IBPB1/415-102/07/BK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Z 2007 r. Nr 112 poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani C., przedstawione we wniosku z dnia 3 września 2007 r. (data wpływu do tut. Biura - 7 września 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości ustalania różnic kursowych wg kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski oraz interpretacji pojęcia "faktycznie zastosowanego kursu waluty" - jest prawidłowe.

W dniu 7 września 2007 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości ustalania różnic kursowych wg kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski oraz interpretacji pojęcia "faktycznie zastosowanego kursu waluty".

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług transportowych, spedycyjnych i logistycznych, a także sprzedaży pojazdów na rzecz innych podmiotów w tym nierezydentów. Zdarza się, iż faktury wystawiane są w walucie obcej na rzecz nierezydentów, a także rezydentów (w oparciu o posiadane zezwolenie dewizowe).Zapłata za usługi również dokonywana jest w walutach obcych (EUR, USD), na rachunek walutowy podatnika. Wpływające należności nie są przewalutowywane. Środki te są gromadzone na bieżących rachunkach walutowych oraz na lokatach walutowych lub służą do zapłaty zadłużenia spółki zaciągniętego w walutach obcych wobec kontrahentów.

Kurs stosowany przez bank w momencie wpływu przelewu jest niemożliwy do ustalenia, gdyż notowania walut w banku podatnika mają charakter płynny i zmieniają się w czasie rzeczywistym. Podatnik nie ma również informacji na wyciągu o równowartości w PLN kwoty, która wpłynęła w walucie obcej. Stąd też, podatnik - nawet "ręcznie" - nie jest w stanie obliczyć zastosowanego przez bank kursu waluty. Wpływające kwoty nie są bowiem w ogóle przeliczane.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem wnioskodawcy kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień, w którym otrzymano należności za otrzymane usługi ma zastosowanie również w sytuacji, gdy podatnik na podstawie dokumentów bankowych nie jest w stanie samodzielnie ani za pomocą innych źródeł, ustalić kursu przewalutowania faktycznie stosowanego przez bank prowadzący rachunek bankowy podatnika. Stąd też podatnik uważa, że zawsze, gdy nie jest obiektywnie możliwe ustalenie "faktycznie zastosowanego kursu waluty" - można, dla celów ustalania różnic kursowych, zastosować kurs NBP średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień operacji pieniężnej.

Dlatego też podatnik stoi na stanowisku, że podatkowe rozliczenie różnic kursowych powinno być dokonywane co do zasady według faktycznie zastosowanego kursu waluty. Jednakże w sytuacji, gdy bank nie informuje podatnika o stosowanym kursie, bądź w sytuacji korzystania z usług banku zagranicznego (który nie ustala kursów walutowych do przeliczania PLN) i nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty, wówczas należy stosować kursy średnie ogłaszane przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego operacje walutowe. Właściwym kursem odniesienia dla obliczenia różnic kursowych jest więc (...) kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień operacji pieniężnej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe:

Na wstępie należy zauważyć, iż wprowadzone od 1 stycznia 2007 r. zmiany w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) zasadniczo zmieniły dotychczasowe przepisy dotyczące różnic kursowych, wpływających na podstawę opodatkowania, uzależniając sposób ustalania różnic kursowych od przyjętej metody ustalania tych różnic (wg zasady bilansowej - art. 14b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub podatkowej określonej w art. 24c cyt. ustawy) jak również od faktu, czy podmiot ustalający różnice kursowe posiada własne konto walutowe, czy też dokonuje zakupu (sprzedaży) środków płatniczych.Według ogólnej zasady określonej w art. 14 ust. 1a ustawy ww. ustawy przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

W myśl art. 24c ust. 1 cyt. ustawy różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3 powołanego przepisu. Sposób ustalania różnic kursowych w przypadku sprzedaży towarów lub usług za które należność określana jest i uiszczana w walutach obcych reguluje art. 24c ust. 2 pkt 1 oraz ust. 3 pkt 1 ww. ustawy. W myśl ww. przepisów - dodatnie różnice kursowe powstają jeżeli wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia.

Natomiast ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia. Zgodnie z art. 24c ust. 4 ww. ustawy jeżeli przy obliczaniu wartości różnic kursowych, o których mowa w ust. 2 i 3, nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, przyjmuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

Przy czym jeżeli faktycznie zastosowany kurs waluty, o którym mowa w ust. 2 i 3, jest wyższy lub niższy odpowiednio o więcej niż powiększona lub pomniejszona o 5% wartość kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty, organ podatkowy może wezwać strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających zastosowanie kursu walut. W razie niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają zastosowanie faktycznego kursu waluty, organ podatkowy określi ten kurs opierając się na kursach ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski (art. 24c ust. 5 ww. ustawy). Stosownie do art. 24c ust. 6 wyżej cytowanej ustawy przez średni kurs ogłaszany przez Narodowy Bank Polski o którym mowa w ust. 2 i 3, rozumie się kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu lub poniesienia kosztu.

W świetle wskazanych powyżej przepisów prawa, przy obliczaniu wartości różnic kursowych, powstających w wyniku zapłaty na rachunek dewizowy wnioskodawcy, powinien on co do zasady zastosować kurs kupna banku, z którego usług korzysta, a więc kurs faktycznie zastosowany pomimo, że nie miała miejsca operacja odsprzedaży walut do banku. Wyłącznie zatem w sytuacjach, w których nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty, zastosowanie znajduje regulacja o której mowa w art. 24c ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzasadniająca przyjęcie kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego operacje walutowe.

Sytuacje powyższe występują w szczególności, gdy podatnik posiada rachunek walutowy w banku zagranicznym nie ustalającym kursu waluty na złote, ale i w każdym innym przypadku, gdy podatnik nie ma możliwości ustalenia kursu faktycznie zastosowanego. Przy czym wskazany powyżej brak możliwości ustalenia kursu faktycznie zastosowanego musi być, oparty na obiektywnych i weryfikowalnych przesłankach, wskazujących, iż w określonej sytuacji podatnik pozbawiony jest jakiejkolwiek możliwości ustalenia ww. kursu.

W konsekwencji dla zastosowania kursu średniego, o którym mowa w art. 24c ust. 4 i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wystarczy samo wskazanie, iż:

* notowania banku podatnika mają charakter płynny i zmieniają się w czasie rzeczywistym (podatnik może bowiem przyjąć w szczególności kurs waluty jego banku jaki obowiązuje na koniec dnia), czy też,

* podatnik nie ma informacji na otrzymanym z banku wydruku o równowartości w PLN, kwoty która wpływa w walucie obcej (jeżeli np. zwracając się do banku podatnik uzyska informację w tym zakresie).

Jak już bowiem wskazano podatnik musi być pozbawiony jakiejkolwiek możliwości ustalenia kursu faktycznie zastosowanego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.