IBPB-2-1/4514-640/15/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 22 grudnia 2015 r. (data wpływu do Biura - 29 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 29 grudnia 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (Spółka z o.o., Spółka) należy do międzynarodowej Grupy Kapitałowej. Spółka jest uczestnikiem systemu wspólnego zarządzania płynnością finansową w ramach Grupy Kapitałowej na podstawie umowy "cash poolingu". Przedmiotem umowy jest proces przekazywania nadwyżek finansowych między podmiotami z Grupy (uczestniczącymi w procesie).

W procesie cash poolingu biorą udział wskazane poniżej podmioty.

1. Uczestnicy systemu cash poolingu (dalej: Uczestnicy), mający siedziby m.in. w: Polsce, Niemczech, Czechach, Słowacji, Rumunii oraz na Węgrzech. Ich udział w procesie polega na wykonywaniu następujących czynności (dalej: czynności):

* przekazywaniu nadwyżek środków obrotowych do Pool Leadera - za co otrzymują wynagrodzenie w formie odsetek,

* pobieraniu w razie potrzeby od Pool Leadera na czas określony środków pieniężnych, za co są zobowiązani do zapłaty odsetek, które są przekazywane do Pool Leadera.

Przy czym Spółka należy do grupy Uczestników.

2. Spółka z siedzibą w Holandii, pełniąca rolę podmiotu zarządzającego procesem cash poolingu (dalej: Pool Leader). Do głównych zadań Pool Leadera należy:

* przekazywanie środków pieniężnych pomiędzy Uczestnikami,

* pobieranie odsetek od środków pieniężnych przekazanych Uczestnikom oraz

* wypłata odsetek jako wynagrodzenie za nadwyżki udostępnione Pool Leaderowi przez Uczestników.

Wnioskodawca podkreślił, że istotą opisanej wyżej struktury cash poolingu jest przekazywanie między Uczestnikami nadwyżek finansowych, co pozwala na lepsze utrzymywanie płynności finansowej, korzystniejsze pozyskiwanie środków i ograniczenie zewnętrznego finansowania (przez podmioty spoza Grupy Kapitałowej).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przedstawione wyżej czynności, wykonywane w ramach struktury cash poolingu przez Spółkę jako Uczestnika procesu podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Spółki opisane wyżej czynności, wykonywane w ramach struktury cash poolingu przez Spółkę jako Uczestnika procesu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska Wnioskodawca wskazał, co następuje:

Zgodnie z ustawą z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 626, z późn. zm.), podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

W konsekwencji należy przyjąć, że

* ustawodawca ustanowił zamknięty katalog czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych,

* czym jednocześnie wyłączył z opodatkowania, te czynności, które nie zostały w katalogu wymienione.

W tym miejscu należy wskazać, iż umowy typu cash pooling (takie jak ta, której uczestnikiem jest Spółka) nie stanowią żadnej z czynności wymienionej w katalogu, a w szczególności nie stanowią one ani pożyczek, ani depozytu nieprawidłowego.

Podkreślenia wymaga, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera definicji "pożyczki", a zatem w tym zakresie zasadne jest odwołanie się do § 1 art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm. - dalej: ustawa - Kodeks cywilny). Zgodnie z powyższym przepisem: "Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości."

W ocenie Spółki opisana w stanie faktycznym struktura nie spełnia definicji umowy pożyczki wskazanej w ustawie - Kodeks cywilny.

Po pierwsze struktura cash poolingu zakłada, tak jak to zostało wskazane w stanie faktycznym wielotorowość przepływów środków pieniężnych, a jej istotą jest zarówno zarządzanie środkami finansowymi poprzez wykorzystanie zarówno nadwyżek, jak i niedoborów środków finansowych. W konsekwencji czynności wykonywane w ramach całej struktury nie mogą być od siebie sztucznie odseparowywane, byłoby to bowiem sprzeczne z sensem ekonomicznym całego przedsięwzięcia, tym samym nie mogą być osobno traktowane jako pożyczki. Należy także podkreślić, że tak jak zostało opisane w stanie faktycznym, w całej strukturze bierze udział wiele podmiotów, przy czym pełnią one różne role (pool leader/uczestnicy) - w związku z powyższym nie ma możliwości wyodrębnienia dwóch, charakterystycznych dla umowy pożyczki podmiotów - pożyczkobiorcy i pożyczkodawcy.

