IBPB1/415-272/08/WRz (KAN-3219/03/08) - Jakie skutki w podatku dochodowym od osób fizycznych wywoła darowizna przedsiębiorstwa na rzecz syna, którego celem jest dalsze kontynuowanie działalności gospodarczej?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana Ch., przedstawione we wniosku z dnia 27 marca a 2008 r. (data złożenia w tut. Biurze 27 marca 2008 r.), uzupełnionym w dniu 9 maja 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nabycia w drodze darowizny przedsiębiorstwa osoby fizycznej - jest prawidłowe.

W dniu 27 marca 2008 r. złożono osobiście w tut. Biurze ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nabycia w drodze darowizny przedsiębiorstwa osoby fizycznej.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych. Dlatego też pismem z dnia 6 kwietnia 2008 r. wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 14 maja 2008 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione między innymi następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca zamierza nabyć od ojca, w ramach darowizny, przedsiębiorstwo. Przedsiębiorstwo to zostanie przekazane na rzecz wnioskodawcy przed likwidacją działalności gospodarczej ojca. Wnioskodawca będzie kontynuował działalność gospodarczą. Cały majątek firmy wraz z zobowiązaniami finansowymi przejmie syn. Wszyscy dotychczasowi zatrudnieni pracownicy nadal będą pracownikami firmy.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania:

(We wniosku pytania powyższe oznaczono Nr 1).

Zdaniem wnioskodawcy, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym otrzymanie przedsiębiorstwa w drodze darowizny nie prowadzi do powstania przychodu u obdarowanego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bez względu na to czy podatek od spadków i darowizn zostanie zapłacony, czy nie, np. w związku ze zwolnieniem z tego podatku. Natomiast w kwestii czy otrzymany majątek oraz towary (produkty, materiały, surowce produkcja w toku- zwane dalej towarami) będzie mógł stanowić koszt uzyskania przychodów należy stwierdzić, iż stosownie do przepisu art. 22 ust 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Powyższy przepis uzależnia zatem możliwość zaliczenia wydatku w ciężar kosztów uzyskania przychodów od spełnienia łącznie wymienionych niżej warunków:

Biorąc powyższe pod uwagę wartość przedmiotu darowizny towarów nie stanowi kosztu uzyskania przychodu po stronie obdarowanego, gdyż nie został spełniony jeden z warunków, tj. nie poniesiono kosztu nabycia przedmiotu darowizny. Jednakże towary nabyte w drodze darowizny stały się własnością Wnioskodawcy, dlatego też ma on prawo ująć je w ewidencji księgowej (podatkowej księdze przychodów i rozchodów) jako remanent początkowy. Towary objęte spisem z natury winny być wycenione zgodnie z § 29 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.) wg cen zakupu lub nabycia albo wg cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia.

Jeśli zaś chodzi o odpisy amortyzacyjne dokonywane od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, to stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ww. ustawy, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku lub darowizny, jeżeli nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw, lub dochód z tego tytułu jest zwolniony z podatku dochodowego, lub nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.

Z kolei przepis art. 22 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż kosztem uzyskania przychodów są odpisy amortyzacyjne z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23. Sposób ustalenia wartości początkowej środków trwałych nabytych w drodze darowizny określony został w art. 22g ust. 1 pkt 3 ustawy. Stosownie do uregulowań zawartych w tym przepisie, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych m.in. w drodze darowizny uważa się wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny określa tę wartość w niższej wysokości, wtedy przyjmuje się wartość wynikającą z umowy darowizny. Artykuł 22g ust. 15 ustawy stanowi ponadto, że w razie nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze spadku lub darowizny, łączną wartość początkową nabytych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowi suma ich wartości rynkowej, nie wyższa jednak od różnicy pomiędzy wartością tego przedsiębiorstwa albo jego zorganizowaną częścią a wartością składników mienia, niebędących środkami trwałymi ani wartościami niematerialnymi i prawnymi, określoną dla celów podatku od spadków i darowizn.

W myśl art. 22g ust. 16 ustawy przy ustalaniu wartości początkowej poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zgodnie z ust. 1 pkt 3-5 oraz ust. 2, 8, 9, 14 i 15, przepis art. 19 stosuje się odpowiednio. W myśl art. 19 ust. 3 ww. ustawy wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Reasumując, w przypadku nabycia przedsiębiorstwa w drodze darowizny wartość początkową poszczególnych środków trwałych (wchodzących w skład tego przedsiębiorstwa) wyznacza wartość rynkowa tych składników z dnia dokonania darowizny ustalona zgodnie z zasadami określonymi w art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tym że dla celów amortyzacji poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych powołanej wyżej ustawy, łączna wartość początkowa ww. składników (będąca sumą ich wartości rynkowych) nie może być wyższa od różnicy pomiędzy wartością tego przedsiębiorstwa a wartością składników mienia niebędących środkami trwałymi ani wartościami niematerialnymi i prawnymi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Zauważyć jednocześnie należy, iż fakt ujęcia w remanencie, nabytych w drodze darowizny towarów nie uprawnia do ustalenia dochodu w sposób, o którym mowa w pkt 21 Objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów - wartość remanentu początkowego należy pomniejszyć o wartość nabytych w drodze darowizny towarów.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do treści pisma wnioskodawcy z dnia 15 maja 2008 r., będącego odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 6 kwietnia 2008 r., a kwestionującego sumę należnych od złożonego wniosku opłat (4 x 75 zł) zauważyć należy, iż zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Przy czym można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie. (art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej).

W myśl art. 14f § 1 i 2 Ordynacji podatkowej wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 75 zł, którą należy wpłacić w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku. W przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

W świetle powyższych przepisów, opłata pobierana jest nie tyle od samego wniosku (tj. z tytułu jego rozpatrzenia) ile za wydanie interpretacji indywidualnej. Wielkość opłaty powinna być zatem jednoznacznie wiązana nie z ilością stanów faktycznych (zdarzeń przyszłych) lecz z koniecznością wydania więcej niż jednej interpretacji (por. B. Adamiak, J. Borkowski, R. Mastalski, J. Zubrzycki, "Ordynacja podatkowa - komentarz 2007", str. 150).

Jeżeli zatem treść złożonego wniosku, a zwłaszcza zawarte w nim stanowisko dotyczy regulacji prawnych zawartych w czterech ustawach podatkowych, co zdaniem tut. organu rodzi konieczność wydania czterech interpretacji indywidualnych - to od wniosku tego powinna zostać uiszczona opłata w wysokości czterokrotności opłaty podstawowej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.