IBPB-2-1/4515-49/16/AD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 lutego 2016 r. (data wpływu do Biura - 18 lutego 2016 r.), uzupełnionym 12 kwietnia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania środków pieniężnych otrzymanych tytułem darowizny:

* w części dotyczącej wiążącego charakteru interpretacji indywidualnej - jest nieprawidłowe,

* w pozostałym zakresie - jest prawidłowe.

W dniu 18 lutego 2016 r. do Biura wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania środków pieniężnych otrzymanych tytułem darowizny.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Brat zamierza przekazać Wnioskodawcy darowiznę pieniężną wyższą niż kwota wolna od podatku.

Brat Wnioskodawcy jest w związku małżeńskim, w którym obowiązuje wspólnota majątkowa. Brat i jego żona mają wspólny rachunek bankowy, z którego przekazane zostaną środki pieniężne. Wnioskodawca również pozostaje w związku małżeńskim.

Darowizna zostanie przekazana z majątku wspólnego brata i jego żony, na podstawie pisemnej umowy darowizny zawartej wyłącznie pomiędzy Wnioskodawcą i jego bratem, na co żona brata wyrazi zgodę. Stronami umowy darowizny będą wyłącznie Wnioskodawca i jego brat. Żona brata Wnioskodawcy akceptuje darowiznę i podpisze w formie pisemnej oświadczenie wyrażenia zgody na przekazanie Wnioskodawcy przez jego brata darowizny, a w oświadczeniu zapisze, że kwota, która jest przedmiotem darowizny mieści się w limitach, które zostały przyjęte w małżeństwie brata Wnioskodawcy i jego żony, do indywidualnego dysponowania współmałżonków.

Darowizna pieniężna od brata zostanie przelana z rachunku wspólnego brata Wnioskodawcy i jego żony na indywidualny rachunek bankowy Wnioskodawcy. Przelew będzie nosić tytuł "Darowizna pieniężna dla obdarowanego brata od brata darczyńcy".

Darowizna pieniężna, będzie pierwszą darowizną w ogóle (w tym także w ciągu ostatnich 5 lat) jaką przekaże Wnioskodawcy jego brat.

Po otrzymaniu kwoty darowizny Wnioskodawca złoży zeznanie SD-Z2 do Naczelnika Urzędu Skarbowego z załącznikami:

* kopią umowy pomiędzy Wnioskodawcą i jego bratem,

* potwierdzeniem przelewu,

* kopią oświadczenia wyrażenia zgody podpisaną przez żonę brata Wnioskodawcy.

W piśmie z 9 kwietnia 2016 r. (wpływ do Biura - 12 kwietnia 2016 r.) stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca wskazał, że data spełnienia przyrzeczonego świadczenia (przedmiotu darowizny) jest datą otrzymania przez obdarowanego przelewu bankowego na rachunek bankowy obdarowanego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w przypadku przekazania Wnioskodawcy darowizny przez jego brata Wnioskodawca, jako obdarowany, będzie zwolniony z obowiązku uiszczenia podatku od całości kwoty darowizny, a obowiązek podatkowy w ogólne nie będzie dotyczył w zakresie darowizny ani jego brata, ani żony brata, ani żony Wnioskodawcy.

2. Czy po otrzymaniu przez Wnioskodawcę darowizny od brata pozostającego w związku małżeńskim z obowiązującą wspólnotą majątkową oraz po zgłoszeniu zeznania SD-Z2 do Naczelnika Urzędu Skarbowego w ciągu 6 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego, Wnioskodawca będzie zwolniony z obowiązku zapłaty podatku od całości otrzymanej darowizny pieniężnej.

3. Czy uzyskana interpretacja indywidualna będzie wiążąca dla organu podatkowego Wnioskodawcy.

4. Jakie załączniki do formularza SD-Z2 Wnioskodawca powinien przekazać do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego.

5. Który dzień jest dniem zaistnienia obowiązku podatkowego - dzień nadania przelewu, czy dzień otrzymania przelewu bankowego.

