IBPB1/415-294/08/ZK - Data zaliczenia do kosztów wydatku na nabycie prawa do zawarcia umowy najmu.

"(...) Wnioskodawca jest wspólnikiem Spółki cywilnej. W celu otwarcia nowej placówki handlowej Spółka nabyła prawo do zawarcia umowy najmu lokalu użytkowego. Nabycie tegoż prawa warunkowało rozpoczęcie prac budowlano-remontowych, a w konsekwencji wynajem lokalu użytkowego dla celów prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej. Na podstawie otrzymanej faktury VAT dokonano jej płatności w kwocie brutto. Dodatkowo co miesiąc Spółka opłaca czynsz z tytułu zawarcia umowy najmu. Wątpliwości interpretacyjne dotyczą możliwości bezpośredniego zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów kwoty netto poniesionego wydatku z tytułu nabycia prawa do zawarcia umowy najmu lokalu użytkowego.

(...) Zgodnie art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Z powyższego wynika, iż podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, iż wiążą się one z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu bądź też zmierza do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Jednocześnie, aby dany wydatek mógł być zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodów, musi być właściwie udokumentowany. Koszty podatkowe ponoszone przez podmiot gospodarczy podlegają podziałowi na koszty bezpośrednie i pośrednie. Koszty bezpośrednie obejmują wydatki, które są ściśle (bezpośrednio) związane z danymi przychodami jakie osiąga podmiot gospodarczy, np. wydatki na nabycie towarów. Natomiast do kosztów pośrednich zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, jednakże warunkują ich uzyskanie, np. koszty ogólnoadministracyjne.

Zasady potrącalności kosztów uzyskania przychodów w danym roku podatkowym przez podatników prowadzących księgi rachunkowe oraz podatkową księgę przychodów i rozchodów tzw. metodą memoriałową regulują przepisy art. 22 ust. 5-5c i ust. 6 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 22 ust. 5 ww. ustawy - u podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b.

W myśl art. 22 ust. 5c ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszt uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Stosownie do art. 22 ust. 6 ww. ustawy, zasady określone w ust. 5-5c, z zastrzeżeniem ust. 6b, mają zastosowanie również do podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów, pod warunkiem że stale w każdym roku podatkowym księgi te będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania przychodów odnoszących się tylko do tego roku podatkowego.

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6, zgodnie z art. 22 ust. 6b ww. ustawy, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

Wydatku związanego z uzyskaniem prawa do zawarcia umowy najmu lokalu użytkowego nie można bezpośrednio powiązać z konkretnymi przychodami osiąganymi przez Spółkę z najmu tego lokalu, gdyż jest on uiszczany przed zawarciem umowy najmu z dysponentem tego lokalu, a jego zapłata stanowi warunek podpisania umowy najmu, umożliwiający w dalszej kolejności jego najem i uzyskanie z tego tytułu przychodu. Sposób zaliczenia tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów uregulowany jest zatem postanowieniami art. 22 ust. 5c ww. ustawy.

Jednocześnie wydatek ten pomimo, iż poniesiony jednorazowo, dotyczy ściśle określonego okresu, na który została zawarta umowa najmu z dysponentem lokalu użytkowego. W świetle powyższych przepisów, o sposobie zaliczenia tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów decyduje zatem okres, na jaki została zawarta umowa najmu. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż umowa najmu lokalu została zawarta na okres 5 lat, a zatem na okres przekraczający rok podatkowy. Dlatego też przedmiotowy wydatek jako koszt pośrednio związany z przychodami, podlega rozliczeniu proporcjonalnie do długości okresu którego dotyczy, tj. okresu na jaki zawarto umowę z dysponentem lokalu użytkowego. (podkreśl. red.) (...)"