IBPB-2-2/4511-273/16/JG - Podatek od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości nabytego w drodze zasiedzenia.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 16 lutego 2016 r. (data otrzymania 23 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości nabytego w drodze zasiedzenia - jest prawidłowe.

W dniu 23 lutego 2016 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości nabytego w drodze zasiedzenia.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca nabył w drodze zasiedzenia udział w prawie własności nieruchomości oznaczonych jako działki nr 1997, nr 2025, nr 2293, o łącznej powierzchni 0,63 ha położonych w miejscowości Ł. Powyższe zostało stwierdzone prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego z 30 stycznia 2013 r. (prawomocne z dniem 21 lutego 2013 r.). Z treści przywołanego judykatu wynika, że Wnioskodawca udział w prawie własności opisanych powyżej nieruchomości nabył 1 maja 2006 r. W dniu 1 grudnia 2015 r. Wnioskodawca przeniósł przysługujący mu udział w prawie własności działki nr 2293 na rzecz osób trzecich w drodze umowy sprzedaży sporządzonej w formie aktu notarialnego.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania.

1. Czy w związku ze zbyciem 1 grudnia 2015 r. udziału w prawie własności nieruchomości oznaczonej jako działka ewidencyjna nr 2293 (zasiedzianego z dniem 1 maja 2006 r.), po stronie Wnioskodawcy powstał obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z brzmieniem art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

2. Czy prawidłowym jest liczenie rozpoczęcia biegu terminu 5-letniego, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od daty wskazanej w prawomocnym postanowieniu Sądu Rejonowego, tj. w realiach przedstawionego stanu faktycznego od daty 1 maja 2006 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, wskazany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych 5-letni termin winien być liczony od dnia nabycia przez zasiedzenie wskazanych nieruchomości w prawomocnym postanowieniu, a nie od dnia wydania ww. postanowienia czy też od dnia jego uprawomocnienia się.

Wnioskodawca wskazał, że w pierwszej kolejności zauważyć należy, że treść przywołanej wyżej normy prawnej nie wprowadza definicji legalnej pojęcia nabycie. Tym samym koniecznym staje się sięgnięcie do regulacji instytucji zasiedzenia unormowanej w przepisach Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 172 § 1 Kodeksu cywilnego posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Opisany sposób nabycia prawa własności ma charakter pierwotny i uzależniony jest od łącznego spełnienia dwóch przesłanek - objęcia nieruchomości w posiadanie samoistne i upływu ustalonego okresu czasu nieprzerwanego posiadania, tj. 20 lat (dobra wiara) i 30 lat (zła wiara). Samo nabycie prawa własności następuje zaś ex lege z upływem ostatniego dnia wskazanego wyżej okresu posiadania (por. postanowienie SN z 21 listopada 2013 r. sygn. akt III CSK 316/12).

W ocenie Wnioskodawcy, warto przy tym zwrócić uwagę, że Sąd Rejonowy procedując w przedmiocie zasiedzenia, potwierdza wyłącznie okoliczność nabycia spornych nieruchomości (wskazując na konkretną datę w sentencji postanowienia). Tym samym orzeczenie to nie ma charakteru prawnokształtującego, lecz wyłącznie potwierdza zaistniały stan faktyczny i legitymuje wnioskodawcę do wystąpienia o zmianę wpisu prawa własności w stosownym rejestrze - księdze wieczystej. Postanowienie to ma zatem charakter deklaratywny (por. postanowienie SN z 11 października 2012 r. sygn. akt III CSK 316/11). Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu. Zważywszy zatem, że Wnioskodawca nabył udział w prawie własności sprzedanej umową sporządzoną w formie aktu notarialnego 1 maja 2006 r., odpłatne zbycie udziału w prawie własności wskazanej nieruchomości, nie rodzi obowiązku podatkowego po jego stronie. Zgodnie bowiem z przedstawionym powyżej stanem faktycznym i naprowadzoną argumentacją prawną obowiązek podatkowy powstałby gdyby Wnioskodawca sprzedał udział w rzeczonej nieruchomości najpóźniej 31 grudnia 2011 r. Co za tym idzie, zbycie udziału w prawie własności po tej dacie (31 grudnia 2011 r.) nie wywołuje skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca podkreślił, że zaprezentowane powyżej stanowisko zajęły organy podatkowe m.in. w interpretacji indywidualnej z 27 października 2010 r. Znak: IBPBII/2/415-892/10/MMa, interpretacji indywidualnej z 6 czerwca 2014 r. Znak: ILPB2/415-288/14-2/AJ, interpretacji indywidualnej z 6 marca 2012 r. Znak: IBPBII/2/415-1379/11/JG, interpretacji indywidualnej z 4 stycznia 2012 r. Znak: IPTPB2/415-623/11-4/Ko.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy - źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Mając na względzie przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380), w szczególności zaś Działu III, Tytułu I Księgi drugiej tej ustawy, nabycie własności może nastąpić m.in. poprzez jej przeniesienie w wyniku umowy, zasiedzenie bądź też w wyniku innych zdarzeń.

Zgodnie z art. 172 § 1 i § 2 ww. Kodeksu cywilnego - posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od dwudziestu lat jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). W takim przypadku nabycie nieruchomości następuje po upływie trzydziestu lat. Zasiedzenie jest zatem instytucją, która sankcjonuje trwający od dłuższego czasu stan faktyczny posiadania i jest sposobem nabywania własności. Warunkami niezbędnymi do zasiedzenia jest posiadanie samoistne i nieprzerwane oraz odpowiedni upływ czasu. Przy spełnieniu powyższych przesłanek posiadacz nabywa prawo własności.

Z powyższych przepisów wynika, że datą nabycia własności nieruchomości jest data wskazana w treści postanowienia sądu jako data nabycia własności nieruchomości, a nie data widniejąca na postanowieniu jako dzień wydania albo sporządzenia postanowienia, bądź też data uprawomocnienia się postanowienia sądu.

Dlatego też słuszne jest twierdzenie Wnioskodawcy, że wskazany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych 5-letni termin winien być liczony od dnia nabycia przez zasiedzenie nieruchomości wskazanego w prawomocnym postanowieniu, a nie od dnia wydania ww. postanowienia czy też od dnia jego uprawomocnienia się.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym Wnioskodawca wskazał, że w postanowieniu Sądu z 30 stycznia 2013 r., które uprawomocniło się 21 lutego 2013 r. stwierdzono nabycie przez Wnioskodawcę udziału w prawie własności nieruchomości stanowiącej m.in. działkę oznaczoną nr 2293 przez zasiedzenie z dniem 1 maja 2006 r.

Mając zatem na uwadze, że nabycie udziału w działce nr 2293 nastąpiło w dniu 1 maja 2006 r., pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął z dniem 31 grudnia 2011 r. Zatem dokonana przez Wnioskodawcę sprzedaż 1 grudnia 2015 r. udziału w działce nr 2293 - nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano nabycia. Dlatego przychód ze sprzedaży udziału w działce nr 2293 w ogóle nie stanowi dla Wnioskodawcy źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, a tym samym po stronie Wnioskodawcy nie powstał obowiązek zapłaty podatku dochodowego.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy stwierdzić, że wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.