IBPB-2-2/4511-224/15/MW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643) w związku z § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 30 marca 2015 r. (data otrzymania 2 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych pełnienia przez Wnioskodawcę funkcji dyrektora w Radzie Dyrektorów Spółki z siedzibą na terytorium Hongkongu - jest prawidłowe.

W dniu 2 kwietnia 2015 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych pełnienia przez Wnioskodawcę funkcji dyrektora w Radzie Dyrektorów Spółki z siedzibą na terytorium Hongkongu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną i polskim rezydentem podatkowym. Posiada on stałe miejsce zamieszkania, a także ośrodek interesów życiowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i w konsekwencji podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Jednocześnie Wnioskodawca nie posiada w żadnym innym państwie poza Polską stałego miejsca zamieszkania ani ośrodka interesów życiowych.

Wnioskodawca rozważa objęcie funkcji zarządczej w organie spółki kapitałowej z siedzibą na terytorium Hongkongu - Specjalnego Regionu Administracyjnego Chińskiej Republiki Ludowej, będącej odpowiednikiem polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka). Będzie to funkcja dyrektora w Radzie Dyrektorów Spółki (ang. Board of Directors). Jednocześnie Wnioskodawca nie będzie posiadaczem udziałów w kapitale Spółki, a także nie będzie posiadał prawa do uczestnictwa w zysku Spółki na podstawie żadnego tytułu.

W ramach Spółki zostaną powołane następujące organy:

1. Rada Dyrektorów (ang. Board of Director), która będzie prowadzić sprawy Spółki oraz reprezentować Spółkę w stosunkach zewnętrznych,

2. Sekretarz Spółki (ang. Corporate Secretary), który odpowiadać będzie między innymi za zarządzanie dokumentacją korporacyjną Spółki oraz prowadzenie biura Spółki, oraz

3. Zgromadzenie Wspólników Spółki (ang. General Meeting of Shareholders), które będzie podejmować uchwały we wszystkich sprawach mających istotne znaczenie dla funkcjonowania Spółki.

W Spółce nie zostanie ustanowiony żaden dodatkowy organ wykonujący czynności o charakterze nadzorczym czy kontrolnym.

W związku z powyższym zdarzeniem zadano następujące pytanie.

Czy fakt pełnienia przez Wnioskodawcę funkcji dyrektora zasiadającego w Radzie Dyrektorów Spółki z siedzibą na terytorium Hongkongu, będzie powodował powstanie u niego obowiązku podatkowego w świetle brzmienia przepisu art. 30f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, sam fakt pełnienia przez Wnioskodawcę, będącego polskim rezydentem podatkowym, funkcji dyrektora w Spółce z siedzibą na terytorium Hongkongu nie stanowi podstawy do zastosowania wobec niego przepisów dotyczących zagranicznej spółki kontrolowanej.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadza definicję dwóch kategorii spółek - spółki zagranicznej oraz kontrolowanej spółki zagranicznej. Pierwsza z nich odnosi się bezpośrednio do osoby podatnika i jego zaangażowania w struktury podmiotów mających siedzibę/zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, natomiast druga definicja jest związana z cechami samej spółki, którą uznano za zagraniczną, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie ma wątpliwości, że Spółka z siedzibą w Hongkongu, z uwagi na fakt, że znajduje się na terytorium uznanym za stosujące szkodliwą konkurencję podatkową, może być uznana za zagraniczną spółkę kontrolowaną zgodnie z art. 30f ust. 3 pkt 1 ww. ustawy, o ile tylko spełnione zostaną inne przesłanki odnoszące się do struktury właścicielskiej Spółki i zaangażowania kapitałowego podmiotów, wobec których mają zastosowanie polskie przepisy niniejszej ustawy.

Wątpliwość pojawia się jednak w przypadku zastosowania definicji spółki zagranicznej. Zgodnie z art. 30f ust. 2 ww. ustawy - za zagraniczną spółkę będzie uważana między innymi osoba prawna (w tym wypadku spółka kapitałowa) nieposiadająca siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w której podatnik, posiada udział w kapitale, prawo głosu w organach kontrolnych lub stanowiących lub prawo do uczestnictwa w zysku.

