IBPB-2-1/4514-391/15/HK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 20 października 2015 r. (data wpływu do Biura - 22 października 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymania pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 22 października 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymania pożyczki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka (Wnioskodawca) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu owocami i warzywami. Siedzibą Spółki jest miasto N. Działalność handlowa charakteryzuje się pewnego rodzaju sezonowością, polegającą na tym, że w okresie zwiększonej podaży owoców i warzyw krajowych (m-ce VI-IX) zmniejszeniu ulega skala obrotów, w stosunku do realizowanych w pozostałych miesiącach roku. W tym okresie Spółka korzystała odpłatnie z krótkotrwałych pożyczek środków pieniężnych od innego podatnika podatku od towarów i usług (spółki powiązanej) ustalając odpłatność za pożyczone środki pieniężne według warunków rynkowych oferowanych przez instytucje finansowe (banki komercyjne). Pożyczkodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług, którego podstawowymi usługami są: świadczenie usług transportu towarów oraz komercyjny wynajmem nieruchomości. Z tytułu należnych odsetek od udzielonej pożyczki, pożyczkodawca wystawia fakturę VAT, w której wykazuje kwotę należnych odsetek oraz stawkę podatku od towarów i usług zwolnioną na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółka powinna - jako pożyczkobiorca - z tytułu otrzymanej pożyczki złożyć deklarację p.c.c. oraz uiścić podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% kwoty udzielonej pożyczki.

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka nie ma obowiązku składać deklaracji p.c.c. od otrzymanej pożyczki oraz opłacać podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu otrzymanych pożyczek. Zdaniem Spółki krótkoterminowe odpłatne (według cen na rynku bankowym) udzielanie pożyczek między podmiotami powiązanymi nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach.

Zarówno pożyczkodawca jak i pożyczkobiorca są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług i podlegają opodatkowaniu tym podatkiem od wszystkich czynności określonych w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:

Czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Odpłatne udzielanie pożyczek spełnia powyższą definicję - odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, jest więc usługą podlegającą ustawie o podatku od towarów i usług. Jednocześnie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy o podatku od towarów i usług usługi udzielania pożyczek są z tego podatku zwolnione. Zwalnia się bowiem od podatku od towarów i usług usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Powołany przepis stanowi, że zwolnione od podatku od towarów i usług (VAT) są m.in. usługi udzielania pożyczek. Zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 38 jest zwolnieniem przedmiotowym, co pozwala postawić tezę, że nie jest w przypadku tego zwolnienia, wymagany status podmiotu udzielającego pożyczki, tak jak to ma miejsce w przypadku zwolnień w zakresie usług kształcenia, gdzie do zwolnienia potrzebny jest status placówki oświatowej wpisanej do rejestru takich placówek (art. 43 ust. 1 pkt 26); pomocy społecznej, gdzie wymagany jest status placówki wymienionej w ustawie o pomocy społecznej (art. 43 ust. 1 pkt 22); czy usługi w zakresie opieki medycznej, gdzie wymagany jest status podmiotu leczniczego (art. 43 ust. 1 pkt 18).

* W przypadku działalności gospodarczej osoby prawnej spełniony pozostaje również warunek posiadania statusu podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług: Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

* Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podatnik podatku od towarów i usług świadczący usługę czy realizujący dostawę towarów, w każdym przypadku staje się podatnikiem podatku od towarów i usług, nawet jeżeli niektóre z czynności wykonuje incydentalnie. Przykładem może być odsprzedaż składników majątkowych, złomu, incydentalne pośrednictwo w sprzedaży czy inne usługi np. reklamy, których świadczenie jest wynikiem zmieniających się warunków gospodarczych.

Czynności do których nie ma zastosowania ustawa o podatku od towarów i usług zostały wymienione w art. 6 tejże ustawy i są to: transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa oraz czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest - zgodnie z wolą Wnioskodawcy wyrażoną poprzez wskazanie w druku ORD-IN, w części E.2 jako rodzaj sprawy - podatku od czynności cywilnoprawnych i w części E.3 jako przepisów będących przedmiotem interpretacji indywidualnej - ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz sformułowanie pytania tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych - ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się do uregulowań zawartych w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), uznano za element własnego stanowiska niepodlegający ocenie w ramach wydawanej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 626, z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Natomiast w myśl art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają, z zastrzeżeniem ust. 5, czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

Pod pojęciem rzeczy ujętym w tym przepisie należy również rozumieć pieniądze, będące przedmiotem umowy pożyczki.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Należy jednak zaznaczyć, że o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony danej czynności (w analizowanym przypadku - umowy pożyczki) posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności (zawarcia umowy pożyczki) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Spółka (będąca podatnikiem podatku od towarów i usług) korzystała odpłatnie z krótkotrwałych pożyczek środków pieniężnych od innego podatnika podatku od towarów i usług (spółki powiązanej) ustalając odpłatność za pożyczone środki pieniężne według warunków rynkowych oferowanych przez instytucje finansowe (banki komercyjne). Z tytułu należnych odsetek od udzielonej pożyczki, pożyczkodawca wystawia fakturę VAT, w której wykazuje kwotę należnych odsetek oraz stawkę podatku od towarów i usług zwolnioną na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z cytowanego powyżej przepisu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają takie czynności, z tytułu których przynajmniej jedna ze stron ich dokonania (dokonania tych czynności) jest opodatkowania podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług (z wyjątkiem określonych czynności, które w przedmiotowej sprawie nie występują).

Przyjmując za Wnioskodawcą, że czynność udzielania pożyczek podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług (korzystał ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług), powyższa czynność jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, a to oznacza,. że w opisanej sytuacji Wnioskodawca nie ma obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej ani obowiązku złożenia deklaracji p.c.c.

Niezależnie od powyższego końcowo Organ nadmienia - mimo, że nie jest to przedmiotem zapytania, ale ze względu na fakt, że pożyczka jest udzielona przez podmiot powiązany - że jeżeli pożyczki udziela Wnioskodawcy jej wspólnik, to taka pożyczka korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na mocy art. 9 pkt 10 lit. i ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.