IBPB-2-1/4515-68/16/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 25 lutego 2016 r. (data wpływu do Biura - 1 marca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku po babci - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 marca 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku po babci.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 21 sierpnia 2008 r. zmarła babcia Wnioskodawczyni. W dniu 12 marca 2010 r. Sąd wydał postanowienie o nabyciu przez Wnioskodawczynię spadku po babci na podstawie testamentu, w całości wprost. Postanowienie to stało się prawomocne z dniem 3 kwietnia 2010 r. Wnioskodawczyni nie zgłosiła nabycia spadku po babci do urzędu skarbowego również; nie naliczono podatku decyzją urzędu skarbowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy z uwagi na 5-letni termin przedawnienia, który upłynął z końcem 2015 r. Wnioskodawczyni jest zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn.

Przedstawiając własne stanowisko Wnioskodawczyni powołała treść art. 5, art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Na podstawie powołanych przepisów Wnioskodawczyni stwierdziła, że do nabycia przez nią spadku po babci doszło w kwietniu 2010 r., po uprawomocnieniu się postanowienia sądu o nabyciu spadku.

Następnie Wnioskodawczyni powołała treść art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej, z którego wywiodła, że to od końca 2010 r. biegnie 5-letni termin przedawnienia, który upłynął z końcem 2015 r.

Z uwagi na powyższe Wnioskodawczyni uważa, że zobowiązanie podatkowe z tytułu nabycia spadku po babci nie powstało, a przedawnieniu uległo prawo do jego ustalenia.

W konsekwencji Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia.

Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W myśl art. 922 § 1 tej ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Zgodnie z art. 924 tejże ustawy spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 ww. Kodeksu, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku nabycia spadku obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Powstaje on, zgodnie z dyspozycją art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy, przy nabyciu w drodze dziedziczenia, z chwilą przyjęcia spadku. Ust. 4 cytowanego przepisu stanowi, że jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Podstawę opodatkowania - zgodnie z art. 7 ust. 1 tejże ustawy - stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Zgodnie z art. 4a ust. 3 ww. ustawy w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa m.in. w ust. 1, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Z treści wniosku wynika, że babcia Wnioskodawczyni zmarła w sierpniu 2008 r. W dniu 12 marca 2010 r. Sąd wydał postanowienie o nabyciu przez Wnioskodawczynię spadku po babci na podstawie testamentu, w całości. Postanowienie to stało się prawomocne z dniem 3 kwietnia 2010 r. Wnioskodawczyni nie zgłosiła nabycia spadku po babci do urzędu skarbowego, również nie naliczono podatku.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, należy stwierdzić, że nabycie spadku co do zasady, podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przy nabyciu spadku, które nie zostało zgłoszone do opodatkowania, co miało miejsce w przedmiotowej sprawie, ale zostało stwierdzone postanowieniem Sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku (art. 6 ust. 4 tejże ustawy). Ponieważ w przedmiotowej sprawie postanowienie Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku wydane zostało i uprawomocniło się w 2010 r., to - co do zasady - obowiązek podatkowy z tytułu ww. nabycia spadku powstał dla Wnioskodawczyni właśnie w 2010 r.

Zatem Wnioskodawczyni była zobowiązana, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego (tekst jedn.: w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku po babci), do złożenia zeznania podatkowego o nabyciu spadku (formularz SD-3) lub zgłoszenia o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych (formularz SD-Z2) i wykazania całej masy spadkowej.

Z treści wniosku wynika jednak, że Wnioskodawczyni nie dopełniła tego obowiązku i nie złożyła do właściwego urzędu skarbowego ani zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych ani nie złożyła zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych a organ podatkowy nie naliczył podatku.

Wobec tego konieczne jest zbadanie przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa dotyczących przedawnienia zobowiązań podatkowych czy też dotyczących prawa do ustalenia/określenia tego zobowiązania.

W myśl art. 21 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem:

Zgodnie z art. 21 § 2 tej ustawy jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, a zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób określony w § 1 pkt 1, podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty, z zastrzeżeniem § 3.

Stosownie do art. 21 § 5 Ordynacji podatkowej jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, wysokość zobowiązania podatkowego, o którym mowa w § 1 pkt 2, ustala się zgodnie z danymi zawartymi w deklaracji, chyba że przepisy szczególne przewidują inny sposób ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego albo w toku postępowania podatkowego stwierdzono, że dane zawarte w deklaracji, mogące mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego, są niezgodne ze stanem faktycznym.

Z pojęciem zobowiązania podatkowego nierozerwalnie związania jest kwestia jego przedawnienia (przedawnienia prawa do jego ustalania).

Na podstawie art. 68 § 1 i § 2 ww. ustawy zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Natomiast, jeżeli podatnik:

zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w § 1, nie powstaje, pod warunkiem że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Jak z wyżej powołanych przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa wynika przedawnienie prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego w zakresie podatku od spadków i darowizn jest uwarunkowane brakiem doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Zatem zgodnie z art. 6 ust. 4 zdanie pierwsze można by uznać, że w analizowanej sprawie nastąpiło przedawnienie prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego, gdyby nie treść art. 6 ust. 4 zdanie drugie tej ustaw, który mówi, że w przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia. Treść art. 6 ust. 4 zdanie drugie ww. ustawy nie pozwala zatem na przesądzenie, że nastąpiło przedawnienie prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego.

Zatem nabycie przez Wnioskodawczynię spadku po babci i nie złożenie do właściwego urzędu skarbowego zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych po uprawomocnieniu się postanowienia sądu o nabyciu spadku nie oznacza definitywnie, że dla Wnioskodawczyni nie powstanie już nigdy obowiązek podatkowy w związku z nabyciem spadku po babci. Obowiązek podatkowy w ww. zakresie zgodnie z powołanymi przepisami powstanie "z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym".

W związku z powyższym stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni obecnie nie jest zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn w związku z nabyciem spadku po swojej babci. Jednakże z uwagi na zapis art. 6 ust. 4 zdanie drugie ustawy o podatku od spadków i darowizn Organ nie może podzielić stanowiska Wnioskodawczyni.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.