IBPB-2-1/4515-224/15/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 23 grudnia 2015 r. (data wpływu do Biura - 29 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych posiadania wspólnych rachunków oszczędnościowych, na których środki finansowe gromadził tylko jeden współwłaściciel - jest prawidłowe.

W dniu 29 grudnia 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn m.in. w zakresie skutków podatkowych posiadania wspólnych rachunków oszczędnościowych, na których środki finansowe gromadził tylko jeden współwłaściciel.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni była współwłaścicielką trzech rachunków oszczędnościowych wraz ze swoją kuzynką. Umowy o prowadzenie rachunku oszczędnościowego były zawierane z bankiem w 1984 r. i dwukrotnie w 2011 r. Wszystkie środki pieniężne zgromadzone na powyższych rachunkach stanowiły własność kuzynki Wnioskodawczyni. Powodem, dla którego Wnioskodawczyni została współwłaścicielką powyższych rachunków był zły stan zdrowia i wiek kuzynki oraz opieka sprawowana przez Wnioskodawczynię nad kuzynką. Wnioskodawczyni na polecenie kuzynki wypłacała z powyższych rachunków oszczędnościowych gotówkę na cele związane z zaspokojeniem potrzeb kuzynki.

Pod koniec 2011 r. kuzynka zmarła. Jedynym spadkobiercą kuzynki jest jej brat, okoliczność ta została stwierdzona w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. W związku z powyższym bank przekazał bratu kuzynki połowę środków zgromadzonych na rachunkach oszczędnościowych, a przelew pozostałej połowy pieniędzy bank uzależnił od polecenia Wnioskodawczyni jako współwłaścicielki rachunków.

Wnioskodawczyni zamierza złożyć w banku dyspozycję przekazania pozostałych środków z ww. rachunków oszczędnościowych na rzecz brata kuzynki. Następnie Wnioskodawczyni zlikwiduje powyższe rachunki.

Wnioskodawczyni nigdy nie uzyskała i nie uzyska żadnego przychodu lub przysporzenia z tytułu posiadania statusu współwłaściciela rachunków oszczędnościowych oraz wypłat dokonywanych na potrzeby kuzynki, a także z tytułu zakończenia postępowania spadkowego i przekazania pozostałych pieniędzy na rzecz brata kuzynki.

Wnioskodawczyni nie otrzymała i nie otrzyma również jakichkolwiek innych korzyści związanych z powyższymi działaniami. W szczególności Wnioskodawczyni nie jest spadkobiercą kuzynki.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy na Wnioskodawczyni będzie ciążyło zobowiązanie podatkowe w podatku od spadków i darowizn z tytułu posiadania statusu współwłaściciela rachunku oszczędnościowego oraz wypłat dokonywanych na polecenie kuzynki.

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie będzie na niej ciążyło zobowiązanie podatkowe w podatku od spadków i darowizn z tytułu posiadania statusu współwłaściciela rachunku oszczędnościowego oraz wypłat dokonywanych na polecenie kuzynki.

Wnioskodawczyni powołała treść art. 1 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, na podstawie którego stwierdziła, że nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku, gdyż posiadanie statusu współwłaściciela rachunku oszczędnościowego nie skutkuje ani automatycznie otrzymaniem zgromadzonych na rachunku środków pieniężnych, ani staniem się ich współwłaścicielem.

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie doszło do jakiejkolwiek formy przekazania pieniędzy między kuzynką a Wnioskodawczynią, a tym samym nie miała miejsca darowizna w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawczyni wskazała ponadto, że dokonywane przez Wnioskodawczynię wypłaty z rachunków oszczędnościowych są neutralne podatkowo na gruncie podatku od spadków i darowizn, gdyż operacje te były wykonywane na polecenie kuzynki Wnioskodawczyni, a ich wyłącznym celem było zaspokojenie potrzeb kuzynki Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni podkreśliła, że nie otrzymała jakichkolwiek przysporzeń majątkowych związanych z powyższymi wypłatami środków pieniężnych.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawczyni, nie można uznać powyższych działań za darowiznę w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawczyni powołała interpretację indywidualną dotyczącą poruszonego we wniosku zagadnienia.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tę część stanowiska Wnioskodawczyni, która objęta jest zakresem niniejszej interpretacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawczyni zajęta na gruncie podatku od spadków i darowizn w przedmiocie skutków podatkowych posiadania wspólnych rachunków oszczędnościowych, na których środki finansowe gromadził tylko jeden współwłaściciel. W pozostałym zakresie wniosku, wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 86, z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ustawy).

