IBPB-2-2/4511-523/15/JG - PIT w zakresie odliczenia od dochodu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 10 sierpnia 2015 r. (data otrzymania 18 sierpnia 2015 r.), uzupełnionym 27 października 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia od dochodu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 sierpnia 2015 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia od dochodu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych.

W związku z brakami formalnymi, pismem z 12 października 2015 r. Znak: IBPB-2-2/4511-523/15/JG, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 27 października 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest emerytem, który przeszedł na wcześniejszą emeryturę. Ze względu na wiek oraz posiadane przez niego kwalifikacje Wnioskodawca posiada możliwość wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę. Wysokość otrzymywanego wynagrodzenia z tytułu wykonywanej pracy powoduje przekroczenie określonych w ustawie emerytalnej limitów. Wnioskodawca nie podejmuje jednakże decyzji o zawieszeniu lub zmniejszeniu emerytury z tego powodu. W związku z tym Wnioskodawca od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych otrzymuje w pierwszej kolejności zawiadomienie o rozliczeniu emerytury, w którym to w pierwszej kolejności otrzymuje informację o jaką kwotę przekroczył kwotę graniczną przychodu i na jaką wysokość powinien dokonać zawieszenia emerytury za 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonuje przeliczenia ile Wnioskodawca jest zobowiązany zwrócić na konto Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, aby kwota osiągniętego przez niego przychodu nie powodowała przekroczenia wyższej kwoty granicznej, a jedynie przekroczyła niższą kwotę graniczną przychodu. Po dokonaniu wpłaty na konto Fundusz Ubezpieczeń Społecznych w wysokości 1 331,74 zł przychód Wnioskodawcy osiągnięty za 2012 r. nie będzie powodował zawieszenia emerytury, tylko jej zmniejszenie o kwotę maksymalnego zmniejszenia tj. o 6 287,64 zł. Po dokonaniu całkowitej wpłaty kwoty na konto Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję o rozliczeniu i zwrocie świadczeń po wpłacie na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, gdzie informuję Wnioskodawcę, że zobowiązany jest zwrócić kwotę 5 759,64 zł z tytułu nienależnie pobranego świadczenia w związku z tym, że emerytura za 2012 r. była wypłacona w całości. Kwoty nienależnie pobranego świadczenia Wnioskodawca nie wpłacał bezpośrednio, tylko Zakład Ubezpieczeń Społecznych w drodze windykacji, za zgodą Wnioskodawcy odlicza całego jego zobowiązanie zmniejszając wypłatę jego emerytury w roku 2013. Rozliczenia za rok 2012 Wnioskodawca dokonał w oparciu o informację PIT-40A/11A otrzymanej od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz w oparciu o informację PIT-11. Kwoty zawarte w informacji PIT-40A/PIT-11A nie zawierają zmniejszenia kwoty 1 331,74 zł na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych oraz nie zmniejszają jego dochodu o kwotę 5 759,64 zł. Informacja zawiera pełny przychód jaki pobrał w 2012 r. od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych pobierał w 2013 r. zaliczki i następnie wykazywał je w PIT-40A/PIT-11 od kwot faktycznie mu wypłaconych. Oznacza to, że w PIT-40/PIT-11 za rok 2013 opodatkowaniu podlegają kwoty emerytury rzeczywiście mu wypłacone czyli po pomniejszeniu o kwoty zwrotu świadczenia za 2012 rok. Nienależnie pobrane świadczenie zmniejsza kwotę przychodu brutto.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie.

Czy w zeznaniu rocznym za 2013 r. Wnioskodawca ma prawo do odliczenia kwoty wypłaconej na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych odliczając je od składek na ubezpieczenie społeczne.

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma możliwość pomniejszenia kwoty dochodu w rocznym zeznaniu PIT-37 za 2013 r. o kwotę przekazaną do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, która miała miejsce właśnie dopiero w roku 2013.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2013 r. - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest emerytem na wcześniejszej emeryturze. Wnioskodawca ma możliwość wykonywania pracy dodatkowej na podstawie umowy o pracę. Wysokość otrzymywanego wynagrodzenia powoduje przekroczenie określonych w ustawie emerytalnej limitów, które powodują zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia emerytalnego. Wnioskodawca nie podejmuje jednakże decyzji o zawieszeniu lub zmniejszeniu emerytury. W związku z tym Wnioskodawca od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych otrzymuje w pierwszej kolejności zawiadomienie o rozliczeniu emerytury, w którym to w pierwszej kolejności otrzymuje informację o jaką kwotę przekroczył kwotę graniczną przychodu i na jaką wysokość powinien dokonać zawieszenia emerytury za 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonuje przeliczenia ile Wnioskodawca jest zobowiązany zwrócić na konto Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, aby kwota osiągniętego przez niego przychodu nie powodowała przekroczenia wyższej kwoty granicznej, a jedynie przekroczyła niższą kwotę graniczną przychodu. Po dokonaniu wpłaty na konto Fundusz Ubezpieczeń Społecznych w wysokości 1 331,74 zł przychód Wnioskodawcy osiągnięty za 2012 r. nie będzie powodował zawieszenia emerytury, tylko jej zmniejszenie o kwotę maksymalnego zmniejszenia tj. o 6 287,64 zł. Po dokonaniu całkowitej wpłaty kwoty na konto Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję o rozliczeniu i zwrocie świadczeń po wpłacie na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, gdzie informuję Wnioskodawcę, że zobowiązany jest zwrócić kwotę 5 759,64 zł z tytułu nienależnie pobranego świadczenia w związku z tym, że emerytura za 2012 r. była wypłacona w całości. Kwoty nienależnie pobranego świadczenia Wnioskodawca nie wpłacał bezpośrednio, tylko Zakład Ubezpieczeń Społecznych w drodze windykacji, za zgodą Wnioskodawcy odlicza całego jego zobowiązanie zmniejszając wypłatę jego emerytury w roku 2013. Zakład Ubezpieczeń Społecznych pobierał w 2013 r. zaliczki i następnie wykazywał je w PIT-40A/PIT-11 od kwot faktycznie mu wypłaconych. Oznacza to, że w PIT-40/PIT-11 za rok 2013 opodatkowaniu podlegają kwoty emerytury rzeczywiście mu wypłacone czyli po pomniejszeniu o kwoty zwrotu świadczenia za 2012 rok. Nienależnie pobrane świadczenie zmniejsza kwotę przychodu brutto. Wnioskodawca uważa, że ma możliwość pomniejszenia kwoty dochodu w zeznaniu podatkowym PIT-37 za 2013 r. o kwotę przekazaną na FUS, która miała miejsce w 2013 r.

Zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 748 z późn. zm.) - prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu, na zasadach określonych w ust. 3-8 oraz w art. 105, w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 2 oraz z tytułu służby wymienionej w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6.

Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 1, uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności, z uwzględnieniem ust. 3 - art. 104 ust. 2 ww. ustawy.

W sytuacji dokonania w roku podatkowym zwrotu nienależnie pobieranych świadczeń, które uprzednio zwiększały dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, rozliczenie tego zwrotu następuje poprzez zastosowanie jednego z dwóch rozwiązań.

Zgodnie z art. 34 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób - jeżeli podatnik dokonał zwrotu nienależnie pobranych emerytur i rent lub zasiłków z ubezpieczenia społecznego, rent strukturalnych, rent socjalnych, świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych otrzymanych bezpośrednio z tego organu, a obowiązek poboru zaliczek przez ten organ trwa - organ rentowy odejmuje od dochodu kwoty zwrotów dokonanych w roku podatkowym przy ustalaniu wysokości zaliczek oraz w rocznym obliczeniu dochodu, zamieszczając na tym rozliczeniu odpowiednie informacje.

Wyżej przywołany przepis znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy trwa obowiązek poboru zaliczek przez organ emerytalny, któremu podatnik zwrócił nienależnie pobrane świadczenie zwiększające uprzednio dochód podlegający opodatkowaniu.

W sytuacji natomiast, gdy zwrócone nienależnie pobrane świadczenia nie zostały uwzględnione przez płatnika i odliczone od dochodu przy poborze zaliczek, w roku w którym zwrócono świadczenie, wówczas znajdzie zastosowanie art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy wyjaśnić, że w myśl art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika.

Zatem w sytuacji, gdy płatnik nie dokonał - na podstawie art. 34 ust. 10 ustawy - potrącenia kwoty nienależnie pobranego świadczenia zwróconego, a podatnik zwrócił je poprzez wpłatę płatnikowi z własnych środków wówczas - podatnikowi będzie przysługiwało, wynikające z art. 26 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy prawo do pomniejszenia dochodu przed opodatkowaniem o kwotę nienależnie pobranego świadczenia.

Zgodnie natomiast do art. 41b ww. ustawy - jeżeli podatnik dokonał zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, przy ustalaniu wysokości podatku (zaliczek) płatnicy, o których mowa w art. 31, 33, 35 i 41, odejmują od dochodu kwotę dokonanych zwrotów, łącznie z pobranym podatkiem (zaliczką).

Mając zatem na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny sprawy oraz przywołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacając Wnioskodawcy w 2013 r. należne świadczenie pomniejszał go w drodze windykacji za zgodą Wnioskodawcy o kwotę nienależnie pobranego świadczenia za 2012 r. Oznacza to, że przychód Wnioskodawcy za 2013 r. został pomniejszony przez ZUS o kwotę na FUS za 2012 r. Jak wskazał Wnioskodawca podatek został pobrany od kwoty faktycznie wypłaconej Wnioskodawcy. Skoro więc Zakład Ubezpieczeń Społecznych odliczył od dochodu kwoty nienależnie pobranego świadczenia to nie ma możliwości odliczenia tej kwoty po raz drugi. Z wniosku wynika, że za 2013 r. opodatkowaniu podlegała kwota emerytury po pomniejszeniu o kwoty zwrotu świadczenia na FUS za 2012 r. Kwota nienależnie pobranego świadczenia została zatem uwzględniona przez płatnika i odliczona od dochodu przy poborze zaliczki. W związku z tym, że zwrot nienależnie pobranego świadczenia nastąpił w sytuacji, gdy trwał obowiązek poboru zaliczek przez organ emerytalny zastosowany został przez płatnika art. 34 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to że w omawianej sprawie Wnioskodawca w odniesieniu do tego zwrotu nie będzie mógł skorzystać z odliczenia od dochodu na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, ponieważ zwrot ten został już potrącony przez płatnika. Dlatego też Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do pomniejszenia kwoty dochodu w rocznym zeznaniu za 2013 r. o kwotę przekazaną do FUS.

Wobec powyższej argumentacji prawnej stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.