W opinii Wnioskodawcy, użyte w art. 30f ust. 2 ww. ustawy określania: organ kontrolny, organ stanowiący należy interpretować z uwzględnieniem i w odniesieniu do norm funkcjonujących w ramach polskiego systemu prawnego.

W tradycyjnej koncepcji rozdziału zadań i kompetencji organów osoby prawnej przyjmuje się istnienie trzech typów organów - organów zarządzających/wykonawczych (standardowo jest to zarząd spółki kapitałowej), kontrolnych (rada nadzorcza, komisja rewizyjna spółki kapitałowej) i stanowiących (zgromadzenie wspólników, walne zgromadzenie spółki kapitałowej).

W omawianym zdarzeniu Rada Dyrektorów, której członkiem będzie Wnioskodawca, powinna być traktowana jako organ zarządczy (wykonawczy) Spółki. Wynika to z faktu, że w zakresie jej kompetencji pozostają czynności związane z prowadzeniem spraw Spółki oraz reprezentacją, które są charakterystyczne dla zarządu osoby prawnej zgodnie z przepisami polskiego Kodeksu spółek handlowych.

W opinii Wnioskodawcy, Rada Dyrektorów Spółki z siedzibą w Hongkongu nie będzie organem stanowiącym Spółki. Zgodnie z tezą wyroku WSA w Gliwicach z 29 czerwca 2009 r. sygn. akt I SA/Gl 68/09 - organem stanowiącym osoby prawnej w rozumieniu Ustawy o PIT będzie taki organ, który dysponuje (na podstawie ustawy albo aktu prawa wewnętrznego np. statutu) uprawnieniami do przyjmowania wiążących rozstrzygnięć odnoszących się do całej osoby prawnej. Zgodnie z prawem spółek handlowych obowiązującym w Polsce, zgromadzenie wspólników (organ stanowiący spółki kapitałowej) określane jest mianem najwyższego organu spółki ponieważ na forum zgromadzenia zapadają najważniejsze decyzje dla funkcjonowania spółki, m.in. dotyczące kierunków podejmowanej działalności, finansowania inwestycji, rozporządzania najistotniejszymi składnikami majątku, podziału zysku, a nawet całego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, czy wreszcie zaprzestania bytu spółki (R. Pabis (w:) J. Bieniak, M. Bieniak. G. Nita-Jagielski, Kodeks spółek handlowych, Komentarz, wyd. 3, Warszawa 2014, art. 227). Należy dodatkowo zauważyć, że prawa przysługujące wspólnikom nie mogą być ograniczane poprzez działania żadnego innego organu spółki, a wszystkie decyzje podejmowane przez wspólników na zgromadzeniu są wiążące dla spółki i pozostają ważne, o ile nie okażą się sprzeczne z obowiązującym prawem.

Zgodnie z wcześniejszym stwierdzeniem, Rada Dyrektorów Spółki (ang. Board of Directors) wykonywać będzie uprawnienia związane z prowadzeniem spraw Spółki oraz będzie pełnić funkcje reprezentacyjne przyznane jej na mocy umowy Spółki oraz zgodnie z przepisami ustawy o spółkach obowiązującej na terytorium Hongkongu (Companies Ordinance, Chapter 622). Zgodnie z niniejszą ustawą, podobnie jak to jest w przypadku polskich spółek kapitałowych (art. 207 k.s.h.), prawa i kompetencje Zarządu (Board of Directors) w zakresie reprezentacji i prowadzenia spraw spółki podlegają ograniczeniom ustanowionym w ustawie, umowie spółki jak również w specjalnych uchwałach wspólników. Jest to jeden ze sposobów w jaki wspólnicy wykonują swoje działania kontrolne wobec organu zarządczego. Powyższe ukazuje też stosunek zależności pomiędzy tymi dwoma organami i zaznacza sposób podziału uprawnień i kompetencji poszczególnych organów w spółce.