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego, wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Z treści wniosku wynika, że w roku 1987 i 2011 Wnioskodawczyni wraz ze swoją kuzynką założyły w banku wspólne rachunki oszczędnościowe. Wszystkie środki pieniężne zgromadzone na tych rachunkach stanowiły własność kuzynki Wnioskodawczyni. Powodem, dla którego Wnioskodawczyni została współwłaścicielką powyższych rachunków był zły stan zdrowia i wiek jej kuzynki oraz sprawowanie opieki nad kuzynką. Wnioskodawczyni na polecenie kuzynki wypłacała z powyższych rachunków oszczędnościowych gotówkę na cele związane z zaspokojeniem potrzeb kuzynki. Pod koniec 2011 r. kuzynka Wnioskodawczyni zmarła. Wnioskodawczyni nigdy nie uzyskała i nie uzyska żadnego przychodu lub przysporzenia z tytułu posiadania statusu współwłaściciela rachunków oszczędnościowych oraz wypłat dokonywanych na potrzeby kuzynki.

Na podstawie art. 725 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) przez umowę rachunku bankowego bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku, na czas oznaczony lub nieoznaczony, do przechowywania jego środków pieniężnych oraz, jeżeli umowa tak stanowi, do przeprowadzania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych.

Natomiast z art. 50 ust. 1 ustawy 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 128 z późn. zm.) wynika, że posiadacz rachunku bankowego dysponuje swobodnie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku. W umowie z bankiem mogą być zawarte postanowienia ograniczające swobodę dysponowania tymi środkami.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że rachunek bankowy pełni dwie funkcje - po pierwsze, umożliwia posiadaczowi gromadzenie na nim środków pieniężnych i po drugie, umożliwia zlecanie rozliczeń. Ponadto jest narzędziem księgowym służącym do ewidencjonowania stanu środków pieniężnych oraz operacji rozliczeniowych. Funkcji gromadzenia środków na rachunku bankowym przypisać należy cechy właściwe depozytowi nieprawidłowemu, natomiast funkcji przeprowadzania rozliczeń - cechy zlecenia. Sąd ten wyjaśnia również, że bank przyjmując środki pieniężne na przechowanie przejmuje obowiązki depozytariusza i jest obowiązany zwrócić środki pieniężne na każde żądanie posiadacza rachunku, a jego odpowiedzialność trwa do czasu rzeczywistego spełnienia świadczenia. W konsekwencji Sąd stwierdza, że z chwilą wpłaty pieniędzy do banku posiadacz traci ich własność na rzecz banku, a nabywa wierzytelność o zwrot takiej samej ich wartości w formie gotówkowej lub bezgotówkowej na rzecz swoją lub osoby trzeciej.

W kontekście powyższych rozważań w orzecznictwie przyjmuje się również, że przy określaniu, komu przysługuje wierzytelność o zwrot kwoty wpłaconej na rachunek bankowy istotne jest kto dokonywał wpłaty, czyli czyją własność stanowiły one przed ich wpłaceniem, gdyż z faktu dokonania wpłaty przez daną osobę wynika domniemanie faktyczne, że środki te należały do osoby dokonującej wpłaty.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż posiadanie wspólnego rachunku bankowego (oszczędnościowego) nie przesądza o własności środków zgromadzonych na tym rachunku. Samo dokonanie wpłaty pieniędzy na wspólny rachunek bankowy przez jednego z jego posiadaczy (współwłaściciela) bez zawierania umowy darowizny czy chociażby działania w celu dokonania nieodpłatnego przysporzenia w majątku tego posiadacza, nie skutkuje dla drugiego współposiadacza rachunku bankowego automatycznym nabyciem tych środków pieniężnych. Taka sytuacja mogłaby przykładowo wystąpić gdyby doszło do zawarcia umowy darowizny lub/i faktycznego przekazania środków finansowych przez jednego ze współwłaścicieli konta na rzecz drugiego współwłaściciela. Jednakże samo uczynienie drugiej osoby współwłaścicielem konta nie oznacza, iż osoba, której pieniądze wpływają na wspólne konto poprzez tą wpłatę dokonuje kosztem swego majątku darowizny na rzecz drugiego współwłaściciela.

Z treści wniosku w sposób jednoznaczny wynika, iż wszystkie pieniądze zgromadzone na wspólnym rachunku oszczędnościowym należały do drugiej współwłaścicielki - kuzynki Wnioskodawczyni. Zatem nie ma podstaw żeby dla Wnioskodawczyni jako dla współwłaścicielki tego konta - z tytułu gromadzenia na wspólnym koncie środków finansowych przez drugą ze współwłaścicielek - powstał z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Fakt, że Wnioskodawczyni z tych rachunków wypłacała środki pieniężne na polecenie swojej kuzynki pozostaje bez wpływu na przedstawioną ocenę.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie wskazuje się, iż organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach zdarzenia przedstawionego we wniosku przez wnioskodawcę. Organ podatkowy nie ocenia zgodności opisu zdarzenia sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.