W dalszej kolejności należy wskazać, że w związku z uczestnictwem w cash poolingu powstają określone prawa i obowiązki, w żadnym momencie nie powstają jednak prawa i obowiązki którymi charakteryzuje się umowa pożyczki, w żadnym momencie nie powstaje bowiem:

* ani zobowiązanie się przeniesienia na własność określonego podmiotu określonej ilości pieniędzy,

* ani obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy przez ten podmiot, co więcej, w żadnym momencie nie dochodzi do konkretyzacji kwoty pożyczki.

Kolejnym znaczącym elementem odróżniającym strukturę cash poolingu od umowy pożyczki jest cel ich zawarcia. Jak zostało przedstawione w stanie faktycznym celem cash poolingu jest efektywne zarządzanie nadwyżkami i niedoborami finansowymi w ramach Grupy Kapitałowej, tak aby usprawnić rozliczenia w ramach grupy i ograniczyć zapotrzebowanie na finansowanie zewnętrzne. Celem natomiast umowy pożyczki jest przeniesienie na własność biorącego pożyczkę określonej ilości pieniędzy, przy jednoczesnym zobowiązaniu się przez biorącego pożyczkę do zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Powyższe oznacza, że umowy cash poolingu i pożyczki muszą być traktowane w odmienny sposób.

W związku z powyższym, w ocenie Spółki zarówno umowa cash poolingu, jak również poszczególne czynności dokonywane na jej podstawie nie należą do katalogu czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Spółka pragnie podkreślić, iż jej stanowisko w powyższym zakresie znajduje także potwierdzenie w licznych interpretacjach, przykładowo Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach:

* z 5 listopada 2015 r. znak: IBPB-2-1/4514-207/15/AD,

* z 27 października 2015 r. znak: IBPB-2-1/4514-159/15/AD,

* z 29 października 2015 r. znak: IBPB-2-1/4514-172/15/PM.

Spółka ponadto pragnie wskazać, iż struktura cash poolingu, w której uczestniczy nie może być uznana za "depozyt nieprawidłowy", o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 845 w związku z art. 835 ustawy - Kodeks cywilny przez depozyt nieprawidłowy należy rozumieć umowę, zgodnie z którą:

* przechowawca przyjmuje na siebie obowiązek przechowania pieniędzy (lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku) oddanych mu w przechowanie w niepogorszonym stanie,

* przy czym z przepisów szczególnych albo umowy lub okoliczności wynikać musi, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku.

W tym względzie należy podkreślić, że Pool Leader w ramach stuktury cash poolingu:

* po pierwsze nie zobowiązuje się do przechowania środków pieniężnych i ich zwrotnego wydania Uczestnikom,

* a po drugie nie ma prawa rozporządzania zgromadzonymi środkami w dowolny sposób.

Z powyższych względów nie sposób uznać umowy cash poolingu za umowę depozytu nieprawidłowego. Stanowisko takie również znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach, przykładowo Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu:

* z 20 lutego 2015 r. znak: ILPB2/436-350/14-2/MK,

* z 11 marca 2015 r. znak: ILPB2/436-373/14-2/JK.

Reasumując, należy stwierdzić, że czynności realizowane w ramach opisanej struktury cash poolingu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, albowiem czynności dokonywane w ramach cash poolingu nie stanowią ani pożyczki, ani depozytu nieprawidłowego i tym samym nie zostały wymienione w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy dotycząca podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu w odniesieniu do stanu faktycznego przedstawionego w złożonym wniosku. W pozostałym zakresie wydano odrębną interpretację indywidualną.

Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej w związku z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1649) interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, że interpretacje te zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu ul. Św. Mikołaja 78-79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach-art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.