Zgodnie z uzasadnieniem ustawy zmieniającej ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzającej przepisy o zagranicznych spółkach kontrolowanych, przepisy ustawy dotyczące zagranicznych spółek kontrolowanych odnosić się powinny wyłącznie do polskiego rezydenta podatkowego, którego wpływ na decyzje ekonomiczne podmiotu zagranicznego, w tym na zakres i rozmiar prowadzonej działalności, można ocenić jako istotny. W świetle powyższych stwierdzeń należy przyznać, że samo uczestnictwo w Radzie Dyrektorów (ang. Board of Directors) Spółki z siedzibą w Hongkongu nie nadaje Wnioskodawcy tak daleko idących uprawnień.

Zdaniem Wnioskodawcy, Rada Dyrektorów nie będzie traktowana jako organ kontrolny Spółki. Zgodnie z polskim prawem, uzasadnieniem istnienia organów kontrolnych/nadzorczych w spółce kapitałowej jest realizacja uprawnień kontrolnych przysługujących indywidualnie wspólnikom. Organ tego typu jest ustanowiony w celu ochrony interesów wspólników, wobec czego jest ściślej związany z organem stanowiącym spółki niż z organem zarządczym, który podlega jego nadzorowi. Również z tego powodu członkowie zarządu nie mogą być jednocześnie członkami organu kontrolnego zgodnie z art. 214 § 1 Kodeksu spółek handlowych. Z uwagi na fakt, że w Spółce z siedzibą w Hongkongu nie zostanie ustanowiony typowy organ kontrolny ani nadzorczy, to uprawnienia w tym zakresie będą wykonywać samodzielnie wspólnicy Spółki.

W opinii Wnioskodawcy, mając na uwadze przytoczone powyżej przepisy oraz twierdzenia, należy stwierdzić, że zawarte w art. 30f ust. 2 ww. ustawy dotyczącym definicji spółki zagranicznej, pojęcia organów stanowiących oraz organów kontrolnych spółki należy interpretować z uwzględnieniem polskich regulacji odnoszących się do prawa spółek handlowych. Wobec powyższego faktu, Rada Dyrektorów Spółki z siedzibą na terytorium Hongkongu nie może być uznana ani za organ stanowiący Spółki, ani też za organ kontrolny Spółki, ponieważ ze względu na zakres jej kompetencji Rada ta będzie stanowić odpowiednik zarządu spółki kapitałowej, zgodnie z przepisami polskiego prawa handlowego.

W konsekwencji, Wnioskodawca - polski rezydent podatkowy będący członkiem Rady Dyrektorów w Spółce z siedzibą na terytorium Hongkongu - nie będzie objęty obowiązkiem podatkowym od dochodów niniejszej Spółki, choćby była ona z innych przyczyn uznana za zagraniczną spółkę kontrolowaną, ze względu na jej strukturę właścicielską.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na mocy art. 2 pkt 24 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1328) od 1 stycznia 2015 r. wprowadzono do ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) regulacje dotyczące zagranicznych spółek kontrolowanych (art. 30f ustawy).

Powyższe zmiany mają na celu zwalczanie szkodliwej konkurencji ze strony części państw, przede wszystkim tzw. rajów podatkowych, oraz przeciwdziałanie odraczaniu lub unikaniu opodatkowania przy wykorzystywaniu mechanizmu przesuwania dochodów do spółek zależnych zlokalizowanych w krajach o preferencyjnych systemach podatkowych.

W celu ustalenia konieczności stosowania omawianej regulacji w pierwszej kolejności należy rozważyć, czy dany podmiot (jednostka organizacyjna) powiązany z polskim podatnikiem jest zagraniczną spółką. Definicja zagranicznej spółki zawarta została w art. 30f ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym zagraniczna spółka oznacza:

