IBPB-2-2/4511-17/15/ŁCz - PIT w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 31 marca 2015 r. (data otrzymania 7 kwietnia 2015 r.), uzupełnionym 21 maja 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 7 kwietnia 2015 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 17 lipca 2010 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy, który w testamencie zapisał swoje mieszkanie R.Z., ale R.Z. nie zgłosiła się a Sąd jej nie odnalazł (osoba ta nie istniała). Sąd Rejonowy 28 maja 2012 r. wydał orzeczenie, w którym uznał Wnioskodawcę spadkobiercą ustawowym zmarłego ojca. Wnioskodawca w spadku otrzymał pieniądze (aktywa finansowe) oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Orzeczenie Sądu uprawomocnił się 19 czerwca 2012 r. Wnioskodawca chciałby sprzedać w 2016 r. mieszkanie, które otrzymał w spadku. W okresie 6-miesięcznym od daty orzeczenia Wnioskodawca zgłosił w urzędzie skarbowym nabycie spadku.

W związku z powyższym zdarzeniem zadano następujące pytania:

1. Czy sprzedaż mieszkania, które Wnioskodawca dostał po ojcu na mocy orzeczenia Sądu z 28 maja 2012 r. jest możliwa bez płacenia podatku w 2016 r., czy w 2018 r.

2. Czy okres od nabycia spadku należy liczyć od końca roku zgonu ojca Wnioskodawcy (zmarł 17 lipca 2010 r.) czyli od końca 2010 r., czy też należy liczyć od końca roku, w którym Sąd uznał że Wnioskodawca jest spadkobiercą (2012 r.) czyli od końca 2012 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, otwarcie spadku nastąpiło 17 lipca 2010 r. (data śmierci ojca Wnioskodawcy #8722; spadkodawcy mieszkania) i wyrok Sądu z 28 maja 2012 r. potwierdził, że spadek otwarty w dniu śmierci ojca czyli 17 lipca 2010 r. został przyznany Wnioskodawcy. Zatem okres pięcioletni od nabycia lokalu mieszkalnego należy liczyć od końca roku otwarcia spadku (zgonu ojca) czyli od 31 grudnia 2010 r. co powoduje, że pięcioletni okres, po którym Wnioskodawca może mieszkanie sprzedać bez płacenia podatku mija 31 grudnia 2015 r. Zatem w 2016 r. Wnioskodawca może sprzedać mieszkanie (które Sąd przyznał mu jako spadek) nie mając obowiązku płacenia jakiegokolwiek podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości lub praw przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie w wykonaniu działalności gospodarczej, stanowi źródło przychodu i w efekcie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego. W związku z tym, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw upłynęło 5 lat, odpłatne zbycie tej nieruchomości lub prawa nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw, dla określenia jego skutków podatkowych, istotne jest zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości lub prawa.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że 17 lipca 2010 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy. Na mocy testamentu powołana do spadku została R.Z., która nie zgłosiła się po spadek jak również nie została odnaleziona przez Sąd. W konsekwencji Sąd 28 maja 2012 r. wydał postanowienie, w którym uznał Wnioskodawcę spadkobiercą ustawowym zmarłego ojca. Wnioskodawca w spadku otrzymał m.in. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które chciałby sprzedać w 2016 r.

W niniejszej sprawie istotna jest więc kwestia ustalenia, od której daty w przypadku sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego należy liczyć 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - czy od daty śmierci spadkodawcy (2010 r.), czy też od momentu, w którym Sąd uznał że Wnioskodawca jest spadkobiercą tj. wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku (2012 r.).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciem nabycia w drodze spadku, dlatego w tym wypadku należy posiłkować się normami prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) - spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego - spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Istotnym zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy. Następstwo prawne po osobie zmarłej ma zatem charakter sukcesji uniwersalnej, gdyż spadkobierca na mocy jednego zdarzenia, jakim jest otwarcie spadku, wstępuje w ogół praw i obowiązków osoby zmarłej (spadkodawcy).

Orzeczenie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu) i ma znaczenie jedynie deklaratoryjne. Sąd stwierdza w nim fakt nabycia spadku na wniosek osoby mającej w tym interes. Dzień uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku jest obojętny z punktu widzenia ustalenia momentu nabycia nieruchomości (prawa).

W sytuacji opisanej we wniosku nie ma znaczenia fakt, że dopiero prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego potwierdziło nabycie spadku przez Wnioskodawcę, gdyż postanowienie Sądu w żadnym wypadku nie miało charakteru konstytutywnego. Deklaratoryjny charakter prawomocnego postanowienia Sądu stwierdzającego prawa do spadku nigdy nie był przedmiotem wątpliwości ani doktryny, ani judykatury. Jak wskazuje Komentarz do Kodeksu cywilnego pod red. dr Konrada Osajdy, 2014 r., wyd. C.H. Beck, wyd. 9 "Prawo polskie, przyjmując zasadę oparcia dziedziczenia na konstrukcji sukcesji uniwersalnej, przyjęło także zasadę nabycia spadku przez spadkobierców z mocy prawa w chwili śmierci spadkodawcy. Nie jest więc możliwe nabycie spadku, które następowałoby w innym momencie niż jego otwarcie. Od tej reguły nie może wprowadzić wyjątków ani wola potencjalnego spadkodawcy, ani też wola potencjalnego spadkobiercy."

Nie można zatem utożsamiać momentu nabycia spadku z postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku, tj. w niniejszej sprawie z postanowienia Sądu Rejonowego z 28 maja 2012 r. Datą nabycia spadku, czyli datą nabycia przez Wnioskodawcę m.in. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego jest dzień śmierci ojca Wnioskodawcy, tj. 17 lipca 2010 r.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania należy stwierdzić, że dokonane po 1 stycznia 2016 r. odpłatne zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nabytego przez Wnioskodawcę w spadku nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jak już bowiem wyjaśniono Wnioskodawcy nabycie wskazanego prawa nastąpiło 17 lipca 2010 r., kiedy zmarł ojciec Wnioskodawcy. Wówczas Wnioskodawca nabył prawo do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego jako spadkobierca. Natomiast postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku (w niniejszej sprawie #8722; postanowienie z 28 maja 2012 r.) nie wywołuje skutku w postaci nabycia przez Wnioskodawcę w tej dacie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Postanowienie to potwierdziło jedynie nabycie spadku przez Wnioskodawcę z datą śmierci spadkodawcy i miało znaczenie jedynie deklaratoryjne. A zatem termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy w niniejszej sprawie powinien być liczony od końca 2010 r. i upłynie z końcem 2015 r. Z powyższego wyjaśnienia wynika, że sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w 2016 r. zostanie dokonana po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego prawa. W konsekwencji sprzedaż ta nie będzie stanowiła źródła przychodu, a co za tym idzie nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

W tym stanie rzeczy stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Do wniosku Wnioskodawca dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest zobowiązany ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem zdarzenia przedstawionego przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) - w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.