IBPB-2-1/4515-53/15/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 6 maja 2015 r. (data wpływu do Biura - 8 maja 2015 r.), uzupełnionym 5 i 7 sierpnia 2015 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zawarcia przed sądem ugody dotyczącej podziału majątku wspólnego - jest prawidłowe.

W dniu 8 maja 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zawarcia przed sądem ugody dotyczącej podziału majątku wspólnego.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego w piśmie z 22 lipca 2015 r. znak: IBPB-2-1/4514-78/15/MCZ, znak: IBPB-2-1/4515-53/15/MCZ oraz znak: IBPB-2-2/4511-162/15/MW wezwano o jego uzupełnienie. Wniosek uzupełniono 5 sierpnia 2015 r. (uiszczenie opłaty) i 7 sierpnia 2015 r. (pozostałe braki formalne).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny/zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni i jej mąż A.K. wspólnie posiadali spółdzielcze własnościowe mieszkanie, w związku z którym spłacali raty w spółdzielni mieszkaniowej.

W roku 1995 Wnioskodawczyni rozwiodła się z mężem A.K.

Podczas sprawy rozwodowej A.K. zrzekł się praw do ww. mieszkania. Ostatnie raty Wnioskodawczyni uiściła po rozwodzie.

Spółdzielnia mieszkaniowa, na podstawie wypisu z protokołu rozprawy rozwodowej uznała Wnioskodawczynię za jedynego właściciela mieszkania.

Taki stan rzeczy utrzymywał się do 2005 r., kiedy to Wnioskodawczyni wyprowadziła się do innego mieszkania pozostawiając to mieszkanie puste.

Były mąż Wnioskodawczyni zmarł w roku 2006.

W roku 2007 Wnioskodawczyni postanowiła sprzedać ww. mieszkanie i poprosiła spółdzielnię mieszkaniową o odpowiednie dokumenty.

W odpowiedzi spółdzielnia stwierdziła, że nieprawidłowo uznała Wnioskodawczynię za właściciela całego mieszkania i odmówiła wydania dokumentów, prosząc o zwrot pisma, w którym spółdzielnia uznała Wnioskodawczynię za jedynego właściciela mieszkania. Wnioskodawczyni pisma nie zwróciła.

Po konsultacji z prawnikiem Wnioskodawczyni wniosła sprawę do sądu aby jednoznacznie uznano ją za właściciela mieszkania.

Okazało się jednak, że syn jej byłego męża z poprzedniego małżeństwa M.K i trzecia żona A. K. zaczęli rościć sobie pretensje do udziału w mieszkaniu.

Aby sprawę przyspieszyć Wnioskodawczyni zawarła przed sądem ugodę.

W ugodzie sądowej strony uznały, że Wnioskodawczyni jest jedyną właścicielką mieszkania, a syn byłego męża otrzyma od Wnioskodawczyni kwotę 50.000,00 zł.

Obecnie Wnioskodawczyni przystąpiła do czynności zmierzających do sprzedaży mieszkania.

Z uzupełnienia wniosku wynika, że:

* Wnioskodawczyni jest stroną ugody sądowej,

* stroną ugody są także spadkobiercy byłego męża,

* przedmiotem ugody sądowej jest podział majątku wspólnego małżonków,

* po rozwodzie małżonków nie został przeprowadzony podział majątku wspólnego,

* kwotę 50.000,00 zł, Wnioskodawczyni jako spłatę, wypłaci synowi byłego męża (jego spadkobiercy),

* ugoda sądowa została zawarta 27 lutego 2015 r., klauzulę prawomocności uzyskała 7 lipca 2015 r.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w związku z zawarciem ww. ugody Wnioskodawczyni podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawczyni, ponieważ jej były mąż zrzekł się na jej korzyść praw do mieszkania, to po rozwodzie właścicielem mieszkania zawsze była Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni nie dopełniła jedynie formalności związanych z sądowym podziałem majątku wspólnego ze względu na wprowadzenie jej w błąd przez spółdzielnię mieszkaniową, która uznała ją za właściciela mieszkania.

Na ugodę przed sądem Wnioskodawczyni zgodziła się jedynie dlatego, że chciała uporządkować tą sprawę szybko, gdyż jest w podeszłym wieku i stan zdrowia nie pozwala jej na długie prowadzenie spraw sądowych dotyczących jej własności.

