IBPB-2-1/4514-71/16/PM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 stycznia 2016 r. (data wpływu do Biura - 1 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymania pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 1 lutego 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymania pożyczki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest kapitałową spółką prawa handlowego z siedzibą na terytorium Polski. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce. W ramach przyjętej strategii biznesowej Wnioskodawca pozyskał finansowanie na cele swojej działalności gospodarczej. Finansowanie to zostało udzielone Wnioskodawcy w formie oprocentowanej pożyczki pieniężnej (dalej: pożyczka). Umowa pożyczki została zawarta w formie pisemnej, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Pożyczkodawcą jest spółką będącą zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług z siedzibą na terytorium Polski (dalej: Pożyczkodawca). Pożyczkodawca jest podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą i działa w formie spółki komandytowo-akcyjnej, w której Wnioskodawca jest jedynym akcjonariuszem. Jednocześnie Pożyczkodawca nie jest wspólnikiem Wnioskodawcy.

Udzielenie pożyczki przez Pożyczkodawcę nastąpiło w ramach działalności gospodarczej Pożyczkodawcy. Jednocześnie, zgodnie ze statutem Pożyczkodawcy, przedmiotem jego działalności jest m.in.:

* pozostałe pośrednictwo pieniężne (PKD 64.19.Z),

* pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszy emerytalnych (PKD 64.99.Z).

Udzielanie pożyczek przez Pożyczkodawcę stanowi element strategii gospodarczej przyjętej na poziomie grupy kapitałowej Wnioskodawcy. Pożyczkodawca jest w ramach grupy kapitałowej podmiotem wyspecjalizowanym w świadczeniu usług finansowych, w tym udzielaniu pożyczek. Poprzednio Pożyczkodawca udzielił już pożyczki celem finansowania działalności innego podmiotu z grupy kapitałowej Wnioskodawcy. Dodatkowo, Pożyczkodawca wstąpił w prawa wierzyciela w wyniku subrogacji pożyczki udzielonej przez Wnioskodawcę innemu podmiotowi należącemu do grupy kapitałowej w trybie art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego. Przychody odsetkowe z tytułu pożyczki oraz innych pożyczek stanowią podstawę opodatkowania Pożyczkodawcy podatkiem od towarów i usług ujętą w rejestrze VAT. Jednocześnie pożyczki udzielane przez Pożyczkodawcę - jako usługi pośrednictwa finansowego - korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy umowa pożyczki zawarta w okolicznościach wskazanych w opisie stanu faktycznego jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W ocenie Wnioskodawcy, umowa pożyczki zawarta w okolicznościach wskazanych w opisie stanu faktycznego nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku.

Niewątpliwie pożyczka, która została otrzymana przez Wnioskodawcę od Pożyczkodawcy mieści się w pojęciu pożyczki użytej w tym przepisie.

Jednocześnie, zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności.

Definicja podatku od towarów i usług na potrzeby ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obejmuje podatek uregulowany w ustawie o podatku od towarów i usług - art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W konsekwencji, dla rozstrzygnięcia, czy umowa pożyczki przedstawiona w opisie stanu faktycznego podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zależy od tego czy przynajmniej jedna ze stron tej umowy jest zwolniona z podatku od towarów i usług (albo opodatkowana podatkiem od towarów i usług) z tytułu tej transakcji.

W tym zakresie, należy zauważyć, że stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie zaś z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług.

Niewątpliwie, udzielenie odpłatnej pożyczki przez Pożyczkodawcę mieści się w ww. definicji odpłatnego świadczenia usług. Pożyczka ta mieści się więc w przedmiotowym zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie, udzielenie tej pożyczki nastąpiło w wykonaniu przez Pożyczkodawcę działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Stosownie bowiem do tego przepisu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Niewątpliwie, udzielanie oprocentowanej pożyczki przez Pożyczkodawcę (podatnika podatku od towarów i usług) jako podmiotu wykonującego stale działalność finansową w ramach grupy kapitałowej spełnia przesłanki uznania tej czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej Pożyczkodawcy. Potwierdza to również przedmiot działalności Pożyczkodawcy określony według kodów PKD w jego statucie.