- nieposiadającą siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w której podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, posiada udział w kapitale, prawo głosu w organach kontrolnych lub stanowiących lub prawo do uczestnictwa w zysku.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca rozważa objęcie funkcji zarządczej dyrektora w Radzie Dyrektorów Spółki (ang. Board of Directors) z siedzibą na terytorium Hongkongu. Jednocześnie Wnioskodawca nie będzie posiadaczem udziałów w kapitale Spółki, a także nie będzie posiadał prawa do uczestnictwa w zysku Spółki na podstawie żadnego tytułu. W ramach Spółki zostaną powołane następujące organy: Rada Dyrektorów (ang. Board of Director), która będzie prowadzić sprawy Spółki oraz reprezentować Spółkę w stosunkach zewnętrznych, Sekretarz Spółki (ang. Corporate Secretary), który odpowiadać będzie między innymi za zarządzanie dokumentacją korporacyjną Spółki oraz prowadzenie biura Spółki oraz Zgromadzenie Wspólników Spółki (ang. General Meeting of Shareholders), które będzie podejmować uchwały we wszystkich sprawach mających istotne znaczenie dla funkcjonowania Spółki. W Spółce nie zostanie ustanowiony żaden dodatkowy organ wykonujący czynności o charakterze nadzorczym, czy kontrolnym.

Skoro Wnioskodawca nie będzie posiadał udziałów w ww. Spółce a także nie będzie posiadał prawa do uczestnictwa w zysku Spółki, to istotą rozstrzygnięcia w omawianej sprawie jest ustalenie czy Radę Dyrektorów można uznać za organ kontrolny lub stanowiący Spółki z siedzibą na terytorium Hongkongu, a tym samym czy Wnioskodawca będzie posiadał prawo głosu w organach kontrolnych lub stanowiących ww. Spółki.

Zauważyć należy, że użyte w angielskim brzmieniu art. 16 Modelowej Konwencji OECD określenie board of directors, jest rozumiane w prawie angielskim jako główny organ odpowiadający za zarządzanie spółką, który co prawda może delegować swoje kompetencje w zakresie kierowania działalnością gospodarczą spółki na jej innych pracowników, jednakże nie może im przekazać związanej z tym odpowiedzialności. Natomiast użyte we francuskim brzmieniu art. 16 Modelowej Konwencji OECD określenie member du conseil d'administration wskazuje na organ pełniący funkcję zarówno zarządczą jak i nadzorczą (Klaus Vogel on Double Taxation Convention A commentary to the OECD -, UN -, US Model Conventions for the Avoidance of Double Taxation on Income and Capital With Particular Reference to German Treaty Practice, Third Edition, Kluwer Law International, strona 956, Nb 11). Oznacza to, że dopuszczalne jest definiowanie rady dyrektorów zarówno jako organu zarządczego, jak i zarządczo-nadzorczego.

Zgodnie z polskimi przepisami regulującymi funkcjonowanie spółek kapitałowych zawartymi w ustawie z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.) przyjmuje się istnienie trzech typów organów:

* zarządzające/wykonawcze - zarząd spółki kapitałowej,

* kontrolne - rada nadzorcza, komisja rewizyjna spółki kapitałowej,

* stanowiące - zgromadzenie wspólników, walne zgromadzenie spółki kapitałowej.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że:

* jeżeli w istocie Rada Dyrektorów, w której Wnioskodawca pełnił będzie funkcję dyrektora będzie organem wyłącznie zarządzającym - jak wskazał Wnioskodawca - prowadzącym sprawy Spółki i reprezentującym Spółkę w stosunkach zewnętrznych, a Zgromadzenie Wspólników Spółki będzie organem stanowiącym, ponieważ będzie podejmować uchwały we wszystkich sprawach mających istotne znaczenie dla funkcjonowania Spółki oraz

* jeżeli przepisy dotyczące funkcjonowania spółek obowiązujące w Hongkongu dopuszczają możliwość niepowoływania organów o charakterze nadzorczym czy kontrolnym i funkcji nadzorczych/kontrolnych nie będzie pełniła ta Rada Dyrektorów,

to opisana we wniosku Spółka z siedzibą na terytorium Hongkongu nie będzie spółką zagraniczną w rozumieniu art. 30f ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym dochody uzyskiwane przez Wnioskodawcę z tytułu pełnienia funkcji dyrektora zasiadającego w Radzie Dyrektorów ww. Spółki nie będą podlegały opodatkowaniu na podstawie art. 30f ust. 1 ww. ustawy.

Stanowisko Wnioskodawcy należy zatem uznać za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.