6. Czy umowa darowizny musi być zawarta z datą wcześniejszą niż data przekazania darowizny.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że darowizna w kwocie wyższej niż kwota zwolniona od podatku, przekazana mu przez brata pozostającego w związku małżeńskim, w którym obowiązuje wspólnota majątkowa, jest zwolniona w całości od podatku, jeżeli łącznie spełnione zostaną następujące warunki:

* darowizna zostanie przekazana na podstawie umowy pisemnej pomiędzy bratem i Wnioskodawcą,

* darowizna zostanie przekazana z rachunku bankowego brata i jego żony na indywidualny rachunek bankowy Wnioskodawcy,

* żona brata wyrazi zgodę na przekazanie Wnioskodawcy darowizny,

* jako obdarowany Wnioskodawca przekaże formularz SD-Z2 do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego wraz z potwierdzeniem przelewu bankowego.

Wnioskodawca wskazał, że na stronach Ministerstwa Finansów jest mowa o zgłoszeniu nabycia własności rzeczy i praw majątkowych na formularzu SD-Z2 (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych) oraz udokumentowania przekazania przelewem bankowym środków pieniężnych będących darowizną, ponadto sposób w jaki Wnioskodawca rozumie przepisy ustawy o podatku od spadku i darowizn również wskazuje na to, że spełnienie powyższych warunków jest wystarczające do uzyskania pełnego zwolnienia od podatku od całej kwoty darowizny.

Wnioskodawca podkreślił, że w jego opinii, interpretacja indywidualna wydana przez Organ upoważniony do wydawania interpretacji, tj. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, będzie wiążąca dla jego organu podatkowego.

Wnioskodawca jest zdania, że obowiązujące przepisy nie nakładają na podatnika obowiązku złożenia wraz ze zgłoszeniem SD-Z2 jakichkolwiek załączników.

Wnioskodawca wskazał, że dniem zaistnienia obowiązku podatkowego jest dzień otrzymania przez niego przelewu bankowego.

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca przywołał interpretację indywidualną dotyczącą poruszonego we wniosku zagadnienia.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy dotycząca wynikających dla niego skutków podatkowych w związku z otrzymaniem darowizny od brata.

W przedmiocie skutków podatkowych wynikających dla osób trzecich oraz zagadnienia objętego pytaniem nr 6 zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2016 r. poz. 205), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy przy nabyciu w drodze darowizny obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia "darowizna", dlatego w tym zakresie odwołać się należy do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380). Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Z kolei, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy, do grupy I zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Zgodnie natomiast z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. , poz. 2060.). Należy zaznaczyć, że przepisy ww. rozporządzenia nie przewidują dołączania do zgłoszenia SD-Z2 załączników. Zatem osoba składająca zgłoszenie na formularzu SD-Z2 nie jest zobligowana do załączania jakichkolwiek dokumentów.

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że brat zamierza przekazać Wnioskodawcy darowiznę pieniężną wyższą niż kwota wolna od podatku.

Darowizna zostanie przekazana z majątku wspólnego brata i jego żony, na podstawie pisemnej umowy darowizny zawartej wyłącznie pomiędzy Wnioskodawcą i jego bratem, na co żona brata wyrazi zgodę. Stronami umowy darowizny będą wyłącznie Wnioskodawca i jego brat. Żona brata Wnioskodawcy akceptuje darowiznę i podpisze w formie pisemnej oświadczenie wyrażenia zgody na przekazanie Wnioskodawcy przez jego brata darowizny, a w oświadczeniu zapisze, że kwota, która jest przedmiotem darowizny mieści się w limitach, które zostały przyjęte w małżeństwie brata Wnioskodawcy i jego żony, do indywidualnego dysponowania współmałżonków.

Darowizna pieniężna od brata zostanie przelana z rachunku wspólnego brata Wnioskodawcy i jego żony na indywidualny rachunek bankowy Wnioskodawcy. Przelew będzie nosić tytuł "Darowizna pieniężna dla obdarowanego brata od brata darczyńcy".

Darowizna pieniężna, będzie pierwszą darowizną w ogóle (w tym także w ciągu ostatnich 5 lat) jaką przekaże Wnioskodawcy jego brat.

Po otrzymaniu kwoty darowizny Wnioskodawca złoży zeznanie SD-Z2 do Naczelnika Urzędu Skarbowego z załącznikami:

* kopią umowy pomiędzy Wnioskodawcą i jego bratem,

* potwierdzeniem przelewu,

* kopią oświadczenia wyrażenia zgody podpisaną przez żonę brata Wnioskodawcy.

