyzacji środek trwały), powiększona o opłaty sądowe i notarialne związane z tym budynkiem (ustalone w proporcji) oraz nakłady na adaptację i modernizację budynku w części w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tej nieruchomości. Natomiast poniesione przez podatnika nakłady na adaptację i modernizację budynku w części niestanowiącej jego własności będą inwestycją w obcym środku trwałym.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.