Z tej perspektywy nie ma znaczenia ilość udzielanych pożyczek w danym okresie, która w sposób naturalny związana jest z potrzebami finansowymi podmiotów z grupy kapitałowej. Pożyczki udzielane przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie zaspokajania finansowych potrzeb grupy kapitałowej stanowią niewątpliwie działalność finansową podlegającą ustawie o podatku od towarów i usług.

Jednocześnie, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się z podatku od towarów i usług usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Przekładając ww. przepis na analizowany stan faktyczny należy wskazać, że udzielenie pożyczki przez Pożyczkodawcę na rzecz Wnioskodawcy stanowiło odpłatne świadczenie usługi, która korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

Ponieważ nie ulega wątpliwości, że udzielenie pożyczki przez Pożyczkodawcę stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwolnioną na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, spełnione zostały przesłanki z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych a umowa pożyczki udzielona na rzecz Wnioskodawcy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca przywołał stanowiska zaprezentowane przez organy podatkowe w wydanych interpretacjach indywidualnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, tj. dotyczącym podatku od towarów i usług, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie - dokonane zgodnie z właściwością - przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu. Tym samym część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się do uregulowań zawartych w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), uznano za element własnego stanowiska niepodlegający ocenie w ramach wydawanej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 223) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Wskazać należy, że stosownie do treści art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

Z powołanego powyżej przepisu wynika, że umowy pożyczek podlegają - co do zasady #8722; podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili ich zawarcia ich przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wówczas nie ma znaczenia gdzie umowa była zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Umowy pożyczek podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych, także jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność jest dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

Należy jednak zaznaczyć, że w przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca (kapitałowa spółka prawa handlowego), mający siedzibę na terytorium Polski, jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w Polsce. W ramach przyjętej strategii biznesowej Wnioskodawca pozyskał finansowanie na cele swojej działalności gospodarczej w formie oprocentowanej pożyczki pieniężnej. Umowa pożyczki została zawarta w formie pisemnej, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Pożyczkodawca jest podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą, działa w formie spółki komandytowo-akcyjnej, w której Wnioskodawca jest jedynym akcjonariuszem; przy czym, Pożyczkodawca nie jest wspólnikiem Wnioskodawcy.

Udzielenie pożyczki przez Pożyczkodawcę nastąpiło w ramach działalności gospodarczej Pożyczkodawcy. Zgodnie ze statutem Pożyczkodawcy, przedmiotem jego działalności jest m.in.:

* pozostałe pośrednictwo pieniężne (PKD 64.19.Z),

* pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszy emerytalnych (PKD 64.99.Z).

Udzielanie pożyczek przez Pożyczkodawcę stanowi element strategii gospodarczej przyjętej na poziomie grupy kapitałowej Wnioskodawcy.

Przychody odsetkowe z tytułu pożyczki oraz innych pożyczek stanowią podstawę opodatkowania Pożyczkodawcy podatkiem od towarów i usług ujętą w rejestrze VAT. Jednocześnie pożyczki udzielane przez Pożyczkodawcę - jako usługi pośrednictwa finansowego - korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja - dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), w jakim zakresie, lub czy też przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności (z wyjątkami wskazanymi w treści przepisu), bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego, że udzielanie pożyczek przez Pożyczkodawcę należy do zakresu jego działalności gospodarczej. Pożyczkodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Udzielone przez niego pożyczki - jako czynności pośrednictwa finansowego korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Skoro tak, to z racji tego, że z tytułu zawieranych przez Wnioskodawcę pożyczek, Pożyczkodawca podlega regulacjom podatku od towarów i usług, to pożyczki otrzymane przez Wnioskodawcę podlegają wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na mocy art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Wnioskodawcy jako pożyczkobiorcy nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, że interpretacje te zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.