Data spełnienia przyrzeczonego świadczenia (przedmiotu darowizny) jest datą otrzymania przez obdarowanego przelewu bankowego na rachunek bankowy obdarowanego.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że darowizna środków pieniężnych brata na rzecz brata (Wnioskodawcy), tj. osoby wymienionej w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, będzie w całości korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli zostaną spełnione łącznie warunki wymienione w powołanych wyżej przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawca nie będzie zatem zobowiązany do uiszczenia podatku od spadków i darowizn, jeżeli w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego dokona zgłoszenia właściwemu Naczelnikowi Urzędu Skarbowego na formularzu SD-Z2.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze darowizny w przypadku zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy powstaje z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Wnioskodawca wskazał, że spełnienie świadczenia nastąpi w momencie otrzymania przez niego przelewu na rachunek bankowy. Należy wskazać więc, że dniem powstania obowiązku podatkowego będzie dzień otrzymania przez Wnioskodawcę przelewu.

Należy także wskazać, że obowiązek dokonania zgłoszenia dotyczy wyłącznie złożenia formularza SD-Z2. Jak wyżej wskazano przepisy nie przewidują dołączania do zgłoszenia załączników.

Wskazać również należy, że dla powyższego rozstrzygnięcia pozostaje bez wpływu fakt, że darowana kwota środków pieniężnych będzie pochodzić z majątku wspólnego brata Wnioskodawcy i jego żony. Okoliczność ta wywiera bowiem skutki jedynie w sferze prawa rodzinnego, gdyż stosownie do art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082), zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych. W art. 37 § 4 ww. Kodeksu ustawodawca postanowił, że jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna. Jednakże, co wynika z § 2 omawianego przepisu ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Z zacytowanych przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że zgoda małżonka niezbędna jest dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są środki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny.

Odnosząc się do kwestii charakteru wiążącego interpretacji wskazać należy, że jak wynika z art. 14k-14n Ordynacji podatkowej, normujących zakres ochrony prawnej przysługującej podmiotom, które uzyskały interpretacje indywidualne, funkcja gwarancyjna tych rozstrzygnięć realizuje się w przypadku zastosowania się przez zainteresowanego do wydanego na jego rzecz rozstrzygnięcia. Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 14k § 1 ww. ustawy, zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem jej wygaśnięcia lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej.

Zastosowanie się do uzyskanej interpretacji jest jednak możliwe wyłącznie wówczas, gdy rzeczywiście zaistniały stan faktyczny jest tożsamy ze stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym przedstawionym we wniosku o jej wydanie. Okoliczności takie, jak nieprecyzyjne sformułowanie wniosku, pominięcie elementów stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) istotnych z punktu widzenia ich oceny prawnej, wskazanie elementów stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), które nie pojawiają się w rzeczywiście zaistniałym stanie faktycznym, mają zatem wpływ na kwestię możliwości skorzystania z ochrony prawnej przewidzianej przepisami Ordynacji podatkowej. Organ wydający interpretacje indywidualne nie jest bowiem uprawniony do prowadzenia postępowania dowodowego w celu ustalenia okoliczności faktycznych sprawy - dokonując rozstrzygnięcia opiera się wyłącznie na okolicznościach faktycznych przedstawionych przez wnioskodawcę. To organ podatkowy, tj. Naczelnik Urzędu Skarbowego działa w oparciu o dokumenty i przeprowadza odpowiednie postępowanie.

Podmiot, któremu udzielono interpretacji indywidualnej nie ma przy tym obowiązku stosowania się do tego rozstrzygnięcia. Wyłącznie od jego woli zależy, czy zachowa się w sposób wskazany przez organ upoważniony jako zgodny z przepisami prawa podatkowego. Co więcej, bez względu na decyzję wnioskodawcy w tej kwestii, interpretacja indywidualna nie ma charakteru wiążącego dla organów podatkowych właściwych dla wnioskodawcy ze względu na sprawę będącą jej przedmiotem. Organy podatkowe mogą nie uwzględniać interpretacji indywidualnej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Jeżeli jednak wnioskodawca zastosował się do uzyskanego rozstrzygnięcia, to w myśl art. 14k § 1 Ordynacji podatkowej, nie może mu to szkodzić.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy:

* jest nieprawidłowe - w części dotyczącej wiążącego charakteru interpretacji indywidualnej,

* jest prawidłowe - w pozostałym zakresie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, że interpretacje te zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.