IBPB1/415-220/07/KB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana J. przedstawione we wniosku z dnia 31 października 2007 r. (data wpływu do tut. Biura - 2 listopada 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zaprowadzenia ksiąg rachunkowych w związku z osiągnięciem w roku 2007 przychodu przekraczającego kwotę 3.200.000 zł z prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz sposobu ustalania i opodatkowania uzyskiwanych z ww. źródła przychodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 2 listopada 2007 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zaprowadzenia ksiąg rachunkowych w związku z osiągnięciem w roku 2007 przychodu przekraczającego kwotę 3.200.000 zł z prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz sposobu ustalania i opodatkowania uzyskiwanych z ww. źródła przychodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Podatnik prowadzi wspólnie z żoną gospodarstwo rolne (w rozumieniu ustawy o podatku rolnym) i działy specjalne produkcji rolnej (pieczarkarnie). Małżonkowie pozostają we wspólności majątkowej małżeńskiej. Grunt pod jedną pieczarkarnią - o największym metrażu (ok. 2000 m²) - jest zapisany w księgach wieczystych na męża, gdyż grunt z zabudowaniem otrzymał w formie darowizny przed zawarciem związku małżeńskiego. W trakcie trwania związku małżeńskiego, biorąc kredyt wspólnie z małżonką, dokonał wraz z nią rozbudowy pieczarkarni, powiększając jej metraż do 5000 m². Pozostała część gospodarstwa rolno - ogrodniczego (pole, zabudowania) są w księgach wieczystych zapisane na małżonków. Małżonkowie wspólnie prowadzą gospodarstwo. Do roku 2004 Naczelnik Urzędu Skarbowego wydawał dwie decyzje w sprawie działów specjalnych produkcji rolnej, rozdzielając metraż pieczarkarni w połowie na męża i w połowie na żonę. W latach 2005, 2006 i 2007 wyłącznie mąż otrzymał decyzję w sprawie wymiaru podatku od działów specjalnych z podaniem całego metrażu na niego. Końcem roku 2007 małżeństwo wspólnie kupiło dodatkową pieczarkarnię, której metraż zadeklarowała do uprawy żona (600 m²) otrzymując w tym zakresie odrębną decyzję. W roku 2008 ponownie cały metraż ze wszystkich pieczarkarni będzie podany w połowie na męża i w połowie na żonę. Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług, rezygnując ze zwolnienia (rolnik ryczałtowy), dokonano wyboru osoby reprezentującej wspólne gospodarstwo rolne w osobie męża. Tak więc mąż został zarejestrowany jako czynny podatnik VAT i od kilku lat podając swój NIP wystawia faktury sprzedaży oraz bierze na siebie faktury zakupu dotyczące wspólnego gospodarstwa. Obrót i zakupy są więc dokumentowane na imię i nazwisko męża i z jego numerem NIP. Do tej pory nie prowadzono ksiąg, a dochód był opodatkowany na podstawie decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w zależności od zadeklarowanej ilości uprawianych metrów produkcji pieczarek. W roku 2007 obrót może przekroczyć kwotę, o której mowa w ustawie o rachunkowości (800.000 euro).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem wnioskodawcy ustawa o rachunkowości w art. 2 ust. 2 pkt 2 wskazuje, że obowiązkowo księgi prowadzi spółka lub osoba fizyczna osiągająca przychody w roku podatkowym w wartości powyżej 800.000 euro. W opisanym przypadku nie zawarto spółki między małżonkami. Tak więc definiując przychód należy odnieść go do każdej osoby odrębnie, gdyż opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych dotyczy odrębnie każdego podatnika - odrębnie męża i odrębnie żony. Stąd należy przyjąć, że małżonkowie prowadząc wspólnie działalność w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej - faktycznie osiągają połowę wspólnych przychodów. Tak więc po osiągnięciu w roku 2007 przychodów w kwocie 3.200.000 zł oznaczać będzie to, że na każdego z małżonków, na osobę - podatnika przypada przychód 1.600.000 zł.

Ad 1) W opisanym stanie faktycznym w przypadku osiągnięcia w roku 2007 łącznego przychodu w kwocie 3.200.000 zł - ze sprzedaży wyprodukowanych we własnych pieczarkarniach pieczarek - w roku 2008 wnioskodawca nie ma obowiązku prowadzenia księgi rachunkowej zgodnie z ustawa o rachunkowości, gdyż przypadający na niego przychód stanowiłby 1.600.000 zł i nie przekracza wartości 800.000 euro.

Ad 2) W sytuacji interpretacji zakładającej, że wnioskodawca obowiązany jest prowadzić w roku 2008 księgi rachunkowe, powinien w nich ujmować wyłącznie połowę osiąganych przychodów w roku 2008 w związku o opodatkowaniem drugiej połowy przez żonę, która nie przekroczy w roku 2007 wartości kwoty 800.000 euro i nie będzie tym samym zobowiązana do prowadzenia w roku 2008 ksiąg rachunkowych, a która nadal będzie osiągać w połowie przychody i dochody ze wspólnej działalności w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej. Żona będzie zgłaszać Naczelnikowi połowę metrażu wspólnych pieczarkarni i będzie płaciła podatek od norm szacunkowych dochodu ustalonych w drodze decyzji.