Wnioskodawczyni uważa, że nie powinna być obciążona żadnym podatkiem ani z tytułu pozyskania mieszkania (ugody) ani z tytułu przekazania synowi byłego męża kwoty 50.000,00 zł ani z tytułu sprzedaży tego mieszkania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni dotycząca wyłącznie podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zawarcia przed sądem ugody dotyczącej podziału majątku wspólnego. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych i podatku dochodowego od osób fizycznych zostały/zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 86, z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci - art. 1 ust. 2 ww. ustawy.

Określony w zacytowanym przepisie przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wskazuje, iż jest nim co do zasady nieodpłatne nabycie własności rzeczy i praw majątkowych, wyłącznie z tytułów w nim wymienionych. Istota ekonomiczna tego podatku tkwi więc w przyroście majątkowym podatnika, a konkretnie we wzbogaceniu podatnika na skutek przejęcia majątku pod tytułem darmym. Koncentruje się on nie tyle na prawnym akcie obrotu, co na będącym jego następstwem wzbogaceniu podatnika.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni i jej mąż A.K. posiadali wspólne spółdzielcze własnościowe mieszkanie. W 1995 r. Wnioskodawczyni rozwiodła się z mężem. Spółdzielnia mieszkaniowa na podstawie wypisu z protokołu rozprawy rozwodowej uznała Wnioskodawczynię za jedynego właściciela mieszkania. Były mąż Wnioskodawczyni zmarł w 2006 r. W 2007 r. Wnioskodawczyni postanowiła sprzedać ww. mieszkanie i wówczas okazało się, że spółdzielnia mieszkaniowa nieprawidłowo uznała Wnioskodawczynię za właściciela całego mieszkania. Po rozwodzie nie został przeprowadzony formalny podział majątku wspólnego małżonków. Wnioskodawczyni wniosła sprawę do sądu aby jednoznacznie uznano ją za właściciela mieszkania. Aby sprawę przyspieszyć Wnioskodawczyni zawarła przed sądem ugodę. Przedmiotem ugody sądowej jest podział majątku wspólnego małżonków. W ugodzie sądowej strony uznały, że Wnioskodawczyni jest jedyną właścicielką mieszkania, a syn jej byłego męża otrzyma od Wnioskodawczyni kwotę 50 000,00 zł. Ugoda przed sądem została zawarta 27 lutego 2015 r., klauzulę prawomocności uzyskała 7 lipca 2015 r.

Kwestie stosunków majątkowych małżeńskich reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 583).

Zgodnie z art. 31 tej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Wspólność ustawową charakteryzują dwie podstawowe cechy: jest to wspólność dorobku i wspólność o charakterze łącznym. Z powyższego przepisu wynika również, że wspólność majątkowa małżeńska oparta jest na małżeństwie, jako stosunku prawnym osobistym. Powyższe oznacza, że ustanie małżeństwa, w wyniku np. orzeczenia sądu rozwiązującego małżeństwo, powoduje ustanie z mocy prawa tej wspólności.

Podział majątku wspólnego małżonków jest instytucją typową dla prawa rodzinnego i opiekuńczego. Należy podkreślić, że podział majątku wspólnego małżonków, wykazuje cechy odrębne od zniesienia współwłasności, unormowanego w Kodeksie cywilnym, i w związku z tym nie może być traktowany jako zniesienie współwłasności wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zatem, skoro w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jako podlegające podatkowi od spadków i darowizn nie zostało wymienione nabycie majątku tytułem podziału majątku wspólnego małżonków po ustaniu małżeństwa (w analizowanej sprawie nabycie części lokalu mieszkalnego), to oznacza, że Wnioskodawczyni z tego tytułu nie jest zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn jak również nie jest zobowiązana do zapłaty tego podatku z tytułu przekazania synowi byłego męża (jego spadkobiercy) spłaty w kwocie 50.000,00 zł. Dodatkowo należy zauważyć, iż nawet, gdyby opisane nabycie nastąpiło na podstawie zniesienia współwłasności, to opodatkowanie podatkiem od spadków i darowizn następuje tylko w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności - a taka sytuacja w analizowanej sprawie nie występuje, Wnioskodawczyni przekaże bowiem na podstawie ugody określoną kwotę pieniężną.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym /w dacie wydania interpretacji.

Do wniosku Wnioskodawczyni dołączyła kserokopie dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do jego oceny (weryfikacji); jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Zatem treść dołączonych do wniosku dokumentów pozostaje bez wpływu na załatwienie sprawy.

Jednocześnie wskazuje się, iż organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach zdarzenia przedstawionego we wniosku przez Wnioskodawczynię. Organ podatkowy nie ocenia zgodności opisu zdarzenia sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-512 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.