Ad 3) W przypadku prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej wspólnie przez małżonków, z których tylko jeden małżonek wystawia faktury sprzedażowe dokumentujące wszystkie wspólne obroty i przychody na swój numer NIP, wartość kwoty 800.000 euro zobowiązująca do prowadzenia ksiąg rachunkowych i obliczania na ich podstawie podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym dotyczy każdego małżonka odrębnie i ustalana jest jako połowa osiąganych wspólnie przychodów.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) działy specjalne produkcji rolnej stanowią odrębne źródło przychodów. W myśl art. 24 ust. 4 ww. ustawy dochód z tego źródła może być ustalony w dwojaki sposób:

* przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu z określonej powierzchni upraw lub jednostki produkcji zwierzęcej, wyszczególnionych w załączniku nr 2 ustawy,

* w oparciu o prowadzoną przez podatnika księgę podatkową.

Stosownie do regulacji art. 15 ww. ustawy przychód z działów specjalnych produkcji rolnej ustala się według zasad określonych w art. 14 jeżeli podatnik prowadzi księgi wykazujące te przychody. O zamiarze założenia ksiąg podatnik jest obowiązany zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego przed rozpoczęciem roku podatkowego albo przed rozpoczęciem prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli nastąpiło ono w ciągu roku.W myśl art. 24a ust. 4 ww. ustawy obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14, za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości.

Limit kwotowy wskazany w art. 24a ust. 4 ww. ustawy, zobowiązujący podatnika do zaprowadzenia ksiąg rachunkowych precyzuje art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 76. poz. 694 z późn. zm.). Stanowi on, iż przepisy ustawy o rachunkowości stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 800.000 euro. Przy czym wielkość wyrażoną w euro - stosownie do art. 3 ust. 3 ww. ustawy o rachunkowości - przelicza się na walutę polską po średnim kursie ustalonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień 30 września roku poprzedzającego rok obrotowy.

Z powyższego wynika, że wyboru sposobu ustalania dochodu ze źródła, którym są prowadzone działy specjalne produkcji rolnej, tj. na podstawie ksiąg bądź norm szacunkowych dokonuje sam podatnik. Jednakże możliwość wyboru sposobu ustalania dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej jest ograniczona wielkością uzyskiwanego przychodu z tego źródła. Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych zależy bowiem od formy prawnej jednostki lub wielkości osiąganych przychodów, nie zaś od przedmiotu działalności i sposobu opodatkowania. Jeżeli więc przychody netto osób fizycznych prowadzących działy specjalne produkcji rolnej przekroczą kwotę określoną w art. 2 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o rachunkowości - tj. kwotę 800.000 euro - osoby te są zobowiązane do stosowania przepisów o rachunkowości i założenia ksiąg rachunkowych od nowego roku podatkowego, następującego po roku, w którym ich przychód uzyskany z prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej przekroczył ww. limit.

W przypadku prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej przez współmałżonków, graniczna kwota przychodu, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o rachunkowości, dotyczy łącznie obojga małżonków. Przedmiotem działalności każdego z nich jest bowiem prowadzenie gospodarstwa rolnego jako całości, a nie tylko takiej jego część, jaka odpowiada udziałowi w przychodach, wykazywanemu w podatku dochodowym.Ze złożonego wniosku wynika, iż wnioskodawca wspólnie, tj. wraz z żoną prowadzi gospodarstwo rolne, w ramach którego małżonkowie uzyskują przychody z działów specjalnych produkcji rolnej. Dlatego też stwierdzić należy, że jeżeli w roku 2007 przychody wnioskodawcy i jego małżonki uzyskiwane z tego źródła przychodów przekroczą równowartość 800.000 euro tzn. kwotę 3.022.000 zł (wg wyliczenia 800.000 euro x 3,7775 zł - średni kurs euro NPB z dnia 28 września 2007 r.) a nie jak błędnie wskazano we wniosku kwotę 3.200.000 zł - to w 2008 r. będą oni obowiązani do zaprowadzenia ksiąg rachunkowych (które będą prowadzić wspólnie) i stosownie do treści art. 6 ust. 1 ww. ustawy o rachunkowości w księgach tych ujmować wszystkie osiągnięte przychody i koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe. Przy czym - zasady wyrażane w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczenia kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy).

Pamiętać przy tym należy, iż jak wynika z zastrzeżenia zawartego w art. 8 ust. 1a ww. ustawy przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, lub działów specjalnych produkcji rolnej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 4, osiąganych przez podatników opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30c, nie łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.W myśl natomiast art. 24 ust. 4 tejże ustawy dochodem (stratą) z działów specjalnych produkcji rolnej jest różnica pomiędzy przychodem z tytułu prowadzenia tych działów a poniesionymi kosztami uzyskania. W konsekwencji opodatkowanie uzyskanych przez małżonków dochodów z prowadzonych wspólnie działów specjalnych produkcji rolnej winno nastąpić zgodnie z ww. zasadami, a więc w szczególności z uwzględnieniem ustalonego przez nich prawa do udziału w zysku.

W związku z powyższym stanowisko wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.